Lo không khí Hà Nội ô nhiễm, phụ huynh “săn lùng” khẩu trang diệt khuẩn

Sôi động thị trường khẩu trang

Những ngày này, cứ chốc chốc chị Thu Hà (Hoàn Kiếm, Hà Nội) lại thấy chồng nhắn tin về nhắc nhở: “Em đừng cho con ra ngoài đường nhé!” – điều mà trước đây ông bố bận rộn này ít khi quan tâm, để ý đến. Chị Hà chia sẻ với sự lo lắng hoàn toàn có lý của chồng khi trẻ con hàng xóm xung quanh nhà chị, chục bé thì có đến 5 – 6 bé ốm, ho, mắc các bệnh về mũi, họng. Đặc biệt, qua theo dõi các thông tin trên mạng xã hội, các phương tiện truyền thông đại chúng như báo, đài cảnh báo về mức độ ô nhiễm không khí ở Hà Nội.

Không thể giữ con ở nhà như gia đình chị Hà, anh Toán (Ngã Tư Sở, Đống Đa, Hà Nội) chọn cách đưa con đi học từ sớm, khi lượng người và phương tiện tham gia giao thông còn hạn chế, mức độ khói, bụi cũng giảm đi ít hơn. Bên cạnh đó, thay vì mua những loại khẩu trang bán đầy đường với giá 5000 đồng/chiếc, anh đầu tư mua những chiếc khẩu trang y tế đắt tiền, được quảng cáo có chức năng lọc khói bụi, bụi mịn để bảo vệ sức khỏe cho con.

Thị trường khẩu trang ở Hà Nội cũng vì thế mà “sôi động” hơn hẳn. Theo chia sẻ của chị Quỳnh Nga (chủ cửa hàng thuốc trên đường Nguyễn Trãi – Thanh Xuân, Hà Nội), những ngày gần đây, sức tiêu thụ mặt hàng khẩu trang y tế tăng mạnh. Trung bình 1 ngày cửa hàng bán được 2-3 hộp khẩu trang y tế (1 hộp có đến 50 chiếc).

Đây là loại khẩu trang dùng 1 lần của ngành y tế, được trang bị lớp than hoạt tính lọc bụi; quan trọng hơn cả là giá bán không quá đắt, chỉ 2.000-2.500 đồng/chiếc; nếu mua cả hộp 50 chiếc có giá từ 50.000-55.000 đồng/hộp. Ngoài khẩu trang y tế giá rẻ, cửa hàng của chị Nga cung ứng ra thị trường khẩu trang than hoạt tính có van thoáng khí và miếng kẹp bằng thép có lót lớp xốp mềm để tránh gây đau cho sống mũi khi đeo với giá từ 35.000-55.000 đồng/chiếc.

Không chỉ ở các quầy thuốc, hiệu thuốc, , trên các trang thương mại điện tử như Sendo, Tiki, Lazara... cũng rao bán rất nhiều mặt hàng khẩu trang chống bụi từ Made in Vietnam đến các sản phẩm nhập khẩu từ Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu….Trong đó, được chào bán nhiều nhất là mẫu khẩu trang chống độc 3M, khẩu trang Pitta Mask (Nhật Bản) được người bán quảng cáo sản phẩm với cấu trúc màng lưới 3D độc đáo nên có tác dụng kháng khuẩn, lọc không khí, ngăn ngừa độc tố... Hiện giá bán sản phẩm trên Lazada là 50.000 đồng/chiếc, trên Sendo 39.000 đồng/chiếc, trên Tiki 69.000 đồng/chiếc.

Mù mờ công dụng

Theo chia sẻ của bà Trần Thị Phương ở Xuân La, quận Tây Hồ, thời tiết khô hanh, bà cảm thấy rất khó chịu và khó thở, nhất là vào lúc buổi sáng phải đưa trẻ con đi học. Xe máy, ôtô lưu thông nhiều, nhất là tại các ngã tư, khi dừng chờ đèn xanh, đèn đỏ cảm giác vô cùng ngột ngạt. Để chống khói bụi, bà Phương tìm mua khẩu trang Karibon sản xuất tại Việt Nam với giá 75.000 đồng, có tác dụng lọc bụi bẩn, vi khuẩn và sử dụng trong 6 tháng.

