Ăn uống vô độ, cô gái trẻ nhập viện tâm thần
Ăn nhiều quá mức ảnh hưởng ra sao?
Theo lời bệnh nhân kể lại, sau một thời gian nhịn ăn giảm 8kg, cô gái trẻ lại rơi vào cảnh ăn uống mất kiểm soát. Đồng thời, để tránh tăng cân, sau khi ăn, cô gái cố gắng loại bỏ thức ăn đã ăn bằng cách uống một lượng lớn thuốc nhuận tràng ngay sau đó.
Nữ bệnh nhân chỉ mới 20 tuổi, sinh viên đại học năm thứ 2, gia đình khá giả, hòa thuận, không có tiền sử bệnh lý gì về thể chất, tinh thần, tuy nhiên tích cách dễ xúc động, trầm tính.
Ảnh minh họa |
Trước đó, khi học cuối lớp 12, bệnh nhân có tình cảm với một bạn trai trong lớp, tuy nhiên bị từ chối với lý do bệnh nhân béo. Bệnh nhân cố gắng tiếp tục theo đuổi bạn trai này, đồng thời bắt đầu không hài lòng với hình ảnh cơ thể của mình, tự cho mình là béo khi soi gương và tìm cách giảm cân. Mặc dù lúc đó cô gái cao 155cm, nặng 50kg.
Bệnh nhân ngày càng bận tâm và lo lắng về việc béo phì. Khoảng cuối năm thứ nhất và đầu năm học đại học thứ hai, bệnh nhân tự bỏ hai bữa ăn trong ngày và chỉ ăn một bữa salad vào buổi trưa.
Cô gái duy trì chế độ ăn như trên trong 6-7 tháng, sút 8kg và trông gầy đi. Bản thân cô cũng nhận thấy chế độ ăn không phù hợp với hình thể của mình và các cơ trở nên nhão dần, có lúc thấy quần áo rộng thùng thình.
Lúc này, cô bắt đầu có sở thích mãnh liệt đối với các loại thực phẩm có hàm lượng calo cao, ăn các bữa có lượng lớn thực phẩm giàu calo khoảng 5-6 lần một tháng và cảm thấy hối hận ngay sau bữa ăn.
"Các cơn ăn uống nhiều ngày càng tăng lên, dần dần trở nên mất kiểm soát. Bệnh nhân không thể kiềm chế và bằng mọi cách phải có thức ăn để ăn cho đến khi cảm thấy không thể nạp thêm nữa", BS Kim Anh chia sẻ.
Tuy nhiên, sau khi ăn xong, bệnh nhân lại có cảm giác xấu hổ và thất vọng. Vì cảm giác đó, cô gái cố gắng loại bỏ thức ăn đã ăn bằng cách uống thuốc nhuận tràng ngay sau bữa ăn. Dù ăn nhiều nhưng cân nặng bệnh nhân vẫn trong giới hạn bình thường.
Thậm chí, các cơn ăn nhiều xuất hiện cả vào ban đêm, sau khi ngủ vài tiếng làm cho giấc ngủ gián đoạn. Bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, uể oải vào ngày hôm sau và không muốn đi học.
Biểu hiện ngày càng tăng lên, sau 8 tháng, những cơn ăn quá nhiều khiến bệnh nhân ngày càng cảm thấy chán nản, xấu hổ và bi quan. Bệnh nhân ít khi ra khỏi nhà, ít tiếp xúc với mọi người hơn, các thú vui trước đây đều giảm. Bệnh nhân trở nên dễ cáu gắt, bực tức, kết quả học tập kém hơn trước.
BS Kim Anh cho biết, bệnh nhân đến khám tại chuyên khoa tâm thần và được chẩn đoán ăn vô độ tâm thần, phải nhập viện để điều trị tích cực (dùng thuốc, kết hợp liệu pháp nhận thức - hành vi).
Sau một tháng, bệnh nhân giảm các cơn ăn uống, còn khoảng 1 cơn/tuần, được ra viện. Sau 2 tháng, bệnh nhân cơ bản không còn cơn ăn nhiều, không còn buồn chán, tự tin, vui vẻ hơn.
Dấu hiệu nhận biết chứng ăn vô độ tâm thần
ThS.BS Vũ Sơn Tùng, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: Ăn vô độ tâm thần đặc trưng bởi các giai đoạn ăn vô độ tái diễn, sự bận tâm quá mức đến cân nặng. Bệnh nhân dùng các biện pháp cực đoan để giảm tác dụng gây béo của thức ăn (thanh lọc, móc họng gây nôn, dùng thuốc xổ ngay sau ăn…).
ThS Vũ Tùng Sơn, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) chia sẻ về bệnh ăn vô độ tâm thần |
Bệnh nhân thường khởi phát ở tuổi vị thành niên và thanh niên, hiếm gặp ở trẻ trước tuổi dậy thì hoặc người trên 40 tuổi. Đặc biệt, bệnh chủ yếu gặp ở nữ giới, với tỷ lệ nữ/nam là 3/1. Tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là ở phụ nữ 20 - 29 tuổi.
Trong đó, nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh như: Ăn vô độ tâm thần có yếu tố di truyền, những người trong gia đình có thành viên mắc chứng rối loạn ăn uống nguy cơ mắc 28 - 74%; căng thẳng, xấu hổ về việc bị chê bai, cười nhạo về cân nặng, thậm chí bị bắt nạt là một trong các nguyên nhân thúc đẩy trẻ thanh thiếu niên mắc rối loạn ăn vô độ tâm thần.
Người bị bệnh ăn vô độ tâm thần thường kèm thêm các rối loạn khác như rối loạn trầm cảm, lo âu, tâm thần do sử dụng chất, chiếm tỷ lệ khoảng 30 - 50%. Những trường hợp nhẹ chỉ cần trị liệu tâm lý, nặng hơn thì cần dùng thuốc, kết hợp điều trị biến chứng, dùng thuốc điều biến não…
Theo bác sĩ Tùng, người bệnh ăn vô độ tâm thần hầu hết đều trải qua ít nhất một rối loạn tâm thần khác đi kèm như trầm cảm, lo âu và các rối loạn cảm xúc khác. Các rối loạn tâm thần thứ phát có thể gây mệt mỏi, căng thẳng ảnh hưởng nặng nề đến khả năng giao tiếp, khả năng duy trì các mối quan hệ xã hội, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Đặc biệt với người bệnh thanh thiếu niên, những rối loạn tâm thần khởi phát ở giai đoạn này có thể sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc hình thành nhân cách cho người bệnh trong tương lai.
Vì vậy, người bệnh cần được đến khám và điều trị tại đúng chuyên khoa tâm thần để tìm ra nguyên nhân gây bệnh và đạt được hiệu quả điều trị cao nhất.