Gửi yêu thương qua những ngón tay đan

Thương thầm những mùa đông Hà Nội

Người bạn ấy của Minh Hoa đã chọn TP Hồ Chí Minh là quê hương thứ 2 của mình từ 15 năm nay. Bạn lập gia đình, sinh con, làm việc tại nơi quanh năm đầy ánh mặt trời rực rỡ. Nhiều lần bạn ghé qua Hà Nội trong chuyến công tác, trong hành trình nào đó ngẫu hứng nhưng không ở lại lâu.

Bố mẹ đều đã mất cả, anh chị em mỗi người mỗi nơi, cô bạn người Hà Nội chẳng còn ngôi nhà ấu thơ. Mảnh đất này với cô chỉ là kí ức.

Cái rét mùa đông Hà Nội

Bởi vậy, khi bạn bày tỏ ý muốn được gửi cho những cuộn len, Minh Hoa chỉ nghĩ rằng bạn thèm cái cảm giác lạnh tái tê của mùa đông xứ Bắc thôi. Cho đến khi nhận được bưu phẩm bạn gửi, Minh Hoa vẫn nghĩ đó là những thứ đặc sản phương Nam, ai ngờ, là một chiếc khăn len. Đúng màu cô yêu thích từ những năm tháng sinh viên.

Cầm chiếc khăn trên tay, Minh Hoa vô cùng xúc động. Đây đâu phải là "chở củi về rừng" mà sự quan tâm hết sức tinh tế. Chiếc khăn gói ghém cả nỗi niềm người xa Hà Nội.

Quả đúng như vậy. Khi cầm điện thoại lên gọi cho bạn, Minh Hoa nghe thấy giọng bạn đầy ngậm ngùi. "Tôi nhớ Hà Nội quá bạn ạ. Nhớ những năm tháng sinh viên tôi xin bố mẹ vào kí túc xá ôn thi rồi chúng mình ngồi thâu đêm suốt sáng với nhau. Nhớ cả cái rét cắt da cắt thịt mà chúng mình đã cùng trải qua với nhau", cô bạn gái tâm sự.

Hồi ấy, trường của Minh Hoa đa phần là nữ. Các bạn gái vốn khéo tay và nghĩ ra nhiều việc để làm. Minh Hoa khéo tay lại được thừa hưởng sự sáng tạo của mẹ nên có rất nhiều kiểu đan, mẫu đan được các bạn tò mò học hỏi. Riêng cô bạn người Hà Nội thì... chịu cứng.

"Mẹ tớ cũng khéo tay lắm, đan lát thêu thùa đều giỏi, chẳng hiểu sao tớ không giống mẹ", cô bạn tuyên bố. Khi các bạn thi nhau khoe những chiếc khăn, găng tay, mũ len đan được để mang tặng bố, mẹ, người yêu thậm chí cả mang bán thì cô bạn kia vẫn không thể nào hoàn thành nổi một sản phẩm nào.

Phố Đinh Liệt với những chiếc khăn và len đủ sắc màu

Ấy thế mà, 15 năm xa quê, nỗi nhớ Hà Nội cồn cào đến mức cô đã kiên trì tự học đan. Trong cái nắng nóng của phương Nam, ngồi vật lộn học đan những mũi đầu tiên không dễ gì. Sau rất nhiều lần tháo ra, sửa chữa, chiếc khăn đầu tiên đã hình thành, tuy không đẹp xuất sắc nhưng là niềm tự hào đối với cô. Chiếc khăn ấy gửi tặng người bạn thân nhất.

Minh Hoa cảm giác như chiếc khăn gói ghém cả nỗi nhớ quê, cả những yêu thương trân quý của những người bạn đi qua thanh xuân cùng nhau, bên nhau sau bao nhiêu sóng gió, mất mát của cuộc đời. Năm nay mùa đông chưa lạnh nhưng chỉ vài ngày nữa thôi, khi cái rét tràn xuống thật sâu, chiếc khăn này Hoa sẽ quàng để khoe ngay cùng bạn.

