Mối nguy hại khi sử dụng đồ nhựa dùng một lần

Đồ nhựa dùng một lần giá “siêu rẻ”

Để phục vụ các thực khách, đa phần các nhà hàng quán ăn, cửa hàng đồ uống, siêu thị tiện ích nhỏ lẻ đều sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần (hộp xốp, túi ni lông, ly cốc, ống hút) do mức giá rẻ lại gọn nhà, tiện lợi sử dụng.

Để hạn chế tình trạng sử dụng đồ nhựa dùng một lần, một số nhà hàng đã chuyển sang sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường như hộp cơm, túi ni lông tự phân hủy, đồ bằng giấy bìa, muỗng từ tre…

Các loại vật liệu thân thiện môi trường thường có giá thành khá cao trong khi đó đồ nhựa dùng một lần lại siêu rẻ

Chính phủ cũng đã phát động phong trào “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”; nhiều sáng kiến đưa ra để giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ môi trường như sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, nhựa sinh học, sản phẩm giấy, khuyến khích người dân mang dụng cụ đựng khi mua thực phẩm…

Hiện các loại vật liệu thân thiện môi trường thường có giá thành khá cao trong khi đó đồ nhựa dùng một lần lại có giá siêu rẻ. Nếu mua với số lượng lớn, giá thành các loại đồ này chỉ có giá từ 300 – 500 đồng/chiếc. Người bán đồ uống thực phẩm với giá bình dân cũng khó lòng lựa chọn loại vật dụng khác để đựng thuận tiện và giá rẻ hơn các loại hộp nhựa dùng một lần.

Chị Thu Hà (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết “Những suất cơm bình dân, bún, phở được bán với giá 30.000 – 40.000 đồng/suất thì người bán chủ yếu dung vật liệu đóng gói giá rẻ nhất. Nhiều quán còn đựng bún, bánh phở, rau sống, nước canh trong túi nilong, khi mở ra, tôi vẫn thấy mùi nhựa nồng nặc. Biết là có ảnh hưởng đến sức khoẻ nhưng giờ các quán ăn đều bán mang về như vậy, người tiêu dùng cũng đành “tặc lưỡi” ăn tạm. Nhiều khi tôi mang cặp lồng đi mua đồ ăn tại quán, chủ nhà hàng vẫn sử dụng túi nilong để đựng thêm gia vị, rau sống, đồ ăn kèm”.

Vừa hại sức khoẻ vừa ảnh hưởng môi trường

TS. Hoàng Dương Tùng, Nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho biết: Các sản phẩm nhựa, nhất là hộp xốp đã được chứng minh có chứa chất độc nguy hại có thể làm tổn thương não, gây viêm gan, rối loạn nội tiết, gây vô sinh và ung thư.

“Về nguyên tắc, những món đồ này đều chỉ được dùng một lần và không được dùng cho đồ ăn nóng. Thế nhưng thực tế, hiện có nhiều cửa hàng bán phở, bán cháo cũng sử dụng túi bóng, đồ nhựa dùng một lần để đựng đồ ăn", TS. Hoàng Dương Tùng cho hay.

Đồ nhựa dùng một lần vừa ảnh hưởng đến sức khỏe vừa phá hoại môi trường

Khi túi ni lông, hộp nhựa hay màng bọc thực phẩm đựng cơm canh, thực phẩm nóng ở khoảng 80 độ C, có thể khiến các chất phụ gia như chất hóa dẻo, phẩm màu, chì, cadimi… dễ dàng thôi nhiễm vào thức ăn, sau đó hấp thụ vào cơ thể người qua quá trình sử dụng.

Các hóa chất này tích tụ lâu ngày có thể gây ung thư, gây ảnh hưởng xấu đến phát triển não bộ ở trẻ, làm thay đổi mô, biến đổi nhiễm sắc thể, sẩy thai, dị tật bẩm sinh, thay đổi nội tiết tố và nhiều hệ luỵ khác cho sức khỏe con người.

Do nhu cầu sử dụng ngày càng tăng khiến lượng rác thải nhựa, túi ni lông thải ra môi trường ngày càng lớn, trong khi việc quản lý, thu gom, xử lý rác chưa kịp thời, nên hiện tượng đốt rác thải nhựa, túi ni lông còn rất phổ biến.

Khi được đốt ở ngoài môi trường sẽ tạo ra nhiều loại khí độc, trong đó có dioxin và furan là những chất cực độc có khả năng gây khó thở, ảnh hưởng tới tuyến nội tiết, giảm khả năng miễn dịch, rối loạn chức năng tiêu hoá… Đặc biệt là có nguy cơ gây ung thư khi phơi nhiễm thường xuyên.

Túi ni lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần, chỉ sử dụng thời gian rất ngắn rồi vứt bỏ, nhưng các sản phẩm này có đặc tính lâu phân huỷ thì tác hại của nó lại vô cùng lớn không chỉ với sức khoẻ con người mà còn với môi trường, hệ sinh thái trên trái đất.

Theo các nhà nghiên cứu thì phải mất từ 500 – 1000 năm túi ni lông mới bị phân huỷ trong môi trường tự nhiên. Trong khi đó, lượng rác thải nhựa thải ra môi trường rất lớn, gần 1/3 số túi ni lông rác thải mỗi ngày không được thu gom, xử lý. Hậu quả là rác thải nhựa, túi ni lông có mặt ở khắp nơi gây ô nhiễm môi trường nặng nề và là điều kiện để cho các loại dịch bệnh sinh sôi và phát triển.

Đáng chú ý, hiện nay nhiều sản phẩm ống hút, cốc nhựa hộp xốp dùng một lần chủ yếu được tái chế từ những sản phẩm nhựa đã qua sử dụng.

“Trên thực tế, tại một số làng nghề tái chế rác thải truyền thống vẫn còn tình trạng sử dụng công nghệ lạc hậu để tinh chế nhựa, sau đó nấu thành hạt nhựa để bán cho người sản xuất. Công nghệ lạc hậu không thể giúp loại bỏ được tạp chất độc hại có trong loại nhựa này và khi sử dụng, chúng có thể phát sinh chất độc", TS. Hoàng Dương Tùng nói.

Túi ni lông, ống hút, cốc nhựa dùng một lần, hộp xốp, nước đóng chai nhựa… được tái chế từ những sản phẩm nhựa đã qua sử dụng, một số hóa chất có trong các sản phẩm nhựa này như: chất hoá dẻo, phẩm màu, chì, cadimi… sẽ thôi nhiễm vào thức ăn, sau đó được hấp thụ vào cơ thể người qua quá trình sử dụng.