Tăng cường phân quyền và tạo sự chủ động cho Thủ đô

Chiều 15/9, Viện Nghiên cứu lập pháp thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp cùng Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tổ chức hội thảo góp ý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).

Cần bổ sung thêm nội dung về thúc đẩy các khu công nghiệp

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho biết, Luật Thủ đô được Quốc hội thông qua ngày 21/11/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Luật này đã tạo ra động lực rất lớn cho phát triển kinh tế, xã hội Thủ đô những năm vừa qua. Tuy nhiên, sau 10 năm đi vào đời sống, Luật cho thấy còn nhiều khó khăn vướng mắc, đòi hỏi phải sớm sửa đổi Luật này cho phù hợp điều kiện thực tiễn, tạo động lực phát triển mới, từ những chính sách đặc thù, đột phá để Thủ đô phát huy các tiềm năng, thế mạnh, khẳng định vị thế đầu tàu của cả nước.

Quang cảnh hội thảo

Tham luận tại hội thảo, ông Đặng Đình Luyến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, về cơ bản ông tán thành với nhiều quy định tại Điều 27 của dự thảo Luật về phát triển y tế Thủ đô và chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Tuy nhiên, ông đề nghị cơ quan soạn thảo cần quy định rõ cơ sở, căn cứ để quy định chế độ tài chính, các giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, giá dịch vụ cấp cứu ngoại viện,… nêu tại khoản 3 Điều này để bảo đảm hợp lý, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của công dân và thống nhất hệ thống pháp luật.

Ngoài ra, Điểm c khoản 2 quy định việc hỗ trợ đất sản xuất cho hộ dân tộc thiểu số nghèo sinh sống ở xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi làm nghề nông, lâm nghiệp không có hoặc thiếu từ 50% đất sản xuất trở lên; Trường hợp không bố trí được đất sản xuất thì hỗ trợ chuyển đổi nghề, tìm việc làm.

Ông Luyến cho rằng, việc quy định như dự thảo Luật là không đồng bộ, không thống nhất với quy định của Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội về Phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, trong đó có đề ra nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu là: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Vì vậy, ông đề nghị Cơ quan soạn thảo sửa lại quy định của dự thảo Luật nhằm bảo đảm chính sách của Nhà nước về giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt của các hộ đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, bảo đảm thống nhất với quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội.

Ông Đặng Đình Luyến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tham luận tại hội thảo

Liên quan đến nội dung Chương III của dự thảo Luật quy định về công tác quy hoạch Thủ đô, TS. Vương Quang Lượng, Trưởng phòng Nghiên cứu và dự báo thị trường Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công thương góp ý cần nghiên cứu bổ sung thêm ý về Khu công nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội. Trên địa bàn các huyện ở Hà Nội hiện đã và đang quy hoạch phát triển các khu công nghiệp, trong tương lại, một số huyện này có thể phát triển lên thành quận. Do đó, dự thảo cần nghiên cứu bổ sung thêm nội dung về khuyến khích hoặc thúc đẩy các khu công nghiệp hiện có và khu công nghiệp đã được quy hoạch để từng bước phát triển thành khu công nghiệp công nghệ cao và khu công nghiệp sinh thái, bảo đảm môi trường đô thị Hà Nội trong tương lai.

Bổ sung điều khoản về cơ chế phân cấp, phân quyền

Đại diện Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia góp ý, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) có nhiều ý tưởng, đề xuất đột phá, có nhiều điểm khác biệt với nhiều luật và văn bản dưới luật hiện hành. Tuy nhiên, các vấn đề còn chưa thống nhất hoặc mâu thuẫn với các luật khác cần tính đến lộ trình và đánh giá tác động trên cơ sở tính toán đến các yếu tố về chủ trương của Đảng; Luật và các văn bản dưới luật hiện hành; Nguồn lực của Hà Nội; Cơ chế giám sát, trách nhiệm giải trình, minh bạch.

Quy định giao quyền cho Hà Nội về quyết định biên chế cán bộ, công chức, số lượng viên chức là cần thiết, song cần làm rõ quy trình theo hướng quá trình tuyển dụng cần có sự tham gia của cơ quan đại diện Bộ Nội vụ trong hội đồng tuyển dụng nhằm tăng cường giám sát, đảm bảo tính minh bạch.

Ngoài ra, dự thảo cần bổ sung điều khoản về cơ chế minh bạch, giám sát, giải trình của các nội dung về phân cấp, phân quyền, trong đó quy định cụ thể việc thực hiện cơ chế báo cáo đối với các nội dung được phân cấp, phân quyền nhằm đảm bảo hiệu lực, hiệu quả trong phân cấp, phân quyền.

Đại biểu tham luận tại hội thảo

Về thẩm quyền của chính quyền thành phố, TS. Hoàng Thị Ngân, nguyên Vụ trưởng Vụ Tổ chức Hành chính nhà nước và Công vụ, Văn phòng Chính phủ nhấn mạnh, việc trao những thẩm quyền vượt trội cho Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân thành phố là phù hợp với định hướng chính sách của dự án Luật này.

Theo bà Ngân, thủ tục để thực hiện ủy quyền bao quát nhiều vấn đề pháp lý, kể cả điều kiện, phạm vi, hậu quả của ủy quyền và cả các bảo đảm về tài chính, nguồn nhân lực và các điều kiện cần thiết khác để thực hiện các nhiệm vụ được ủy quyền. Hiện nay, Luật ban hành quyết định hành chính đang được nghiên cứu xây dựng và đặt ra nhiều vấn đề về ủy quyền. Vì vậy, cơ quan soạn thảo nên cân nhắc quy định “Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội quy định trình tự giải quyết các thủ tục hành chính để thực hiện việc ủy quyền” và cũng cần làm rõ phạm vi của giải quyết các thủ tục hành chính.

Nhiều đại biểu chung quan điểm rằng, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần rõ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của thành phố trên tất cả lĩnh vực, đồng thời tạo khuôn khổ pháp lý để tạo cơ chế đột phá cho Hà Nội, xứng với tiềm năng phát triển.