Ăn chè vỉa hè ngon, mát nhưng… dễ đau bụng

Chè vỉa hè siêu rẻ siêu bẩn vẫn “đắt” khách

Thời tiết oi bức khiến các món ăn giải khát như thạch, chè, tào phớ, trà sữa... nhanh chóng "lên ngôi". Nhiều quán chè nằm ngay ở vỉa hè, lề đường, không cần tủ kính hay biển hiệu hoành tráng mà chỉ cần vài chiếc thùng xốp bán sẵn các cốc nhựa đựng chè thạch đóng gói sơ sài.

Khiêm tốn là vậy nhưng các quán chè vỉa hè luôn tấp nập khách, đặc biệt là vào những ngày thời tiết chuyển nóng. Bởi chè thạch, chè thập cẩm đều là những món ít ngọt, thanh mát hợp thời tiết, giá mỗi cốc chè như vậy siêu rẻ chỉ từ 15.000 - 20.000 đồng/cốc.

Các loại chè thạch, chè thập cẩm được đóng gói trong túi nilong bán sẵn tại các quán chè tại vỉa hè

Ngoài các nguyên liệu quen thuộc để nấu chè như đỗ đen, đỗ xanh, lá thạch đen, các quán chè vỉa hè cũng sử dụng thêm nhiều thành phần khác để loại thức uống này thêm hấp dẫn như chuối khô, vừng, dừa khô, nước cốt dừa, thạch rau câu, tinh dầu vani, tinh dầu chuối…

Hầu hết các loại nguyên liệu này, các chủ quán có thể dễ dàng mua tại các chợ đầu mối với mức giá siêu rẻ.

Chẳng hạn, chuối khô thường có giá 70.000 đồng/kg, thạch rau câu loại đóng hộp 1kg chỉ khoảng 50.000 đồng, dừa khô khoảng 10.000 đồng/túi 5 lạng, tinh dầu vani, dầu chuối, tinh dầu nhài khoảng 3.000 đồng/lọ… chưa để đến các loại phẩm màu, hương liệu khác được thêm vào cốc chè thêm “bắt mắt”.

Điểm chung của các loại nguyên liệu này là “nhiều không”, chúng được đóng gói trong các bao nilong không nhãn mác, không có nguồn gốc xuất xứ, không hạn sử dụng, không niêm yết các thành phần, thậm chí… không tên.

Các thực khách thưởng thức những cốc chè ngon, mát ngay tại vỉa hè đồng nghĩa với việc “hưởng” luôn khói bụi bặm hai bên đường, nhất là vào giờ cao điểm, nhiều phương tiện lưu thông trên đường tấp nập. Nhiều thùng xốp bán chè không che đậy nằm trên hệ thống cống rãnh thoát nước. Các cốc chè ăn dở vứt đi cách đó không xa đen đặc ruồi, nhặng.

Nguy cơ ngộ độc thực phẩm

Ngoài việc pha chế nấu chè có sử dụng các nguyên liệu không đảm bảo, sử dụng phụ gia, phẩm màu không rõ nguồn gốc thì những quán chè được bày bán trong mùa nắng nóng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm. Bởi đa phần đây là những quán chè được bán “di động” trên đường phố, không có đủ các thiết bị bảo quản như tủ quầy kính chống côn trùng, tủ lạnh…

Các loại chè được bày bán ngay tại vỉa hè không có đủ các thiết bị bảo quản như tủ quầy kính chống côn trùng, tủ lạnh

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội nhận định: "Ngộ độc thực phẩm do ăn thức ăn đường phố thực sự tăng cao hơn trong mùa nắng nóng. Trong đó, 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Thứ nhất là khâu bảo quản thực phẩm tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến người dân có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm do ăn thức ăn đường phố vào mùa hè.

Việc bày bán thực phẩm ngoài trời, không che đậy hoặc che đậy không đảm bảo, không được bảo quản lạnh... đều khiến chúng dễ bị ôi thiu, nhiễm khuẩn, dính bụi bẩn đường phố. Nguy cơ ngộ độc thực phẩm vào mùa hè là điều khó tránh.

Thứ hai, nhiệt độ mùa hè rất lý tưởng cho vi khuẩn phát triển mạnh, theo cấp số nhân. Chuyên gia nhận định, vi khuẩn phát triển trong nhiệt độ 37 - 40 độ C cao gấp 3 lần so với thời tiết bình thường. Thế nên, ngay cả khi được chế biến đúng cách, đảm bảo an toàn thực phẩm thì nguy cơ ngộ độc thực phẩm vẫn có thể xảy ra.

Những loại vi khuẩn khi ở trong môi trường nắng nóng sẽ sinh sôi nhanh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người; Chẳng hạn như: vi khuẩn E.coli gây bệnh đường ruột, tiêu chảy, vi khuẩn Salmonella gây bệnh thương hàn, vi khuẩn Shigella gây đau bụng, tiêu chảy, ngộ độc đường ruột, vi khuẩn Staphylococcus aureus gây mủ ở vết thương, vi khuẩn Clostridium gây tiêu chảy, vi khuẩn Vibrio cholerae gây bệnh tả...

Khi bị nhiễm khuẩn ở mức độ cao, dù có nấu chín, đun sôi cẩn thận cỡ nào, độc tố vẫn còn, người dùng không tránh được nguy cơ ngộ độc thực phẩm.

Bên cạnh đó, mùa hè là thời điểm tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường, ô nhiễm do rác, nước thải, sự phát triển mạnh của ruồi, nhặng, gián, muỗi... Việc trưng bày các món ăn, đồ uống trong môi trường như vậy không tránh khỏi nguy cơ ngộ độc thực phẩm".

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyên, người dân nên tuân thủ những điều sau để tránh tối đa rủi ro liên quan đến ngộ độc thực phẩm từ thức ăn đường phố vào mùa hè: Không mua những loại thực phẩm như mực khô, bò khô, chè, hoa quả dầm… bày bán ở những nơi bụi bặm mà không có nắp đậy cẩn thận; Chọn mua thức ăn ở những địa chỉ quen thuộc, tin cậy…

Đối với các quán bán rong thức ăn đường phố, chúng ta nên chọn mua thức ăn đường phố tại quán có dụng cụ như tủ kính, các loại thực phẩm cần được bảo quản trong cốc, hộp đảm bảo vệ sinh để chứa đựng, bảo quản thức ăn, đồ uống.