Không còn tình trạng thiếu vắc xin tiêm chủng mở rộng

490.600 liều vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) sẽ được phân bổ ra sao?

PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, dự kiến tối nay (15/12), 490.600 liều vắc xin DPT-VGB-Hib (vắc xin 5 trong 1) do Chính phủ Úc viện trợ thông qua Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc sẽ đến sân bay Nội Bài.

Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sẽ nhận số vắc xin này tại sân bay Nội Bài và thực hiện kế hoạch phân bổ cho 63 tỉnh, thành phố tổ chức tiêm chủng vắc xin 5 trong 1 từ tháng 12/2023, dự kiến số vắc xin này đủ sử dụng từ 1-2 tháng tới.

PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cung cấp thông tin y tế

Về nguyên tắc phân bổ căn cứ nhu cầu theo đề xuất và thực tiễn triển khai của 63 tỉnh/thành phố, Bộ Y tế đã xây dựng kế hoạch phân bổ vắc xin theo nhu cầu và hướng dẫn các địa phương triển khai theo thứ tự ưu tiên.

Cụ thể: Thứ nhất, ưu tiên vắc xin được phân bổ để tiêm chủng trẻ chưa được tiêm mũi 1 vắc xin 5 trong 1. Ưu tiên trước cho trẻ có nhóm tuổi nhỏ nhất từ 2 tháng tuổi trước rồi mới đến những trẻ có tháng tuổi lớn hơn bao gồm cả những trẻ trên 12 tháng tuổi; Thứ hai, là tiêm trả mũi 2, mũi 3 cho những trẻ chưa đuợc tiêm đủ 3 mũi vắc xin 5 trong 1 bao gồm cả trẻ trên 12 tháng tuổi.

Với số lượng vắc xin được chính phủ Úc hỗ trợ, các địa phương sẽ triển khai theo thứ tự ưu tiên nêu trên và Chương trình Tiêm chủng mở rộng sẽ cấp vắc xin phù hợp với số đối tượng trẻ tại các tỉnh/thành phố. Vắc xin sẽ được cung ứng tới 63 tỉnh/thành phố đặc biệt cho các tỉnh miền múi, vùng sâu vùng xa.

Vận chuyển vắc xin DPT-VGB-Hib theo hệ thống của Chương trình tiêm chủng mở rộng. Các địa phương sẽ tổ chức triển khai trong buổi tiêm chủng thường xuyên hàng tháng, đảm bảo an toàn theo các hướng dẫn của Bộ Y tế đã ban hành, đặc biệt tuân thủ thực hiện khám sàng lọc trước tiêm chủng và theo dõi phản ứng sau tiêm.

Chương trình Tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi.

Số loại vắc xin tăng dần theo thời gian, từ 6 vắc xin thiết yếu năm 1985 tới nay đã có 10 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được sử dụng vắc xin miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai được triển khai trong TCMR trên toàn quốc bao gồm vắc xin phòng bệnh lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib, bại liệt, sởi, rubella và viêm não Nhật Bản.

Ngoài hình thức tiêm chủng sử dụng vắc xin là tiêm chủng bắt buộc (tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng chống dịch) do ngân sách Nhà nước chi trả, người dân có thể tiếp cận với nhiều loại vắc xin tiêm chủng dịch vụ do cá nhân, tổ chức tự chi trả.

Về nguyên nhân thiếu hụt vắc xin, giai đoạn năm 2016-2022, Chương trình tiêm mở rộng được bố trí kinh phí mua vắc xin từ nguồn Chương trình mục tiêu (CTMT) Y tế - Dân số giai đoạn 2016-2020 theo Quyết định số 1125/QĐ-TTg ngày 31/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ngoài nguồn mua vắc xin theo hình thức hoạt động của Dự án, vắc xin được hỗ trợ từ Tổ chức GAVI và các tổ chức nước ngoài khác viện trợ.

Trong những năm gần đây, sự hỗ trợ nguồn lực từ GAVI và các tổ chức quốc tế có sự chuyển dịch cách thức hỗ trợ do Việt Nam nằm ngoài danh sách các nước có thu nhập thấp, kinh tế kém phát triển, một số loại vắc xin viện trợ cần phải đối ứng sau khi tiếp nhận.

Năm 2023, thực hiện Luật Ngân sách, các địa phương phải thực hiện các thủ tục mua sắm vắc xin từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp khó khăn trong việc bố trí, phê duyệt kinh phí, vướng mắc thủ tục đấu thầu, phê duyệt giá cũng như kinh nghiệm triển khai...

