Thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực đô thị giữa Hà Nội và vùng Ile-de-France

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội cho biết: Có thể nói, trong nhiều năm qua, quy hoạch và phát triển đô thị luôn là một trong những nội dung ưu tiên hợp tác giữa Việt Nam và Pháp. Các chương trình, dự án dù được triển khai ở nhiều cấp độ, nhiều địa phương khác nhau, nhưng đều có chung một mục đích là giải quyết các thách thức của quá trình đô thị hóa. Xây dựng các giải pháp có tính tổng thể, bền vững đảm bảo hài hòa giữa hiện đại và truyền thống, bảo tồn và phát triển, hiệu quả kinh tế và môi trường, hội nhập và giữ gìn bản sắc văn hóa để các đô thị ngày càng trở nên đáng sống hơn.

Toàn cảnh phiên Hội thảo chuyên đề "Đô thị bền vững"

Chính vì vậy, xuyên suốt các Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam và Pháp, chủ đề về đô thị luôn được đề cập đến một cách tương đối có hệ thống và toàn diện. Tại Hội nghị lần thứ 12 năm nay, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, chủ đề "Đô thị bền vững" được lựa chọn với ý nghĩa khái quát, tổng kết những kết quả đạt được của các kỳ hội nghị lần trước, đồng thời gợi mở những hướng đi mới cho sự hợp tác về phát triển đô thị trong bối cảnh thế giới vừa trải qua đại dịch COVID-19 với những tác động hết sức sâu rộng đến mọi mặt đời sống xã hội.

“Tôi mong rằng Hội thảo chuyên đề hôm nay sẽ là cơ hội tốt cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà quản lý, các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quy hoạch, phát triển đô thị, các hiệp hội, doanh nghiệp của Việt Nam và Pháp cùng nhau chia sẻ các kinh nghiệm, bài học, ý tưởng về xây dựng, phát triển đô thị xanh, thông minh và bền vững; Nâng cao chất lượng cuộc sống những người dân sinh sống, học tập và làm việc ở các đô thị. Hội thảo hôm này còn là một dịp quan trọng để các đơn vị tham dự tăng cường sự giao lưu, hiểu biết lẫn nhau tạo nền tảng để xây dựng các chương trình, dự án hợp tác trong thời gian sắp tới"” ông Dương Đức Tuấn nhấn mạnh.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội phát biểu khai mạc hội thảo

Chia sẻ về định hướng, chiến lược quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị tại Việt Nam và tăng cường công tác hợp tác quốc tế trong phát triển đô thị, ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) cho biết: Hệ thống đô thị quốc gia cơ bản được phân bố theo mô hình mạng lưới, phù hợp với điều kiện tự nhiên, lịch sử, văn hóa và quy luật phát triển kinh tế.

Hai vùng đô thị lớn (vùng Thủ đô Hà Nội và vùng Thành phố Hồ Chí Minh) ngày càng đóng vai trò là các cực tăng trưởng kinh tế chủ đạo. Các đô thị trung bình và nhỏ được quan tâm đầu tư phát triển trên cơ sở khai thác triệt để các lợi thế, tiềm năng của tất cả các vùng; Tăng trưởng kinh tế đô thị bình quân ở mức 12 -15%/năm, gấp 1,2 đến 1,5 lần tăng trưởng của nền kinh tế. Trong khu vực đô thị, tỷ lệ hộ nghèo 3% thấp hơn gần ba lần khu vực nông thôn.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực trong phát triển đô thị, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với những hệ lụy từ sự phát triển nhanh, thiếu tầm nhìn, chưa đảm bảo phát triển bền vững và tăng trưởng xanh.

Do đó, Bộ Xây dựng đã ban hành nhiều chính sách, chương trình hành động, tập trung vào các nhóm nhiệm vụ chủ yếu: Thống nhất nhận thức, tư duy, hành động về vai trò của đô thị. Đô thị hóa là tất yếu và lựa chọn sống tại đô thị để tăng trưởng nhiều hơn buộc chúng ta phải thực sự thấu triệt về không gian định cư đang ngày càng chiếm ưu thế, và sẽ là tài sản, nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển của xã hội, con người.

Ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) phát biểu tại hội nghị

Cùng với đó là nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị bền vững. Quy hoạch cần song hành với định hình mô hình phát triển đô thị bền vững, gắn với nguồn lực thực hiện và công tác đầu tư hạ tầng đô thị đồng bộ.

Đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết, thích ứng với biến đổi khí hậu. Xây dựng các cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật tạo ra hành lang pháp lý, khơi thông nguồn lực và các điểm nghẽn trong phát triển đô thị thời gian qua, tạo sức bật và lợi thế nhất định cho phát triển đô thị thời gian tới.

Chia sẻ về những kinh nghiệm tại cộng đồng đô thị Grand Poitiers, ông Aloïs Gaborit, Phó Chủ tịch Cộng đồng đề cập tới 3 nguyên tắc về năng lượng có thể đưa ra để đảm bảo cho quá trình điều chỉnh đô thị theo hướng xanh sạch, thân thiện với môi trường và bền vững.

Thứ nhất là tiết kiệm đất đai, thành phố cam kết hạn chế tiêu dùng đất đai để chống lại hiện tượng nhân tạo hóa mặt đất, bảo vệ sản xuất nông nghiệp gần thành phố. Thứ hai, tiết kiệm sử dụng tài nguyên, đó là việc tăng cường sử dụng vật liệu nguồn gốc tự nhiên, khuyến khích đổi mới trong kinh tế tuần hoàn và tái sử dụng vật liệu góp phần tái cơ cấu các ngành tái sử dụng.

Thứ ba là đảm bảo đô thị có khả năng chống chịu, thích ứng với biến đổi khí hậu, ví dụ như khuyến khích hiệu quả năng lượng tối ưu tòa nhà, tích hợp thực vật hóa vào các dự án, quản lý tối ưu nguồn nước…

Những nguyên tắc này hướng đến xây dựng các đô thị đang và sẽ trở thành những thành phố đáng sống. Mặt khác, để đảm bảo được những nguyên tắc này, quá trình đô thị hóa cần tính đến yêu cầu bao trùm xã hội. “Các nhà hoạch định chính sách cần tính đến nhu cầu người dân từ khâu lập dự án, mời người dân tham gia vào dự án quy hoạch, lắng nghe ý kiến người dân qua cơ chế thông tin minh bạch, tìm kiếm thỏa hiệp,” ông Aloïs Gaborit lưu ý.

Hội thảo hôm nay đã nhận được tổng số 13 bài báo cáo, tham luận. Qua đánh giá, các tham luận đều có chất lượng tốt, được chuẩn bị công phu, đề cập vào các nội dung cốt lõi, phản ánh thực trạng, xu thế phát triển đô thị của các địa phương và thế giới. 7 trong số 13 bài tham luận đã được lựa chọn để đại diện báo cáo tại hội nghị, các bài tham luận còn lại sẽ được biên tập và đưa vào kỷ yếu của Hội thảo.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã được xem những hình ảnh vườn hoa Diên Hồng sau khi cải tạo, dự án này do Hà Nội và Vùng Ile-de-France phối hợp thực hiện. Đây là những minh chứng cụ thể về tiềm năng hợp tác giữa hai quốc gia, giữa các địa phương trong lĩnh vực đô thị.