Tăng cường truyền thông nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra

Với vai trò, trách nhiệm truyền tải thông tin tới bạn đọc, đội ngũ phóng viên đã không quản khó khăn, nguy hiểm, đồng hành cùng những người làm công tác phòng chống thiên tai, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Bài liên quan

Nâng cao năng lực tham mưu của các Văn phòng BCH phòng chống thiên tai các tỉnh

Ứng dụng có hiệu quả phương châm “bốn tại chỗ” trong vùng rốn lũ

Phát huy vai trò Đội nữ xung kích phòng chống thiên tai

Nhìn lại 20 năm lũ lớn khu vực miền Trung: Kết chặt tay, dựng đời mới

Chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức

Những năm gần đây, thiên tai liên tiếp, bất thường đã gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trước tình hình đó, công tác thông tin, tuyên truyền đã tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ nhận thức - từ ứng phó sang chủ động phòng tránh, tiến tới quản lý rủi ro thiên tai, nâng cao năng lực, sự phối hợp hành động của chính quyền các cấp và nhân dân.

Nước ta là một trong những quốc gia thường xuyên chịu tác động của nhiều loại hình thiên tai. Dưới tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai đang có xu hướng bất thường, gia tăng cả về tần suất và cường độ. Những năm gần đây, mặc dù bão mạnh đổ bộ vào khu vực ít khi xảy ra nhưng lũ quét, sạt lở đất xảy ra liên tiếp tại các tỉnh miền núi, hạn hán kéo dài ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên; xâm nhập mặn vào sâu trong đất liền ở đồng bằng sông Cửu Long; sạt lở nghiêm trọng ở ven sông, ven biển... đã gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản.

Theo thống kê, 20 năm gần đây, trung bình mỗi năm thiên tai đã làm khoảng 400 người chết và mất tích, thiệt hại vật chất ước tính khoảng 1% đến 1,5% GDP cả nước, ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện sống cũng như các hoạt động kinh tế, xã hội. Trước những ảnh hưởng nặng nề từ thiên tai, Ðảng, Nhà nước, Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo rất nhiều hoạt động, chương trình nhằm giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.

Trong đó, công tác thông tin truyền thông được nâng cấp để cung cấp thông tin cho người dân một cách kịp thời, thường xuyên. Công tác này bước đầu mang lại kết quả khả quan, góp phần giảm thiệt hại, giúp cho việc chỉ đạo, điều hành của các ban, ngành sát với diễn biến của thiên tai hơn. Người dân vùng bị ảnh hưởng không còn tư tưởng lơ là, chủ quan. Do vậy thiệt hại về người, tài sản trong mỗi đợt thiên tai giảm đáng kể.

Phóng viên các cơ quan thông tấn, báo chí tác nghiệp trong một đợt tập huấn nghiệp vụ về công tác phòng chống thiên tai do Tổng Cục phòng chống thiên tai tổ chức

Ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai cho biết: Hoạt động thông tin, truyền thông trong phòng chống thiên tai những năm gần đây đã có nhiều chuyển biến tích cực cả về chất và lượng, phản ánh sát thực tiễn, đáp ứng nhu cầu thông tin của cộng đồng.

Thông tin về dự báo, cảnh báo thiên tai, nhất là chỉ đạo từ Trung ương xuống các địa phương đã được truyền tải kịp thời, chính xác đến người dân qua nhiều phương thức khác nhau. Các nhà báo đã không quản khó khăn, nguy hiểm, đồng hành cùng những người làm công tác phòng chống thiên tai để cung cấp, chia sẻ, phản ánh thông tin kịp thời, chính xác, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Nâng cao chất lượng truyền thông

Bên cạnh kết quả đạt được, thực tế cho thấy công tác truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng còn nhiều khó khăn và hạn chế. Trong mỗi đợt thiên tai xảy ra, công tác thông tin vẫn chưa đến được vùng sâu, vùng xa. Khi có thiên tai xảy ra, hệ thống thông tin bị gián đoạn gây ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo điều hành, truyền tin đến người dân. Ðể nâng cao hiệu quả, các bộ, ngành, địa phương, lực lượng cần triển khai đồng bộ một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng truyền thông.

Theo đó, trước tiên cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền phòng, chống thiên tai tại các cấp. Việc xây dựng, bồi dưỡng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ nòng cốt làm công tác thông tin, tuyên truyền, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho công tác này trong cơ quan phòng, chống thiên tai các cấp là một yêu cầu rất quan trọng.

Cùng với đó, cần ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao chất lượng cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ thông tin, truyền thông. Hiện nay, nhìn chung hệ thống cơ sở hạ tầng cho truyền thông, nhất là cấp xã, thôn, bản còn hạn chế, thiếu bền vững, dễ bị hư hại khi xảy ra thiên tai. Thông tin tuyên truyền chưa đến được hoặc thiếu kịp thời đối với một số vùng có địa bàn phức tạp, vùng sâu, vùng xa. Trong tình huống thiên tai làm mất kết nối liên lạc theo những cách thông thường, cơ sở hạ tầng bị chia cắt gián đoạn, khi đó thông tin cần được chuyển tải qua vệ tinh.

Bên cạnh đó, cần phải tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan phòng, chống thiên tai các cấp và cơ quan tuyên truyền, thông tấn báo chí để cung cấp, chia sẻ, phản ánh thông tin kịp thời, chính xác, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Đặc biệt, cơ quan phòng chống thiên tai cần cải tiến các nội dung tài liệu tuyên truyền. Hiện nay các tài liệu, ấn phẩm tuyên truyền còn thiếu hấp dẫn, chưa phù hợp đặc điểm văn hóa, xã hội. Vì vậy, việc cải tiến nội dung các ấn phẩm tuyên truyền rất cần thiết. Phải đa dạng hóa hình thức giáo dục, tập huấn, tuyên truyền theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với từng giai đoạn, đặc điểm từng vùng, từng nhóm cộng đồng.

Công tác thông tin, truyền thông đã và đang góp phần tích cực trong việc nâng cao nhận thức, kỹ năng và sự phối hợp hành động giữa cán bộ và người dân, tăng cường thể chế trong phòng, chống thiên tai. Ðể bảo đảm tính bền vững, công tác này cần được đưa vào kế hoạch phòng, chống thiên tai các cấp như một nội dung ưu tiên để thực hiện thường xuyên, thiết thực.

Đặc biệt, để kết quả thông tin, truyền thông đạt hiệu quả, thời gian tới cần sự quan tâm hơn nữa của lãnh đạo chính quyền các cấp, cơ quan phòng, chống thiên tai, cũng như sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan.