Lạm dụng kháng sinh, bệnh nhân nhiễm trùng tiết niệu tái phát nhiều lần

Liên tục 4 ngày nay, chị D.T.T (36 tuổi, ở Hà Nội) đột nhiên sốt cao 40°C, kèm theo biểu hiện đau quặn bụng mạn sườn phải, tiểu buốt, tiểu rát, ăn uống kém...

Lo lắng tình trạng không thuyên giảm, gia đình nhanh chóng đưa chị T đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Medlatec.

Tiếp nhận ca bệnh, bác sĩ tiến hành thăm khám lâm sàng và chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết, siêu âm ổ bụng và chụp CT hệ tiết niệu.

Hình ảnh CT của bệnh nhân cho thấy nhu mô thận ngấm thuốc không đều, biểu hiện của viêm thận

Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số nhiễm khuẩn của bệnh nhân tăng cao. Đồng thời, hình ảnh CT phát hiện dịch tụ quanh thận, nhu mô thận phải không đều, đặc biệt ở vùng sau bể thận. Bác sĩ chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc viêm bể thận cấp tính, cần lập tức nhập viện điều trị nội trú.

TS. BS Ngô Chí Cương - Trưởng khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa Medlatec nhận định: "Đây là ca bệnh phức tạp, quá trình điều trị cần rất thận trọng, bởi bệnh nhân cho biết trước đó đã từng viêm đường tiết niệu và tự ý dùng kháng sinh điều trị nhiều lần. Tuy nhiên, quá trình điều trị không có sự hướng dẫn của bác sĩ, bệnh nhân dùng thuốc không đúng cách, khiến tình trạng nhiễm trùng tái đi tái lại nhiều lần.

Do vậy, để có thể điều trị hiệu quả, bác sĩ đã chỉ định cấy máu, cấy nước tiểu để phân lập chủng vi khuẩn gây bệnh và đánh giá mức độ nhạy cảm kháng sinh qua kết quả kháng sinh đồ. Từ đó, các bác sĩ có thể lựa chọn loại kháng sinh phù hợp nhất với bệnh nhân, hạn chế tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn khiến quá trình điều trị kéo dài".

May mắn sau 5 ngày được theo dõi sát sao và điều trị tích cực, kết quả cấy máu, cấy nước tiểu của bệnh nhân âm tính. Chị T được xuất viện điều trị ngoại trú, tuy nhiên vẫn cần tuân thủ dùng thuốc và sinh hoạt đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ.

Từ trường hợp của bệnh nhân T, bác sĩ Cương đưa ra cảnh báo: "Khi có dấu hiệu viêm nhiễm đường tiết niệu, tuyệt đối không được tự ý dùng kháng sinh bừa bãi. Điều này có thể dẫn đến việc bệnh không khỏi dứt điểm và gây ra tình trạng kháng kháng sinh khiến quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn".

Viêm thận bể thận cấp tính là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiết niệu trên, do vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể thông qua niệu đạo, lan lên bàng quang, đi qua niệu quản và tấn công thận. Bệnh dẫn đến tình trạng viêm nhiễm xung quanh đài thận, bể thận, niệu quản và nhu mô thận.

Bệnh thường khởi phát các triệu chứng ngay trong vòng 2 ngày sau khi vi khuẩn tấn công, điển hình như: Sốt cao trên 38.9°C, đau bụng, lưng, hông, bẹn, đau rát khi đi tiểu, nước tiểu đục, có mủ, máu…

Ảnh minh họa

TS. BS Ngô Chí Cương cho biết: "Bệnh lý nhiễm khuẩn đường tiết niệu này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: Áp xe thận và vùng xung quanh thận. Áp xe là hiện tượng xuất hiện ổ mủ quanh thận, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiễm khuẩn huyết khiến nhiễm trùng toàn thân nặng, có thể gây ra tình trạng sốc nhiễm khuẩn và suy đa tạng, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Bên cạnh dựa vào các biểu hiện lâm sàng của bệnh, để chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả, bác sĩ sẽ dựa vào các phương pháp cận lâm sàng sau để chẩn đoán bệnh như xét nghiệm công thức máu. Bệnh gây ra do tình trạng nhiễm trùng nên chỉ số bạch cầu tăng rõ rệt. Do đó, bác sĩ dựa vào kết quả xét nghiệm để xác định tình trạng nhiễm khuẩn của người bệnh.

Ngoài ra, phương pháp cấy máu, cấy nước tiểu cấp cũng dùng để xác định chính xác tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu do nhóm vi khuẩn nào gây ra; Thông thường, đến 80% nguyên nhân gây bệnh được xác định do nhiễm vi khuẩn Gram (-) E. Coli.

Bên cạnh đó, các bác sĩ có thể dùng phương pháp siêu âm, dựa vào các dấu hiệu như giãn đài bể thận, giãn niệu quản… trên hình ảnh siêu âm, bác sĩ có thêm căn cứ để chẩn đoán xác định bệnh nhân có mắc bệnh hay không. Phương pháp chụp CT hệ thận - tiết niệu giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân, mức độ tắc nghẽn do sỏi, dị vật trong đường tiết niệu và đưa ra đánh giá chức năng lọc của thận.