Bài 5: Ngăn chặn trẻ vị thành niên mang thai ngoài ý muốn - lời cảnh báo từ chuyên gia

Đối tượng N.V.M (16 tuổi, trú tại thị trấn An Châu, huyện Sơn Động, Bắc Giang - người đã quan hệ tình dục khiến nữ sinh lớp 7 mang thai và sinh con) bị tạm giữ hình sự điều tra làm rõ hành vi "hiếp dâm người dưới 16 tuổi"

Làm thế nào để giúp trẻ tránh mang thai ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên?

Tại Khoa Sức khỏe Vị thành niên - Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đã từng tiếp nhận điều trị một trẻ gái 14 tuổi, mang thai và không có kiến thức làm mẹ ở tuổi vị thành niên (VTN).

TS.BS Đỗ Minh Loan, Trưởng khoa Sức khỏe Vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết: “Vị thành niên là những trẻ từ 10 đến 19 tuổi. Vào thời điểm này, trẻ phát triển các chức năng sinh dục, sinh sản, nhu cầu tình dục xuất hiện và chưa đủ kỹ năng để kiểm soát ham muốn tình dục.

Cùng với sự thiếu hiểu biết về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, các biện pháp tránh thai; Quan hệ tình dục không chuẩn bị, không mong muốn; Quan hệ tình dục trước hôn nhân, sống thử trước hôn nhân; Đồng thời, trẻ thiếu tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản (SKSS), chưa được giáo dục đầy đủ về sức khỏe giới tính, cha mẹ còn hời hợt về việc giáo dục cho con em… dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn rất cao và để lại nhiều hệ lụy trong tương lai”.

Tiến sĩ Loan cho hay, mang thai ở tuổi VTN, trẻ dễ gặp những nguy cơ như: Nguy cơ khi tiếp tục giữ thai và sinh đẻ. Mang thai ở tuổi VTN ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, nguy cơ tử vong mẹ vẫn còn cao so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành.

Mẹ dễ bị thiếu máu, tiền sản giật, đẻ non, sẩy thai, chuyển dạ đình trệ, bất tương xứng thai khung chậu. Trong lúc sinh: Đẻ khó, dễ phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật.

Tỷ lệ tử vong trẻ em sinh ra do các bà mẹ tuổi VTN trong năm đầu cao hơn so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Con của các bà mẹ VTN thường có tỉ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao gấp nhiều lần so với con của các bà mẹ tuổi trưởng thành.

Ngoài ra, các em còn gặp nguy cơ khi phá thai ở tuổi VTN. Do mặc cảm, xấu hổ nên trẻ VTN thường tìm kiếm dịch vụ phá thai không an toàn. Trẻ VTN thường không biết các dấu hiệu để nhận biết thai nghén, nên không tìm đến cơ sở y tế sớm dẫn đến phá thai to.

Do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh, tâm lý lại lo sợ nên thủ thuật phá thai ở VTN thường xảy ra nhiều tai biến hơn ở người trưởng thành. Những ảnh hưởng tâm lý sau phá thai ở tuổi VTN có thể rất nặng nề và kéo dài.

“Để giúp trẻ VTN phòng tránh mang thai ngoài ý muốn. Ngay bây giờ, rất cần sự chung tay xây dựng của gia đình, nhà trường và xã hội để cuộc sống của các em được an toàn, hướng tới một tương lai tươi đẹp hơn”, tiến sĩ Loan cho hay.

Vướng vào lao lý khi quan hệ tình dục với trẻ VTN

Ngay sau vụ việc em học sinh lớp 7 ở Bắc Giang sinh con, công an đã tạm giữ người khiến nữ sinh nói trên mang thai để điều tra tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Điều đáng nói là đối tượng “ông bố” bất đắc dĩ này cũng vừa tròn 16 tuổi, cả hai từ tình cảm yêu đương tuổi “teen” dẫn đến quan hệ tình dục và mang thai sinh con ngoài ý muốn.

Việc quan hệ tình dục ở trẻ VTN không chỉ tiềm ẩn nhiều nguy hại tới sức khỏe, cuộc sống tương lai của các em mà còn vi phạm pháp luật. Bởi quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi, dù là tự nguyện hay ép buộc thì đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội - Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết: “Người thực hiện hành vi quan hệ tình dục với trẻ vị thành dù tự nguyện hay không thì người vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

Theo đó, đối tượng này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự căn cứ theo quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017: Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các Điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.

Trong trường hợp này, người có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 142 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 với tình tiết định khung tăng nặng “làm nạn nhân có thai”.

Theo đó, người thực hiện hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi có thể bị phạt tù từ 12-20 năm. Đây thuộc trường hợp tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm”.

Qua vụ việc này, Luật sư Trần Xuân Tiền khuyến cáo, bố mẹ cần có sự nhạy cảm hơn về những dấu hiệu con đang bước vào tuổi dậy thì để có những chia sẻ và quan tâm kịp thời.