Đặc sắc hoạt động tái hiện nghi lễ Tết Đoan Ngọ xưa tại Hoàng thành Thăng Long
Trải nghiệm Tết Đoan Ngọ tại Hoàng thành Thăng Long |
Trong văn hóa cổ truyền Việt Nam, Đoan Ngọ (Đoan Dương) được xem là một trong những dịp lễ tết quan trọng bậc nhất. Từ xa xưa, cha ông ta đã truyền tụng câu ca: “Tháng tư đong đậu nấu chè/ Ăn Tết Đoan Ngọ trở về tháng năm”.
![]() |
Các nghi lễ của hoàng cung trong ngày Tết Đoan Ngọ được Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tái hiện rất sinh động, hấp dẫn |
Theo đó, cứ đến ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hàng năm, từ chốn cung đình hoa lệ, tôn nghiêm cho đến những miền quê mộc mạc, người người hân hoan đón tết Đoan Ngọ. Tết Đoan Ngọ trong cung đình và ngoài dân gian tuy có những lễ nghi, phong tục khác nhau nhưng đều là dịp con cháu tìm về cội nguồn, nhớ ơn công đức tổ tông.
Tết Đoan Ngọ được các vương triều tổ chức trang trọng với những lễ nghi mang tính cung đình. "Lịch triều hiến chương loại chí" và "Lê Triều Hội điển" đều cho biết: Dưới triều Lê Trung hưng, Tết Đoan Ngọ cũng là dịp để nhà vua, hoàng tộc sửa soạn lễ phẩm dâng tiến tổ tiên và các bậc sinh thành.
![]() |
Trong khi đó, tại dân gian, Tết Đoan Ngọ cũng có những phong tục hết sức độc đáo như dâng cúng sản vật của mùa hạ lên ông bà tổ tiên, dùng thức ăn để “diệt sâu bọ” trong người, hái lá làm thuốc nam vào giờ ngọ, đeo bùa và chỉ ngũ sắc, dùng lá móng nhuộm móng tay móng chân, mặc áo dấu, bôi rượu hùng hoàng cho trẻ con, khảo cây...
Những phong tục này chính là những kinh nghiệm dân gian có nguồn gốc liên quan trực tiếp đến nông nghiệp và thời tiết. Việt Nam là xứ nóng, tháng năm lại là mùa nóng càng tạo điều kiện cho các loài sâu bọ, vi trùng phát triển làm hại mùa màng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Vì thế, con người phải tìm cách chống lại cái nóng và phòng dịch bệnh thông qua các món ăn, vật dụng thường ngày.
![]() |
Nhân dịp tết Đoan Ngọ năm 2023, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội long trọng tổ chức chương trình “Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa” với nhiều điểm mới, mang đậm dấu ấn tết Đoan Ngọ cung đình.
Chương trình bao gồm 2 hoạt động chính là trưng bày và thể nghiệm nghi lễ cùng với không gian check-in lung linh, cổ kính.
![]() |
Các món ăn truyền thống trong Tết Đoan Ngọ |
Các nghi lễ của hoàng cung trong ngày tết Đoan Ngọ thời Lê lần đầu tiên được Trung tâm trưng bày diễn giải một cách có hệ thống, sinh động và chân thực thông qua hệ thống pano, tranh vẽ, đặc biệt là phỏng dựng không gian cung đình trầm mặc cung kính, thiên tử uy nghi ngự trên ngai rồng thiết triều, đề thơ lên quạt và truyền ban thưởng quạt cho các quan.
Chiếc quạt tuy là vật dụng nhỏ bé nhưng lại có giá trị sử dụng cao và hàm chứa trong mình biết bao giá trị văn hóa, lịch sử. Vì thế, không gian trưng bày tiếp tục được tạo điểm nhấn bởi bộ sưu tập quạt mang phong cách quạt the đặc sắc của gia đình nghệ nhân Lân Tuyết.
![]() |
Nhân dịp này, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức không gian trưng bày “Quạt trong đời sống” |
Đây là một dòng quạt quý, cao cấp thường dành cho các tầng lớp vua chúa, quan lại, quý tộc xưa. Để làm ra được chiếc quạt the này phải là một người nghệ nhân tài hoa. Quạt không chỉ đơn thuần là vật để làm mát, để che mưa che nắng... mà nay chiếc quạt còn là một tác phẩm nghệ thuật.
Ngoài ra, khu trưng bày Tết Đoan Ngọ truyền thống thường niên với những phong tục độc đáo của người dân kinh thành Thăng Long xưa như tục đeo túi thơm, buộc chỉ ngũ sắc, bôi hùng hoàng cho trẻ em, tục hái lá thuốc vào giờ ngọ, tục kết ngải hình con giáp... vẫn được duy trì thông qua việc tái hiện hình ảnh thu nhỏ của phố Hàng Quạt, Hàng Mụn, Hàng Thuốc.
![]() |
Đến với chương trình, du khách còn được nghe những câu chuyện đầy màu sắc văn hóa về phong tục “diệt sâu bọ” của nghệ nhân ẩm thực Ánh Tuyết và tìm hiểu những bí quyết nghề làm quạt đầy tính hấp dẫn, khéo léo và tinh tế của nghệ nhân Lân Tuyết.
Đặc biệt, trong chương trình khai mạc, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp Hội Di sản văn hóa Thăng Long và Công ty cổ phần Ỷ Vân Hiên thực hiện nghi lễ tiến phẩm, dâng hương lên các vị tiên đế. Bên cạnh đó, nghi lễ ban quạt vẫn được Trung tâm duy trì tái hiện. Đây là 2 trong 4 nghi lễ Tết Đoan Ngọ quan trọng của triều đình thời Lê Trung hưng.
Tin liên quan
Cùng chuyên mục
Đọc thêm
![Các hoạt động văn hoá, thể thao, gia đình tạo sự phấn khởi](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/17/croped/e78a0ab7-da3c-46bf-9f67-e9699dcf209520240704170840.jpg?240705092815)
Các hoạt động văn hoá, thể thao, gia đình tạo sự phấn khởi
![Hoa hậu Sao Mai mong trở thành MC chuyên nghiệp](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/05/08/croped/img-939720240705082352.jpg?240705092223)
Hoa hậu Sao Mai mong trở thành MC chuyên nghiệp
![Màn catwalk ấn tượng của Á quân Tỏa sáng thiên thần nhí mùa 5](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/16/croped/thien-than-nhi-320240704165451.jpg?240704050246)
Màn catwalk ấn tượng của Á quân Tỏa sáng thiên thần nhí mùa 5
![Hoàng hôn màu tím: Khúc tình ca giữa núi rừng](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/15/croped/hoang-hon-mau-tim-820240704150620.jpg?240704031305)
Hoàng hôn màu tím: Khúc tình ca giữa núi rừng
![Trang phục dân tộc của Lydie Vũ làm từ thổ cẩm Tây Bắc](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/08/croped/220240704085903.jpg?240704103045)
Trang phục dân tộc của Lydie Vũ làm từ thổ cẩm Tây Bắc
![Thế giới học đường trước năm 1945 trong sáng tác của nhà văn Tô Hoài](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/09/croped/muc-tau-giay-ban-420240704092751.jpg?240704102917)
Thế giới học đường trước năm 1945 trong sáng tác của nhà văn Tô Hoài
![Triển khai cuộc thi viết về gương người tốt, việc tốt năm 2025](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/09/croped/hoi-nghi-thi-dua-tuan20240704094206.jpg?240704100351)
Triển khai cuộc thi viết về gương người tốt, việc tốt năm 2025
![Lang Công Đạt và sứ mệnh phụng sự để thành công](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/03/15/croped/unnamed20240703150646.png?240703043059)
Lang Công Đạt và sứ mệnh phụng sự để thành công
![Nàng Diệp “Người một nhà” quyến rũ khi diện đầm dạ hội sang trọng](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/03/08/croped/da-hoi-920240703080028.jpg?240703090039)
Nàng Diệp “Người một nhà” quyến rũ khi diện đầm dạ hội sang trọng
![NTK Thoa Trần đưa tinh thần lịch sử vào "Bản sắc di sản Việt"](https://cdn.tuoitrethudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/03/08/croped/c9e2f921-72c3-4f86-8624-043ed443539a20240703082538.jpg?240703085729)