Trước yêu cầu thực tiễn, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP ngày 10/7/2023, Quyết định số 931/QĐ-TTg ngày 5/8/2023 giao kinh phí để Bộ Y tế thực hiện mua tập trung các loại vắc xin, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 1 tháng 7 năm 2016, hiện tại Nghị định sẽ sửa đổi theo hướng bố trí kinh phí của Trung ương để mua vắc xin.

Song song với các giải pháp về pháp lý (trình Chính phủ Nghị định sửa đổi Nghị định 104/2016/NĐ-CP), thực hiện nghiêm quy định của Pháp luật về mua sắm, đầu thầu vắc xin, Bộ Y tế đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị, địa phương, phối hợp Bộ, ban ngành liên quan, đẩy mạnh hợp tác, đề xuất hỗ trợ, viện trợ với các Tổ chức Quốc tế trong và ngoài nước để cung ứng vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng.

Đối với vắc xin có khả năng sản xuất trong nước (10 loại vắc xin), Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng (quy trình gồm 9 bước). Bộ Y tế đã thẩm định, gửi Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt phương án giá tối đa, trên cơ sở đó Bộ Y tế sẽ phê duyệt phương án giá cụ thể. Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để giải quyết, dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023.

Khẩn trương tiêm bù, tiêm vét trong tháng 1/2024

Để giải quyết căn cơ, lâu dài, Bộ Y tế đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tham mưu sửa đổi Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định về hoạt động tiêm chủng, trong đó cho phép bố trí ngân sách trung ương để đảm bảo kinh phí mua vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng.

Ông Hà Văn Đức, Chánh Văn phòng Bộ Y tế cung cấp thông tin y tế

Dự kiến hoàn thành tháng 1/2024, hoàn thành việc mua sắm các vắc xin đặt hàng trong nước (10 loại) trong tháng 12/2023 theo số lượng tỉnh, thành phố đề xuất nhu cầu đến tháng 6/2024, theo đó sẽ đảm bảo hoạt động cung ứng vắc xin năm 2024 trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, đáp ứng nhu cầu của người dân hiện nay cũng như theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, tuân thủ quy định của pháp luật hiện hành.

Nếu được giao ngân sách sớm hơn, Bộ Y tế sẽ sớm tiến hành đặt hàng hoặc đấu thầu mua sắm vắc xin cho Chương trình tiêm chủng mở rộng theo đúng quy định của pháp luật.

TS Hoàng Minh Đức, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhấn mạnh: Năm 2024, sẽ không còn tình trạng thiếu vắc xin tiêm chủng mở rộng

TS. Hoàng Minh Đức, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhấn mạnh: "Năm 2024, sẽ không còn tình trạng thiếu vắc xin tiêm chủng mở rộng. Thời gian tới, Bộ Y tế cũng sẽ rà soát nguồn vắc xin, tích cực làm việc với các nhà tài trợ trong nước và nước ngoài hỗ trợ nguồn lực cho Chương trình tiêm chủng mở rộng".

Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các đơn vị thực hiện cung ứng vắc xin theo các quy định hiện hành; Tiếp tục chỉ đạo các địa phương chủ động trong giám sát, phát hiện dịch và đáp ứng, triển khai các biện pháp về tiêm chủng vắc xin cho đối tượng nguy cơ cao tại ổ dịch để khoanh vùng, không để bệnh lây lan.

Căn cứ nhu cầu theo đề xuất và thực tiễn triển khai của 63 tỉnh/TP, Bộ Y tế giao Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và đã xây dựng kế hoạch phân bổ vắc xin theo nhu cầu và hướng dẫn các địa phương triển khai theo thứ tư ưu tiên sau: Ưu tiên vắc xin được phân bổ để tiêm chủng trẻ chưa được tiêm mũi 1 vắc xin DPT-VGB-Hib, ưu tiên trước cho trẻ có nhóm tuổi nhỏ nhất từ 2 tháng tuổi trước rồi mới đến những trẻ có tháng tuổi lớn hơn bao gồm cả những trẻ trên 12 tháng tuổi; Tiêm trả mũi 2, mũi 3 cho những trẻ chưa đuợc tiêm đủ 3 mũi vắc xin DPT-VGB-Hib bao gồm cả trẻ trên 12 tháng tuổi.