Vài cảm nhận từ bài thơ “Vẫn vẹn nguyên” của Nguyễn Hồng Vinh

Nhắc đến tên tuổi PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng Biên tập báo Nhân Dân, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương… người ta thường nghĩ ngay đến ông với tư cách là một nhà báo chính luận lâu năm, đã để lại những tác phẩm báo chí đồ sộ, đóng góp tích cực vào sự nghiệp báo chí cách mạng Việt Nam.

PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng Biên tập báo Nhân Dân, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương

Tuy nhiên, trong hơn 10 năm qua, người đọc lại tìm thấy ở Nguyễn Hồng Vinh một tâm hồn thi sĩ, một bút lực sung mãn, một giọng thơ trẻ trung với sự đa dạng về thể loại, sự đa chiều trong cách tiếp cận vấn đề cũng như sự thể hiện cảm xúc với nhiều cung bậc, khi trữ tình đằm thắm, lúc triết luận sâu xa về nhân tình thế thái.

Có rất nhiều bài thơ của ông đã được phổ nhạc và nhận được sự yêu thích của công chúng bởi sự gần gũi, chân thực nhưng lại chất chứa bao nỗi niềm, bao khát vọng vươn lên trước nghịch cảnh để hướng tới cái đẹp, nhân bản, nhân quả.

Thi sĩ Nguyễn Hồng Vinh

Trong bài này, người viết không dám đề cập những giá trị sâu sắc trong thơ của ông mà chỉ nêu một vài cảm nhận cá nhân về thứ chất liệu đã làm nên “cốt” và “hồn” trong thơ trữ tình, đặc biệt là qua tác phẩm “Vẫn vẹn nguyên” mới đây (đăng trên báo Tuổi trẻ Thủ đô ngày 18/4/2023).

Cũng vẫn là chủ đề về tình yêu nhưng cách tiếp cận trong “Vẫn vẹn nguyên” lần này được tác giả đi sâu khám phá những chiều cạnh cụ thể về tình yêu trong đời sống vợ chồng.

Ai cũng rõ, tình yêu vốn dĩ được bắt nguồn từ cảm xúc trái tim nhưng cùng với dòng chảy thời gian, cảm xúc ấy sẽ bị chai mòn, phôi phai theo năm tháng; Nhất là trong đời sống hôn nhân nếu không may gặp phải những biến cố, những bất hạnh khó lường.

Ấy vậy mà trong “Vẫn vẹn nguyên”, thi sĩ Hồng Vinh đã mang đến cho người đọc những rung động đồng cảm về một tình yêu qua cuộc hôn nhân của đôi bạn trẻ trong buổi đầu đầy biến cố, rủi ro vì quá tin vào một người bạn, để rồi mất hết cả vật chất, dẫn đến sự suy sụp tinh thần“… Đau dứt day ngày đêm…” nhưng nhờ có niềm tin, có tình yêu thương hết lòng của người vợ trẻ biết thông cảm, sẻ chia; Động viên - đó là điểm tựa vững chắc, cho nên người chồng đã vượt “qua mưa nguồn, chớp bể...”; Để vượt lên hoạn nạn, giữ gìn được nguyên vẹn những giá trị thiêng liêng trong tình yêu và cuộc sống!

Điều hay, cái cần nói ở đây là thi sĩ đã gửi cho chúng ta thông điệp về cách thức, phương pháp giải quyết vấn đề trong đời sống gia đình khi phải đối mặt với những cam go, thách thức; Nhất là khi người chồng gặp thất bại.

Thi sĩ Hồng Vinh bên dòng sông Thạch Hãn

Theo lẽ thường tình thì người vợ hay trách cứ, đổ lỗi hoặc buông xuôi, thở dài… kết cục là dẫn đến đổ vỡ, không lối thoát. Ngược lại, nếu người vợ biết lựa chọn sự thông cảm, sẻ chia, vững tin vào quy luật nhân quả: “Trời có mắt”, đồng hành với chồng vượt qua khó khăn thì tình yêu và hạnh phúc sẽ mãi vẹn nguyên như thủa ban đầu!

Niềm tin vào tình yêu, hướng tới nhân bản, nhân quả sẽ mãi là những giá trị tốt đẹp, là triết lý nhân sinh cuộc sống.

Đọc “Vẫn vẹn nguyên”, chúng ta lại thấy cái chất liệu vô cùng quý giá để thi sĩ nâng tầm từ tình yêu đôi lứa trở thành những giá trị cốt lõi, dẫn dắt cuộc sống. Đó chính là sự trải nghiệm, hun đúc từ thực tiễn thông qua nhãn quan nhạy cảm, đa chiều của thi sĩ.

Nếu cuộc đời ông không bén duyên với nghiệp báo chí, có cơ hội đi nhiều, đọc nhiều, biết nhiều, được tôi luyện trong khói lửa chiến tranh và thực tiễn đổi mới đất nước thì sẽ không có những vần thơ ngồn ngộn hơi thở cuộc sống như vậy, tạo nên sự kỳ diệu của thi ca!

Có thể nói, những trải nghiệm quý giá từ nghề làm báo, Nguyễn Hồng Vinh rẽ sang thơ ca và trở thành một “hiện tượng” của làng thơ hiện nay bởi sức viết khỏe khoắn với nhiều thể loại, đề tài… để rồi mạch nguồn thơ ông cứ tuôn trào như kể chuyện về một vùng đất ông đã đặt chân; Về bao con người ông đã gặp và đối thoại cởi mở, thân tình; Từ đó ra đời những bài thơ trữ tình, hồn hậu, đằm thắm.

Niềm tin vào tình yêu, hướng tới nhân bản, nhân quả sẽ mãi là những giá trị tốt đẹp, là triết lý nhân sinh cuộc sống (Ảnh minh họa)

Chúng ta hy vọng, với sự trải nghiệm quý giá ấy, ông vẫn vẹn nguyên tình yêu quê hương, đất nước và con người - nhân tố quan trọng làm nên hồn cốt và sự dẫn dụ của thơ ông.