Xây dựng NTM đã trở thành cuộc vận động của các tầng lớp xã hội

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại hội nghị.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng từ những ngày đầu thực hiện, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) đã nhanh chóng đi vào cuộc sống, đáp ứng được nguyện vọng, mong muốn của nhân dân và trở thành một cuộc vận động to lớn trong các tầng lớp xã hội.

Phó Thủ tướng đánh giá cao Ban Chỉ đạo đã khẩn trương tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 27/QĐ-TTg về Chương trình KH&CN phục vụ xây dựng NTM vào đầu năm 2012 - tạo dựng nền tảng khoa học để triển khai nhiệm vụ.

Phó Thủ tướng cho rằng nhờ việc xác định người dân chính là chủ thể của Chương trình và đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp khoa học và công nghệ trong sản xuất, xử lý rác thải với sự tham gia tích cực của cộng đồng dân cư, hợp tác xã, doanh nghiệp nên xây dựng NTM ở Nam Định đã mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.

Ngoài ra, từ thực tiễn cuộc sống, các bộ, địa phương đã tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý, xây dựng mô hình NTM ở cấp thôn, bản, ấp phù hợp với các địa bàn vùng sâu vùng xa, góp phần sử dụng hiệu quả nhất nguồn lực đầu tư của Nhà nước và xã hội, thay đổi nhanh, mạnh mẽ tư duy, đời sống vật chất của người dân.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá cao sự tham gia của các chính quyền địa phương

Phó Thủ tướng cho rằng các viện nghiên cứu cần tập trung nhiều hơn nữa vào nghiên cứu khoa học trong xây dựng thể chế, chính sách thực hiện các vấn đề cụ thể như xử lý rác thải, nước sạch cho vùng nông thôn, các mô hình sản xuất nâng cao thu nhập, bảo tồn văn hoá bản sắc các vùng miền, xây dựng NTM gắn với đô thị hoá, công nghiệp hoá nông nghiệp, bảo đảm an ninh, an toàn cho đời sống cư dân nông thôn.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của địa phương trong phối hợp với các bộ, ngành Trung ương, các viện nghiên cứu trong đặt hàng, xây dựng các đề tài, dự án để ứng dụng trên địa bàn, tăng cường hỗ trợ các start-up địa phương trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Sau 05 năm triển khai Chương trình đã lựa chọn được 69 đề tài (trong tổng số gần 1.000 đề xuất nhiệm vụ) để thực hiện, bám sát các mục tiêu và nội dung cơ bản, phù hợp với nhu cầu của xây dựng NTM; xây dựng được 147 mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và liên kết sản xuất - tiêu thụ nông sản thuộc nhiều lĩnh vực ngành nghề. Qua đó đã giúp hơn 5.000 hộ nông dân của gần 100 xã trên địa bàn 40 tỉnh được hưởng lợi, giúp các địa phương, hợp tác xã chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đạt hiệu quả kinh tế - xã hội rõ rệt; góp phần quan trọng trong kết quả xây dựng NTM của cả nước với 3.370 xã đạt chuẩn NTM (chiếm khoảng 37,76% số xã), bình quân cả nước đạt 14,26 tiêu chí/xã; 53 đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn NTM; cả nước chỉ còn 103 xã đạt dưới 05 tiêu chí.

Điểm nổi bật trong các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tiễn của Chương trình là đã đề xuất nhiều giải pháp có tính liên ngành, các mô hình liên kết trình diễn cụ thể trong sản xuất; các giải pháp KHXH và KHCN từ quy hoạch, kiến trúc, xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, đời sống văn hóa, đến lồng ghép ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và thích ứng với biến đổi khí hậu nhằm thúc đẩy thực hiện các tiêu chí NTM.

Chương trình cũng đã thu hút nhiều doanh nghiệp (đóng góp kinh phí đối ứng tới 43% tổng kinh phí), nông dân, hợp tác xã tham gia, cơ bản thiết lập được cầu nối giữa sản xuất và thị trường tiêu thụ, bước đầu bảo đảm công bằng thương mại cho nông dân.

Phó Thủ tướng đánh giá cao việc chính quyền các địa phương tích cực tham gia, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án ngay trong quá trình triển khai thực hiện. Nhiều mô hình dự án của Chương trình có quy mô vài chục đến hàng trăm ha đến nay đã nhân rộng hàng nghìn ha trong các vùng sản xuất trọng điểm ở đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên./.