Chủ động phòng chống thiên tai theo “Phương châm bốn tại chỗ”

Các địa phương cần thực hiện nghiêm "phương châm bốn tại chỗ" để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống thiên tai

Bài liên quan

Khắc phục khó khăn, thách thức trong công tác phòng chống thiên tai

Nâng cao vai trò Giới trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai, biến đổi khí hậu

Hiệu quả từ mô hình Đội Xung kích phòng chống thiên tai cấp xã

Diễn tập ứng phó sóng thần cho gần 500 học sinh và giáo viên

Bài học kinh nghiệm đúc kết từ thực tiễn

Việt Nam là một nước thường xuyên phải hứng chịu nhiều thiên tai. Các loại thiên tai điển hình ở nước ta là bão, lũ lụt, sạt lở đất, nước biển dâng, xâm nhập măn, hạn hán, cháy rừng... diễn ra hàng năm, gây nhiều thiệt hại về người và của. Trong 20 năm vừa qua, mỗi năm trung bình thiên tai làm trên 300 người chết, mất tích, thiệt hại vật chất khoảng 1-1,5% GDP và ảnh hưởng lớn đến đời sống cũng như các hoạt động kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng và sự phát triển bền vững của đất nước.

Trong công cuộc phòng chống thiên tai ở Việt Nam, trải qua các thế hệ đã có nhiều bài học kinh nghiệm vô cùng qúy giá được đúc kết ra từ thực tiễn. Một trong những bài học đó là hình thành lên “Phương châm bốn tại chỗ”. Nó xuất phát từ kinh nghiệm trong quá trình thực hiện công tác hộ đê phòng chống lụt đối với hệ thống đê điều của đồng bằng Bắc Bộ và Bắc khu 4 cũ từ đầu những năm 1970.

Kinh nghiệm trong công tác hộ đê, phòng, chống lụt cho thấy, muốn đảm bảo an toàn hệ thống đê điều trong mùa lũ, trước hết phải thực hiện tốt nhiệm vụ hộ đê. Muốn thực hiện tốt nhiệm vụ hộ đê, ngươi chỉ huy phải biết tổ chức, huy động mọi nguồn lực trong xã hội và cả hệ thống chính trị.

Quan trọng nhất là tất cả luôn phải ở tư thế sẵn sàng, chủ động khi tham gia vào bất kỳ khâu nào, thời điểm nào của quá trình hộ đê. Tư tưởng này đúc kết thành “Phương châm bôn tại chỗ” bao gồm: Chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện, vật tự tại chỗ và hậu cần tại chỗ.

Đặc biệt, “Phương châm bốn tại chỗ” có thể áp dụng có hiệu quả để phòng, chống giảm nhẹ thiệt hại đối với các loại hình thiên tai thường xuyên xảy ra tại Việt Nam bao gồm: bão, lũ lụt, sạt lở đất, nước biển dâng, xâm nhập măn, hạn hán, cháy rừng...

Nghiêm khắc thực hiện “ba trước” và “bốn tại chỗ”

Theo dự báo, tình hình thời tiết từ nay đến cuối năm 2019 vẫn diễn biến khá phức tạp, để chủ động phòng chống thiên tai, ứng phó với các loại hình thời tiết cực đoan, Tổng Cục Phòng, chống thiên tai đã yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm "ba trước" là chủ động phòng chống trước, phát hiện xử lý trước, phương tiện vật tư chuẩn bị trước và "bốn tại chỗ" là lực lượng tại chỗ, phương tiện vật tư tại chỗ, hậu cần tại chỗ, chỉ huy tại chỗ.

Các địa phương cần thực hiện nghiêm "phương châm bốn tại chỗ" để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống thiên tai

Đối với phương châm bốn tại chỗ, được thực hiện và có hiệu quả đối với tất cả các giai đoạn như trước, trong và sau khi thiên tai xảy ra. Cụ thể, trước khi thiên tai xảy ra, các địa phương phải xây dựng phương án, dự tính khả năng về thiên tai sẽ xảy ra ở địa phương để chuẩn bị trước những gì cần thiết sẽ được sử dụng cho cả quá trình ứng phó và khắc phục hậu quả khi có sự cố xảy ra. Chuẩn bị tốt “Phương châm bốn tại chỗ” sẽ giúp cho các địa phương chủ động trong việc tổ chức chuẩn bị phòng chống, ví dụ như chằng chống nhà cửa, neo đậu tàu thuyền, chặt tỉa cành cây và đăc biệt là sơ tán nhân dân.

Trong khi thiên tai xảy ra, nếu chuẩn bị đầy đủ phương tiện và lực lượng tại chỗ tốt sẽ đảm bảo việc sơ tán kịp thời và chủ động hơn. Ngoài ra còn giúp các đơn vị, địa phương thực hiện tốt công tác cứu hộ, cứu nạn, cấp cứu, cứu chữa người bị thương, cứu tài sản, giảm bớt thiệt hại.

Sau khi thiên tai xảy ra, các đơn vị, địa phương chuẩn bị tốt phương châm này sẽ giúp cho cuộc sống của người dân nhanh chóng được ổn định, không bị động khi chưa nhận được sự chi viện từ bên ngoài. Trên thực tế đã có những bài học rất đắt giá do không chuẩn bị tốt các nhu yếu phẩm thiết yếu nên nhiều nơi khi thiên tai vừa mới xảy ra đã bị nạn đói đe dọa phải dùng trực thăng để tiếp tế, không hiệu quả lại tốn kém.

Ngược lại, một số nơi nhờ dự trữ sẵn được đủ lương thực trước khi xảy ra lũ lụt nên mặc dù bị cô lập hoàn toàn trong nhiều ngày nhưng cuộc sống của người dân vẫn được đảm bảo, không bị đói.

Như vậy, “Phương châm bốn tại chỗ” thường xuyên được sử dụng trong phòng, chống thiên tai có thể được hiểu chung là mỗi hộ gia đình, mỗi địa phương cần phải tự chuẩn bị cho mình đầy đủ những gì cần thiết nhất để thực hiện việc phòng ngừa, ứng phó với thiên tai xảy ra ở địa phương và tại bất kỳ thơi điểm nào.

Đồng thời phải đáp ứng được yêu cầu cứu trợ cho bản thân, sẵn sàng hỗ trợ các gia đình khác trước khi lực lượng bên ngoài đến cứu trợ. Nếu thực hiện tốt được phương châm “ba trước” và “bốn tại chỗ” thì sẽ nâng cao hiệu quả và kỹ năng của người dân của công tác phòng chống thiên tai.