Ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đối với nguồn tài nguyên nước

Lượng rác thải nhựa "khổng lồ" đe doạ tài nguyên nước

Dịch COVID-19 đã có những tác động đáng ngạc nhiên đối với môi trường. Trong đó, nhờ lệnh giãn cách xã hội tại nhiều quốc gia trên thế giới, phương tiện giao thông giảm, các nhà máy tạm ngưng hoạt động kéo theo lượng khí thải ô nhiễm môi trường cũng giảm mạnh.

Cùng với sự thiếu vắng khách du lịch, đặc biệt là tại các vùng biển Địa Trung Hải, lần đầu tiên nước tại các dòng kênh ở Venice (Ý) trong xanh lạ thường. Trước đây, các dòng kênh này thường bị bẩn do lượng rác thải từ khách du lịch.

Tuy nhiên, bên cạnh chút ít tác động tích cực đến môi trường, dịch COVID-19 đang ảnh hưởng xấu với tài nguyên nước với lượng rác thải khổng lồ. Trong năm 2021, các nhà khoa học đã công bố một nghiên cứu mới ước tính trên 25.000 tấn rác thải là trang bị bảo hộ cá nhân (PEE) và các loại rác thải nhựa liên quan COVID-19 đã bị xả ra đại dương.

Ảnh minh hoạ

Đáng lo ngại hơn, phần lớn đây là các loại rác thải nhựa y tế do các bệnh viên, khu điều trị bệnh nhân COVID-19 thải ra môi trường gồm khẩu trang, găng tay dùng một lần, đồ bảo hộ y tế, dụng cụ xét nghiệm, bao bì nhựa, tấm chắn giọt bắn...

Trước đó, nhận thức được mối nguy hiểm của rác thải nhựa đối với tài nguyên nước, Việt Nam ban hành nhiều văn bản quan trọng như Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo (năm 2015), Luật Bảo vệ môi trường (năm 2014), các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành và đặc biệt là Nghị định 38/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu, là cơ sở pháp lý quan trọng nhất liên quan đến hoạt động quản lý, xử lý rác thải nhựa nói chung và trên biển nói riêng.

Tuy nhiên dưới tác động của đại dịch COVID-19, các sản phẩm bằng nhựa được sử dụng tăng cao đột biến. Những chính sách, quy định về hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa trong y tế cũng khó lòng triển khai để đảm bảo yếu tố an toàn cho xã hội.

Thậm chí, nhiều sản phẩm nhựa được khuyến cáo sử dụng tăng cao như khẩu trang y tế, găng tay dùng một lần, tấm chắn giọt bắn, quần áo bảo hộ. Ngoài ra, việc áp dụng bán hàng mang về cũng vô tình khiến cho lượng túi nilong bảo quản, hộp nhựa đựng thức ăn tăng lên nhanh chóng.

Nâng cao ý thức vứt rác thải đúng nơi quy định đảm bảo quy định phòng dịch COVID-19

Hiện tại Việt Nam chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng rác thải nhựa sinh hoạt trong giai đoạn đại dịch COVID-19 nhưng chắc chắn lượng rác thải nhựa từ những vật dụng bảo hộ phòng dịch đang thải ra môi trường đang có sự gia tăng đáng kể.

Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung đều đang sẽ chịu ảnh hưởng lâu dài với lượng rác thải trong cuộc chiến chống dịch COVID-19 thải ra gây ô nhiễm nguồn nước.

Thậm chí, cuộc chiến chống rác thải nhựa sẽ còn ảnh hưởng lâu dài đến môi trường và nhân loại nặng nề hơn dịch bệnh COVID-19.

Tác hại của lượng rác thải nhựa này sẽ tác động đến môi trường nước, sự an toàn của sinh vật biển, nguồn nước ngầm và ảnh hưởng tới chính sức khoẻ của người dân kéo theo nhiều hệ luỵ môi trường khác.

Do đó, chúng ta phải có những hình thức tuyên truyền, nêu cao ý thức của người dân khi tiêu dùng các sản phẩm từ nhựa mà vẫn đảm bảo an toàn phòng dịch.

Mỗi người tiêu dùng cần có ý thức tự giác hạn chế dùng rác thải nhựa như hạn chế dùng hộp nhựa loại dùng một lần để đựng đồ ăn uống thay vào đó là các loại vật liệu an toàn cho môi trường, vật liệu có thể tự phân hủy sinh học hoặc có thể tái sử dụng.

Rác thải sinh hoạt, đặc biệt rác thải liên quan đến dịch bệnh COVID-19 cần phải được phân loại.

Xử lý, thu gom rác thải COVID-19 đúng quy định

Hiện nay, nhiều địa phương đã phân loại thu gom các loại rác thải này và xử lý bằng phương pháp thiêu hủy hoặc phương pháp hấp... đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép (ưu tiên lựa chọn phương pháp thiêu hủy để xử lý triệt để chất thải lây nhiễm, hạn chế diện tích phải chôn lấp).

Các chất thải khác thực hiện thu gom và xử lý theo quy định về quản lý chất thải của Chính phủ tại Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24/4/2015. Sau đó, phải thực hiện khử trùng và xử lý môi trường theo hướng dẫn của Bộ Y tế.