Nhiều băn khoăn xung quanh quy định mới về bằng lái xe phân khối lớn

Theo dự thảo Luật Giao thông đường bộ sửa đổi sẽ chia thành 17 hạng giấy phép lái xe thay vì 13 hạng như hiện nay (Ảnh minh họa)

Bài liên quan

Tuyên truyền văn hóa giao thông mở màn Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè

"Thắt chặt" quản lý học sinh sử dụng xe đạp điện, xe máy điện

Lắp 110 camera phạt nguội trên tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai

Nhiều băn khoăn về dự thảo Luật Giao thông đường bộ

Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (GTĐB) sửa đổi đang được Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) lấy ý kiến rộng rãi. Trong đó, dự thảo sẽ chia giấy phép lái xe (GPLX) thành 17 hạng thay vì 13 hạng như hiện nay. Nếu dự luật được thông qua thì các hạng GPLX mới bao gồm: A0, A1, A, B1, B2, B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE.

Tại Điều 97 về GPLX quy định: Hạng A1 cấp cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh từ 50 - 125cm3 hoặc có công suất động cơ điện trên 4 - 11 KW; Hạng A cấp cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh trên 125cm3 hoặc có công suất động cơ điện trên 11 KW. Hạng A0 cấp cho người đi xe máy có dung tích động cơ dưới 50cm3.

Ngoài ra, bằng lái ôtô hạng B1 sẽ dùng cho người lái mô tô 3 bánh thay vì lái ôtô số tự động 9 chỗ trở xuống, xe tải số tự động dưới 3,5 tấn như hiện nay.

Quy định trên khiến nhiều người lo lắng bởi hiện có hàng triệu người đang sử dụng GPLX A1, B1 và trong số này rất nhiều người đang sử dụng xe máy trên 125cm3 và lái ô tô số tự động dưới 9 chỗ.

Anh Ngô Bá Cường (trú tại phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội) cho biết, bản thân anh cảm thấy hoang mang, lo lắng với dự luật sửa đổi lần này. Lý do, hiện anh đang được cấp GPLX hạng A1 nhưng đang điều khiển xe trên 125cm3. Anh lo lắng, dự thảo Luật GTĐB sửa đổi chính thức ban hành, anh sẽ không được điều khiển xe máy của mình.

Còn anh Nguyễn Thành Chung (trú tại xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội) vừa được cấp GPLX hạng B1. Hiện anh Chung vẫn dùng bằng lái này để điều khiển xe ô tô số tự động dưới 9 chỗ. Tuy nhiên, theo dự thảo Luật GTĐB sửa đổi lần này, anh lo lắng mình sẽ không đủ điều kiện để lái xe ô tô nữa.

Hiểu thế nào cho đúng?

Liên quan đến những băn khoăn, lo lắng của người dân, ông Lương Duyên Thống, Vụ trưởng Vụ Phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ - Bộ GTVT), khẳng định pháp luật Việt Nam không có quy định hồi tố. “Vì vậy không có chuyện những người có GPLX hạng A1, B1 bây giờ nay mai không được lái xe mô tô dưới 175 cm3 và lái ô tô số tự động, khi luật mới có hiệu lực”, ông Thống nói.

Ông Lương Duyên Thống cũng cho biết thêm, việc thay đổi các hạng GPLX để phù hợp chuẩn quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng GPLX của Việt Nam ở nước ngoài và của người nước ngoài tại Việt Nam.

Hơn nữa, quy định này cũng nhằm bảo đảm thực hiện các cam kết của Chính phủ Việt Nam khi tham gia Công ước Vienna 1968 về GTĐB. Hạng GPLX theo Luật GTĐB năm 2008 được chuyển đổi sang giấy phép mới tương đương như việc chuyển đổi GPLX Việt Nam sang GPLX quốc tế đã được thực hiện từ năm 2015 theo quy định tại Thông tư số 29 năm 2015 của Bộ GTVT quy định về cấp và sử dụng GPLX quốc tế. Việc điều chỉnh phân hạng GPLX không ảnh hưởng và phát sinh thủ tục, chi phí cho người dân.

Đối với người đã được cấp GPLX thì tiếp tục sử dụng cho đến khi hết thời hạn (hạng A1 không có thời hạn). Trường hợp hết hạn thì đổi sang giấy phép theo hạng mới (GPLX hạng A3 được đổi sang hạng B1, hạng B1 số tự động được đổi sang hạng B2, hạng B1, B2 số sàn được đổi sang GPLX hạng B…); còn những ai thi GPLX theo Luật GTĐB (sửa đổi) thì phải chịu sự điều chỉnh quy định tại luật mới.

Người dùng sẽ không phải thi lại hay đổi GPLX hạng A1. Sau khi luật mới được thực hiện sẽ cấp giấy phép theo mẫu mới nếu người dân có nhu cầu. Hiện vẫn tồn tại giấy phép mà ngành Công an cấp trước năm 1995; Giấy phép bằng giấy bìa của ngành GTVT cấp từ năm 1995 đến 2012 vẫn tồn tại song song với giấy phép nhựa như hiện nay.

Theo báo cáo đánh giá tác động của ban soạn thảo, Luật GTĐB năm 2008 (Điều 59) chia GPLX cơ giới đường bộ gồm GPLX không thời hạn và GPLX có thời hạn. Trong đó, GPLX không thời hạn được chia thành 3 hạng: A1, A2, A3; GPLX có thời hạn gồm các hạng: A4, B1, B2, C, D, E, FB2, FD, FE, FC và mỗi hạng đều có quy định cụ thể về đối tượng cấp.

Tuy nhiên, việc phân loại này còn một số điểm chưa phù hợp với Công ước Vienna 1968 về GTĐB như lái xe các hạng A1 và hạng D. Để phù hợp với Công ước Vienna, Luật GTĐB cần quy định thêm hạng A1.2 nằm trong hạng A1 và hạng D1, D2 nằm trong hạng D.

Theo Ban soạn thảo, các quốc gia khác đều quy định về độ tuổi và điều kiện để được điều khiển phương tiện gắn máy dưới 50cm3, xe máy điện. Cụ thể, hầu hết các bang ở Mỹ, Ireland, Vương quốc Anh quy định người điều khiển xe máy dưới 50cm3 phải từ đủ 16 tuổi trở lên, có giấy phép lái xe; Vương quốc Anh, Canada, Ireland, Trung Quốc quy định người điều khiển xe máy điện có độ tuổi từ 16 tuổi trở lên và phải có GPLX...

Những vấn đề trên nếu không được giải quyết sẽ không bảo đảm sự thuận tiện cho người dân tham gia giao thông ở các quốc gia thành viên Công ước Vienna 1968 về GTĐB.

Dự kiến, Luật GTĐB (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội vào Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2020) và thông qua tại Kỳ họp thứ 11 (cuối tháng 3/2021).

Theo nghiên cứu của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, tại Việt Nam đa số học sinh THPT lựa chọn xe đạp điện, xe máy điện là phương tiện đi lại hằng ngày. Tỷ lệ tai nạn giao thông với học sinh liên quan đến loại phương tiện này ở mức rất cao (học sinh THPT chiếm 90% các vụ tai nạn giao thông liên quan tới trẻ em trong 3 năm gần đây) mà nguyên nhân chủ yếu là thiếu kiến thức, kỹ năng cơ bản khi điều khiển xe đạp điện, xe máy điện.