Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Làm nông nghiệp theo kiểu Uber, Grab

Nông nghiệp như một trụ đỡ khi kinh tế chao đảo

Tại buổi tọa đàm về nông nghiệp diễn ra chiều 28/10, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đánh giá, trong đại dịch Covid-19 ngành nông nghiệp lại được nhắc đến như một trụ đỡ khi kinh tế chao đảo.

Ông Hoan cho biết, mọi người hay đánh giá thông qua các con số tỉ trọng đóng góp cho tổng sản phẩm quốc gia hay doanh thu của các doanh nghiệp. Nhưng đã đến lúc phải nghĩ đến câu chuyện khác sau đại dịch, đó là đánh giá nền kinh tế và doanh nghiệp dựa trên sự lan toả, chiều sâu của mỗi nền kinh tế và doanh nghiệp.

Theo ông Hoan, quy mô của các doanh nghiệp nông nghiệp có thể không bằng các doanh nghiệp công nghiệp nhưng sức lan toả ra hàng chục triệu hộ nông dân có thể kết nối trở thành sức mạnh.

Như vậy phải nhìn nền nông nghiệp là một cấu trúc kinh tế xã hội chứ không phải là ngành kinh tế đơn lẻ, không chỉ là một ngành có đóng góp 14% tổng GDP. Đây là một ngành kinh tế bao trùm đem lại thu nhập cho hàng chục triệu con người chứ không phải một nhóm người.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan. (Ảnh: VGP)

"Từ câu chuyện trong đại dịch vừa rồi có thể nhìn thấy ngành nông nghiệp với hàng chục triệu hộ nông dân có thể linh hoạt và năng động hơn trong đại dịch, trên từng mảnh vườn, cái ao vẫn có thể tạo ra giá trị kinh tế, tạo ra bức tranh nông nghiệp “dương” so với nhiều ngành khác", ông Hoan chia sẻ.

Ông Hoan cũng cho biết, giai đoạn 2021-2025, ngành nông nghiệp sẽ chuyển đổi mô hình tăng trưởng của ngành nông nghiệp, chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp dựa trên mục tiêu tăng sản lượng sang tư duy kinh tế với mục tiêu là tăng giá trị.

"Đã đến lúc chúng ta phải thay đổi mô hình chứ không phải thay đổi tỉ trọng của một ngành nông nghiệp khi đi theo sản lượng. Chúng ta phải tích hợp đa giá trị vào sản phẩm, nhìn nông nghiệp không phải là kỹ thuật hay sản xuất, thậm chí không dừng lại là ngành kinh tế, mà là ngành tích hợp cả kinh tế, văn hóa, xã hội", ông Hoan nói thêm.

Làm nông nghiệp như mô hình Uber, Grab

Cũng tại buổi tọa đàm, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chia sẻ câu chuyện khi ông hỏi TS. Nguyễn Thanh Mỹ - Chủ tịch Tập đoàn Mỹ Lan ở Trà Vinh, rằng làm nông nghiệp cần tích tụ, tập trung đất đai bao nhiêu đối với doanh nghiệp.

TS. Nguyễn Thanh Mỹ có trả lời: "Chúng ta đang sống trong cuộc cách mạng 4.0, người ta kinh doanh vận tải mà có sở hữu chiếc xe nào đâu? Như Uber, Grab, từng chiếc xe nhỏ nhưng hợp lại, kết nối thành những doanh nghiệp kinh doanh vận tải; người ta kinh doanh khách sạn lưu trú nhưng không sở hữu một khách sạn nào cả vì họ kết nối thôi. Tôi sẽ làm nông nghiệp bằng tư duy như thế, bằng cách thức như thế, để đỡ xáo trộn thị trường, đỡ xáo trộn sở hữu riêng miếng đất của người nông dân".

Quang cảnh tọa đàm

Ông Hoan cũng chia sẻ, chúng ta thường nói nông nghiệp là phải sản xuất quy mô lớn nhưng bây giờ điều đó cũng chưa chắc, nhất là do tác động của đại dịch Covid-19 vừa rồi, do mô thức hoạt động trong xã hội mùa dịch nên giờ người ta chia nhỏ ra nhiều hơn.

Người đừng đầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lấy ví dụ như việc chia nhỏ một nhà máy lớn thành nhiều nhà máy nhỏ, nếu bị F0, họ sẽ đóng cửa một chỗ còn những nhà máy khác vẫn hoạt động được, tức là họ sẽ chia nhỏ mà không theo xu thế tích tụ được, giống như trước đây ta quy hoạch những đại đô thị.

"Trước bối cảnh đại dịch, các đại đô thị này cũng bị chia nhỏ và kết nối những đô thị nhỏ lại, bản chất là chia nhỏ những mô thức. Nông nghiệp cũng vậy, cũng cần có sự thay đổi để thích ứng với đại dịch", ông Hoan nói.

Đừng vì vài chuyến hàng mà nói chiếm được thị trường

Nói về việc nâng cao giá trị nông sản Việt tại thị trường nước ngoài, ông Hoan kể câu chuyện khi còn là lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp, ông chính là người rất ưu tiên cho việc truyền thông, đưa chuyến container xoài đầu tiên qua thị trường Mỹ.

“Khi đó xoài bán được giá cao, quả là cảm xúc rất thú vị. Rồi người Việt ở nước ngoài chụp ảnh xoài Đồng Tháp bán ở siêu thị gửi về. Sau đó chúng ta cũng đã thấy thêm các loại quả khác như nhãn, vải, thanh long,… Vui thật, cảm xúc thật nhưng buồn lắm”, ông Hoan chia sẻ.

Lý do là vì số lượng nông sản Việt Nam vào kệ các siêu thị ở những thị trường lớn như Mỹ hay Châu Âu còn ít.

"Hôm qua, Khi ngồi trực tuyến với 27 Đại sứ của mình ở Liên minh Châu Âu, tôi mới phát hiện nông sản mình bán ra ít lắm, lâu lâu mới có vài thương vụ, đa phần bán ở cửa hàng người gốc Á như người Việt, người Thái Lan", ông Hoan nói.

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cho biết, vừa qua, ông có đi Châu Âu với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, nhiều Đại sứ có nói nhiều khi thanh long của mình bán ở cửa hàng Thái Lan, nghĩa là chúng ta chưa đi đàng hoàng đường bệ mà còn rất rụt rè ở phân khúc gặp nhiều rủi ro hoặc là bán trong cộng đồng người Việt.

Theo ông Hoan, khi đưa nông sản của mình vào được hệ thống phân phối chính quy của họ thì mới định hình thương hiệu cho mặt hàng nông sản của quốc gia. Chúng ta đưa vào đó được thì mới có sức lan tỏa, người tiêu dùng mới biết đến.

"Truyền thông giúp chúng tôi đẩy cảm xúc, nhiều khi chúng ta hào hứng quá, chúng ta quên có những vấn đề, có những rủi ro phía sau", ông Hoan nói.

Vị tư lệnh ngành nông nghiệp cho rằng, chúng ta còn quá nhiều việc phải làm, phải có chiến lược hẳn hoi, phải mất nhiều năm nữa, không chỉ mới vài chuyến hàng của một vài doanh nghiệp mà nói là chúng ta đã chiếm lĩnh được thị trường.

"Một Đại sứ ở EU đã nói rằng nông sản của mình mới chỉ là 1% trong tỉ trọng nhập khẩu nông sản của EU mà lại bán ở cửa hàng gốc Á", ông Hoan chia sẻ.