Chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn: Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm

Sáng 19/4, tại TP Nha Trang, Tỉnh ủy Khánh Hòa phối hợp với Bộ tư lệnh Quân khu 5 tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “70 năm Chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn (20/4/1953 / 20/4/2023) - Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm”.

Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao và Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng (nguồn: Tuổi trẻ Khánh Hòa)

Tham dự hội thảo có đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; tướng lĩnh, sĩ quan Quân đội, lão thành cách mạng, nhân chứng lịch sử, cựu chiến binh, nhà khoa học trong, ngoài Quân đội cùng các nhà nghiên cứu.

Đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh: Chiến thắng Vườn Gòn – Đá Bàn đã để lại dấu ấn quan trọng trong tiến trình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trên chiến trường Khánh Hòa (nguồn: Tuổi trẻ Khánh Hòa)

Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hải Ninh cho biết: Chiến thắng Vườn Gòn – Đá Bàn ngày 20/4/1953 để lại dấu ấn quan trọng trong tiến trình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trên chiến trường Khánh Hòa; khẳng định sự phát triển vượt bậc trình độ tác chiến của bộ đội chủ lực Liên khu 5, chỉ với một lực lượng nhỏ đã đánh thắng cả một trung đoàn địch mạnh về quân số và hỏa lực

Qua đó, chiến thắng khẳng định sức mạnh của thế trận chiến tranh nhân dân trên địa bàn, sự chỉ đạo sáng suốt của cấp ủy và vai trò của lực lượng vũ trang đại phương tham gia trận đánh; là biểu tượng về tinh thần khắc phục khó khăn, anh dũng, chiến đấu, giành chiến thắng của quân và dân Khánh Hòa nói riêng, quân và Liên khu 5 nói chung.

“Thắng lợi đó đã tăng thêm sức mạnh chiến đấu, ý chí quyết tâm cho quân và dân ta tiếp tục tiến công địch giành những thắng lợi lớn hơn, đưa cuộc khánh chiến đi đến thành công, để lại nhiều kinh nghiệm về xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, bảo vệ Tổ quốc hiện nay”, ông Nguyễn Hải Ninh Nhấn mạnh.

Các đại biểu tham dự hội thảo (ảnh nguồn Tuổi trẻ Khánh Hòa)

Ngày 18/4/1953, địch huy động một trung đoàn lính hỗn hợp Âu-Phi-Ngụy với hơn 4000 quân do Thiếu tướng Le-Blanc chỉ huy, có đầy đủ hỏa lực yểm trợ càn vào chiến khu Đá Bàn - căn cứ kháng chiến của tỉnh Khánh Hòa (xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hòa); nhằm phá căn cứ, tiêu diệt lực lượng chủ lực của ta.

Do nắm được ý định của địch, ta đã chủ động từ trước, tại căn cứ chiến khu ta sử dụng 1 lực lượng nhỏ ngăn chặn địch, lực lượng còn lại vòng ra ngoài phục kích tại khu vực từ “Sở Thằng Lô” (đồn điền cũ của người Pháp) đến Vườn Gòn (xã Ninh Sơn) làm điểm quyết chiến. Bên trong căn cứ Đá Bàn, theo kế hoạch ta đánh địch từ xa dùng hầm chông, mìn gài sẵn gây cho địch nhiều tổn thất.

Đến cuối chiều ngày 19/4/1953, địch mới vào được rìa căn cứ Đá Bàn. Chờ đêm xuống, Tiểu đoàn 59, bộ đội chủ lực Liên khu 5 do tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu chỉ huy đã bí mật hành quân qua hẻm Eo Gió, cách Bến Ghe một cây số, vòng ra ngoài phục kích. Khoảng 11 giờ trưa ngày 20/4/1953 địch bắt đầu rút quân, đến 13 giờ chiều toàn bộ đội hình địch lọt vào Vườn Gòn khu vực phục kích của ta đã bố trí sẵn.

Trận đánh kéo dài từ 13 giờ đến 16 giờ. Với tinh thần chiến đấu ngoan cường, dưới sự chỉ huy mưu trí, gan dạ của Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu, ta đã gây cho địch thiệt hại nặng nề. Trận này ta giành thắng lợi lớn tiêu diệt hơn 400 tên địch, thu 1 khẩu đại liên, hàng trăm súng các loại.

Chiến thắng Vườn Gòn – Đá Bàn đã vinh danh những chiến sỹ anh hùng, bên cạnh đó làm rõ hơn vị trí, vai trò tầm ảnh hưởng của Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu đối với sự trưởng thành, phát triển của Tiểu đoàn 59; khẳng định, làm rõ nét hơn nghệ thuật quân sự riêng biệt của Tiểu đoàn 59 được áp dụng trong thực tiễn chiến đấu tại chiến trường Khánh Hòa.

Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn, nguyên Cục trưởng Cục tuyên huấn trình bày tham luận tại hội thảo (ảnh nguồn Tuổi trẻ Khánh Hòa)

Trình bày tham luận tại hội thảo, Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn, nguyên Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam cho biết: Chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn là sự kết hợp chặt chẽ giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương cùng dân quân du kích; là sự nắm chắc địa bàn, tận dụng địa hình có lợi bố trí trận địa phục kích; đó là sự phát huy sức mạnh của cách đánh Việt Nam kết hợp giữa con người và vũ khí, nhất là dựng nên thế trận chông mìn, cạm bẫy, thiên la địa võng của chiến tranh nhân dân đánh địch hiệu quả.

Theo Thượng tướng Võ Tiến Trung, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng cho rằng, chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn đã giáng một đòn mạnh mẽ, làm thất bại kế hoạch bình định, chiêu an dồn dân, tập trung lúa gạo của địch; đánh bại cuộc hành quân càn quét của địch với quy mô lớn, hiệp đồng quân binh chủng, vũ khí, trang bị hiện đại….

Tại hội thảo,nhiều tham luận trực tiếp, các ý kiến thảo luận của nhà khoa học và các chuyên gia phát biểu sâu sắc, có ý nghĩa, bảo đảm tính đảng, tính lịch sử, khách quan, khoa học, góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề, sự kiện mới, đúc kết truyền thống đấu tranh anh dũng và những bài học kinh nghiệm được rút ra qua chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn.

Từ đó, vận dụng vào thực tế xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận chiến tranh nhân dân, nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.