Nét xưa còn đây

Mùa đông Hà Nội như một đặc sản, một nỗi nhớ đằm rất sâu trong trái tim những người đã trót thương mến nơi này. Nếu như mùa thu là những bảng lảng, bâng khuâng, mùa đẹp nhất trong năm khiến người ta muốn đến, muốn trải nghiệm thì mùa đông là một cung bậc cao hơn của cảm xúc.

Cái rét đặc trưng của xứ Bắc, những mưa phùn gió bấc thấm vào ai một lần thì khiến người ta nhớ mãi không quên. Đây cũng là một điều để phân biệt, so sánh giữa Hà Nội với những thành phố lớn khác. Tam Đảo lạnh nhưng chờn vờn mây núi. Sa Pa lạnh giữa bạt ngàn núi rừng. Đà Lạt cũng chỉ vừa đủ độ để người ta nhớ thương. Riêng Hà Nội, cái lạnh giữa đồng bằng, cái lạnh cùng bao nhiêu địa danh nổi tiếng, những con phố cả nước biết tên.

Trong khi đó, người Hà Nội vốn nổi tiếng khéo tay hay làm, đặc biệt phụ nữ Hà Nội vừa đảm đang thanh lịch vừa tài nữ công gia chánh. Hà Nội có hẳn con phố Đinh Liệt chuyên bán các loại len vừa thu hút khách mua vừa mang đến màu sắc rực rỡ cho phố phường níu chân du khách.

Sản phẩm Thu Lê hào hứng khoe bạn bè

"Để em về nghe, mùa đông phố cổ/ Mẹ đang ngồi đan, lặng im đêm gió" (Bay vào ngày xanh) hay "Cái rét đầu đông, khăn em bay hiu hiu gió lạnh" (Hà Nội mùa vắng những cơn mưa). Những câu hát gợi nhớ đến mùa đông đầy thiết tha, yêu mến.

Người Hà Nội với sự tinh tế, sành điệu của mình luôn thích những đồ thủ công. Điều này xuất phát từ thực tế những cô gái, những người phụ nữ chưa bao giờ thôi niềm đam mê với đan lát. Thu Lê - một nhân viên văn phòng tại quận Cầu Giấy cho biết mọi năm cô hay đan khăn tặng mọi người. Năm nay cô chuyển sang học móc len.

Móc len tưởng như thất truyền bao lâu nay giờ lại trở về mạnh mẽ trong đời sống. Thu Lê kể hồi bé cô từng được nhìn mẹ và dì mình làm, tưởng khó nhưng hóa ra đi sâu vào tìm hiểu, học hỏi thì không hề khó. Cứ buổi tối, thư giãn trước đi ngủ hay cuối tuần rảnh rỗi cô lại mang đồ nghề ra.

Bày tay khéo léo của người phụ nữ Hà Nội làm ra bao nhiêu sản phẩm từ len

Chỉ là một chiếc kim móc với những cuộn len, bàn tay thoăn thoắt, nhoay nhoáy một lúc thì chiếc lót cốc, đôi găng tay, chiếc mũ len, chiếc túi đựng điện thoại, chiếc ốp điện thoại... đã hình thành một cách thần kì. Những sản phẩm này ngoài cung cấp cho gia đình Thu Lê còn mang tặng bạn bè, ai cũng thích.

Không chỉ những vật dụng hàng ngày, chiếc kim móc từ bàn tay khéo léo và sự sáng tạo của người phụ nữ Hà Nội đã tạo nên bao sản phẩm thủ công đẹp mắt, độc đáo như các con vật, đồ trang trí. Chính vì thế, thi thoảng ta vẫn gặp đâu đó hình ảnh những chiếc kim đan, kim móc nhịp nhàng lên xuống cùng những cuộn len màu sắc vơi dần. Đó chính là những nét xưa của Hà Nội còn trong cuộc sống hiện đại cũng như về mãi sau này.