Quyết liệt phòng, chống dịch cúm gia cầm độc lực cao A/H5N8

Nguy cơ lây lan dịch bệnh trên diện rộng

Thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, từ đầu tháng 6/2021 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận chủng cúm gia cầm A/H5N8 xuất hiện tại 3 tỉnh: Hòa Bình, Cao Bằng và Quảng Ninh.

Cụ thể, tại Hòa Bình có 1 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Hữu Lợi (huyện Yên Thủy); Tại Quảng Ninh có 1 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Vũ Oai (TP Hạ Long); Tại Cao Bằng có 1 hộ chăn nuôi thuộc phường Ngọc Xuân (TP Cao Bằng) và 9 mẫu gộp của gia cầm giám sát chủ động tại các chợ buôn bán gia cầm sống trên địa bàn tỉnh.

Ngay sau khi phát hiện gia cầm dương tính với virus cúm A/H5N8, các địa phương đã tổ chức tiêu hủy đàn vật nuôi mắc bệnh. Tổ chức điều tra, xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm. Qua đó, xử lý kịp thời, không để dịch bệnh lây lan diện rộng.

Hiện, các địa phương cũng đã tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch, sử dụng các loại vaccine cúm gia cầm đang được phép lưu hành và có hiệu quả bảo hộ đối với chủng virus cúm gia cầm A/H5N6. Theo đánh giá của Tổ chức Thú y thế giới (OIE), A/H5N6 là chủng cúm gia cầm có cùng phân nhánh với A/H5N8.

Các địa phương cần đẩy mạnh tổ chức tiêm phòng cúm gia cầm cho đàn vật nuôi

Dù đã bước đầu kiểm soát được sự lây lan của cúm gia cầm A/H5N8, tuy nhiên, Phó Cục trưởng Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Nguyễn Văn Long nhận định nguy cơ dịch cúm gia cầm A/H5N8 lây lan và xảy ra trên diện rộng là rất cao.

Nguyên nhân là do virus cúm gia cầm A/H5N8 lần đầu tiên xuất hiện tại nước ta. Cùng với đó là đặc điểm đường biên giới dài, các hoạt động giao lưu thương mại giữa Việt Nam và các nước diễn ra rất nhộn nhịp. Đặc biệt, chim hoang dã có thể mang virus cúm A/H5N8 xâm nhập vào Việt Nam.

Đại diện Cục Thú y cho biết thêm, virus được phát hiện từ các gia cầm được chăn thả trên khu vực rộng, đặc biệt được phát hiện từ giám sát chủ động tại chợ buôn bán gia cầm sống, nơi việc buôn bán, vận chuyển, giết mổ gia cầm diễn ra thường xuyên, điều kiện vệ sinh thú y chưa đảm bảo. Ngoài ra, thời tiết có nhiều diễn biến phức tạp; Nắng nóng, mưa nhiều ảnh hưởng đến sức đề kháng của gia cầm nuôi…

Không chỉ các địa phương giáp biên giới, nguy cơ xâm nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N8 vào Hà Nội cũng khá cao. Nguyên nhân là do Hà Nội là địa phương có hoạt động thương mại rất lớn, lại nằm tiếp với tỉnh Hòa Bình - nơi đã ghi nhận gia cầm mắc cúm A/H5N8. Trong khi đó, chăn nuôi nhỏ lẻ hiện vẫn còn khá phổ biến trên địa bàn Hà Nội…

Trước diễn biến của dịch cúm gia cầm A/H5N8, Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội đã có công văn yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội phối hợp với các địa phương kiểm tra, theo dõi, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh gia cầm và cúm gia cầm. Thực hiện nghiêm việc kiểm dịch tại gốc. Kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh, giết mổ gia cầm, sản phẩm gia cầm; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm…

Chủ động phòng chống dịch trên đàn vật nuôi

Để chủ động ngăn chặn virus cúm gia cầm A/H5N8 và các chủng virus cúm gia cầm thể độc lực cao khác, hạn chế thấp nhất việc lây nhiễm và gây tử vong cho người, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chỉ đạo các sở, ngành và chính quyền các cấp triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm A/H5N8 và các chủng virus cúm gia cầm.

Đối với địa phương có ổ dịch cúm gia cầm A/H5N8 chưa qua 21 ngày hoặc địa phương phát hiện gia cầm có kết quả dương tính với virus cúm A/H5N8, gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh do các chủng virus cúm A/H5, cần xử lý tiêu hủy, công bố dịch và thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm trên diện rộng, người dân tuyệt đôi không tham gia hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới

Cùng với đó, các địa phương cũng phải tổ chức điều tra xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm để xử lý kịp thời, hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. Tổ chức tiêm vaccine cúm gia cầm bao vây ổ dịch, bảo đảm đạt tỉ lệ trên 80% tổng đàn có nguy cơ. Thường xuyên rà soát, tiêm phòng bổ sung cho đàn gia cầm mới phát sinh và chưa được tiêm phòng.

Các tỉnh, thành phố cần nhanh chóng tổ chức xây dựng, triển khai giám sát chủ động, lấy mẫu của gia cầm có dấu hiệu mắc bệnh, nghi mắc bệnh cúm gia cầm tại các địa bàn có nguy cơ cao (địa phương giáp biên giới, các điểm, cơ sở buôn bán, tập kết gia cầm, cơ sở giết mổ, cơ sở tiêu hủy gia cầm...); Gửi phòng xét nghiệm thuộc Cục Thú y để xét nghiệm xác định nguyên nhân gây bệnh để kịp thời cảnh báo, xử lý, tiêu hủy đàn gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh, dương tính với virus cúm gia cầm, chủng A/H5N1, A/H5N6 và A/H5N8.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đề nghị các địa phương tổ chức thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động giám sát gia cầm có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh, kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan thú y và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Tuyệt đối không tham gia hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới; Không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh, vứt xác gia cầm, chất thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Các lực lượng của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389) địa phương quyết liệt ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn quản lý. Đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào Việt Nam.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu Cục Thú y và các đơn vị thuộc Cục tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc tổ chức thực hiện. Phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vaccine cúm gia cầm để tổ chức đánh giá hiệu lực chống lại chủng virus A/H5N8 đối với các vaccine cúm gia cầm đã được phép lưu hành tại Việt Nam và vaccine phòng cúm gia cầm mới đang đăng ký kiểm nghiệm, khảo nghiệm theo quy định...