Thị trường khẩu trang đa dạng về chủng loại, mẫu mã, tác dụng khiến người tiêu dùng phân vân khi lựa chọn. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của bác sỹ Ngọc Hoa (Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương), để tránh loại khẩu trang kém chất lượng, gây dị ứng da, người tiêu dùng không nên ham rẻ mua khẩu trang trên các shop online chất lượng không đảm bảo mà nên mua khẩu trang tại các cơ sở y tế, bệnh viện.

Bác sỹ Ngọc Hoa cũng chia sẻ cách phân biệt khẩu trang y tế thật giả: “Chúng ta có thể phân biệt bằng cách ngâm vào nước. Khẩu trang y tế thật không bị thấm nước. Còn khẩu trang y tế giả sẽ bị ướt và thấm nước. Người tiêu dùng có thể kiểm tra tiếp bằng cách xé chiếc khẩu trang y tế đã ngâm nước ra. Khẩu trang thật sẽ có lớp giấy bên trong nguyên vẹn, còn khẩu trang giả sẽ có lớp giấy bên trong bị rã. Hoặc, có thêm một cách khác là rạch lớp ngoài cùng của khẩu trang, lấy tay cầm lớp ở giữa của khẩu trang kéo thật mạnh. Nếu là khẩu trang tốt, lớp ở giữa sẽ không bị rách và dai vì được làm bằng vải kháng khuẩn hoặc giấy kháng khuẩn; còn khẩu trang nhái, kém chất lượng thì lớp ở giữa bị rách ngay khi kéo”.

Trên các mạng xã hội, loại khẩu trang chống bụi mịn pm 2.5 cũng được quảng cáo rầm rộ với công dụng tuyệt vời mà giá bán chỉ từ 15.000 đồng. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu khoa học, bụi mịn pm 2.5 là một loại vật chất trong không khí có kích thước rất nhỏ, nhỏ hơn 2,5 micromet. Đây là loại bụi đặc biệt nguy hiểm vì kích thước nhỏ như vậy nên nhiều nghiên cứu cho thấy chúng có khả năng xâm nhập qua da và vào hệ hô hấp của con người. Để sản xuất được khẩu trang chống bụi mịn pm 2.5 cần công nghệ cao hơn khẩu trang bình thường. Theo đó, tối thiểu để chắn được bụi mịn, màng lọc khẩu trang phải có kích thước rất nhỏ hơn 1 micromet.

Đặc biệt, TS. vật lý Nguyễn Văn Khải, nguyên Giám đốc Viện Khoa học vật lý Hà Nội khẳng định, hiện nay, chưa có loại khẩu trang nào có thể diệt khuẩn như những lời rao bán trên thị trường: “Các loại khẩu trang được quảng cáo chống bụi pm 2.5, diệt khuẩn hiện nay rất có thể là lừa đảo. Thứ nhất, lớp lọc của các loại khẩu trang này rất sơ sài không có kích thước nhỏ hơn 1 micromet để có thể chắn được bụi pm 2.5. Thứ hai, không có loại khẩu trang nào có thể diệt được khuẩn, bởi muốn diệt khuẩn phải có điện tích hoặc hóa chất mà các loại khẩu trang hiện trên thị trường đều không có”, ông Khải phân tích.

Trước thông tin, khẩu trang có thể sử dụng liên tục trong vòng 10 ngày, ông Khải lưu ý: “Khẩu trang là vật chắn bụi đồng nghĩa với việc đây cũng là nơi tích tụ vi khuẩn; nếu không vệ sinh thường xuyên rất có thể dẫn tới hiện tượng nhiễm khuẩn ngược vào đường hô hấp của người sử dụng”.