Nguyên nhân khiến gần 50% người trưởng thành sống ở thành thị bị mỡ máu cao

Đó là thông tin được đưa ra tại hội thảo khoa học "Báo động thực trạng thừa cholesterol - hệ lụy và giải pháp” do Tổng hội Y học Việt Nam, Viện Y học ứng dụng Việt Nam tổ chức sáng nay tại Hà Nội.

Thông tin được đưa ra tại hội thảo cho thấy, cholesterol là một loại chất béo thiết yếu trong cơ thể. Tuy nhiên, cholesterol cao lại là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh lý về tim mạch, động mạch vành, thậm chí đột quỵ.

Theo PGS.TS Nguyễn Quang Dũng, Phó Trưởng bộ môn dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, Đại học Y Hà Nội, kiêm Phó Trưởng khoa Dinh dưỡng và tiết chế (Bệnh viện Phổi trung ương), tại Việt Nam, cứ 10 người trưởng thành có 3 người bị cholesterol máu cao (chiếm 30%), ở thành thị là 44,3%.

Toàn cảnh hội thảo khoa học "Báo động thực trạng thừa cholesterol - hệ lụy và giải pháp”

Đáng nói, có tới hơn 50% phụ nữ trong độ tuổi 50-65 bị thừa cholesterol máu. Nguyên nhân người thành thị bị cholesterol, mỡ máu cao là do thói quen ăn ở nhà hàng; Trẻ ăn ít rau, trái cây, ăn nhiều đồ chiên rán, ít hoạt động thể lực.

PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Y học các nước Đông Nam Á, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam cũng cho rằng: Gần 50% người trưởng thành sống tại thành thị bị mỡ máu cao, trong đó, thừa cholesterol do chế độ dinh dưỡng và vận động không hợp lý là nguyên nhân chính gây nên tình trạng này.

Mỡ máu cao đã và đang trở thành vấn đề báo động, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, nhưng cộng đồng vẫn chưa được trang bị kiến thức đúng đắn. Trong khi tình trạng này có thể dự phòng và kiểm soát được thông qua chế độ dinh dưỡng và vận động.

Chia sẻ về dinh dưỡng dành cho người bị mỡ máu cao TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng cho hay: Tình trang cholesterol cao khá phổ biến, liên quan nhiều đến bệnh tim mạch, đột quỵ. “Cứ 3 người có một người tử vong về tim mạch, liên quan đến cholesterol”, TS.BS Sơn nói.

PGS.TS Nguyễn Quang Dũng, Phó Trưởng bộ môn dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, Đại học Y Hà Nội

Giai đoạn từ 2000 đến 2015, khuyến nghị sử dụng cholesterol trong thực phẩm tại Việt Nam khá tương đồng với các nước thế giới như (Canada, Anh, Mỹ…). Nhưng hiện nay, Mỹ đã bỏ giới hạn về cholesterol và nhiều nước cũng có sự diều chỉnh. Từ năm 2015, Việt Nam đang đưa giới hạn về cholesterol ở mức thấp nhất, chặt chẽ nhất so với các nước.

Cũng theo TS.BS Sơn, nhiều bác sĩ dinh dưỡng thường đưa ra lời khuyên giảm ăn thịt (chất đạm) để giảm cholesterol. Tuy nhiên các nghiên cứu mới lại khuyến nghị tăng lượng chất đạm lên để giảm cholesterol. Ví dụ người tập gym sử dụng chất đạm nhiều để giảm cân, giảm mỡ, giảm cholesterol…

Các khuyến nghị của thế giới cho rằng cố gắng thay đạm động vật bằng đạm thực vật, tuy nhiên chúng ta cũng không thể bỏ đạm động vật, đặc biệt đối với trẻ em chất đạm động vật phải được ưu tiên. Với người trung niên dùng theo tỷ lệ 2:1, 2 động vật và 1 thực vật.

TS.BS Sơn cũng đề cập đến quan niệm ăn trứng. Theo đó nhiều bác sĩ thường khuyên bệnh nhân cholesterol cao không nên ăn trứng. Tuy nhiên hiện nay các khuyến nghị của hội dinh dưỡng Anh, Mỹ, Thụy Điển đã bỏ giới hạn cholesterol trứng.

Họ cho rằng trứng chứa cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu. Hội tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo người bị tim mạch nên ăn 5 quả trứng/tuần. Một số tư vấn, bác sĩ cũng khuyên người dân không nên cho trẻ ăn trứng nhiều tuy nhiên lòng đỏ trứng bao gồm sắt, canxi,vtamin D… rất tốt cho sự phát triển cơ thể.

Người dân cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để ngăn ngừa mỡ máu cao

TS.BS Trương Hồng Sơn cũng thông tin, người Việt Nam đang có quan điểm sai lầm để giảm cholesterol, ngăn ngừa mỡ máu cao đã loại bỏ chất béo ra khỏi khẩu phần ăn. Đây là quan điểm không đúng vì chất béo là một nhóm chất thiết yếu mà cơ thể cần bổ sung mỗi ngày và hàm lượng thích hợp.

Các chế độ ăn tốt cho sức khoẻ trên thế giới cũng nhấn mạnh đến việc không cần thiết phải kiêng chất béo, mà sử dụng các chất béo tốt cho sức khoẻ.

“Nên hạn chế sử dụng chất béo từ phủ tạng động vật, mỡ động vật, thức ăn nhanh, đồ đóng hộp… Thay vào đó, cần tăng cường bổ sung nguồn chất béo có lợi có trong cá hồi, cá trích, trong quả bơ, ô liu, dầu gạo, dầu hướng dương, dầu đậu nành…”, TS.BS Hồng Sơn nhấn mạnh.

Ông Trương Hồng Sơn cũng đưa ra gợi ý về thực đơn chuẩn LIGHT dành cho người bị mỡ máu cao, dựa trên 5 nguyên tắc: L - Lựa chọn chất béo có lợi; I - Ít tiêu thụ da mỡ, nội tạng động vật; G - Giảm muối khi nấu nướng; H - Hạn chế rượu, bia; T - tăng cường rau xanh, ngũ cốc.