Tiến sĩ khoa học, nhà thơ Ngọc Lê Ninh bắt tay Trần Đại Mý, Quang Tèo, Thao Giang làm phim về âm nhạc dân tộc

Tiến sĩ Khoa học Ngọc Lê Ninh hiện đang công tác tại Cục Thẩm định, Bộ Tài nguyên và Môi trường. Anh còn là nhà thơ được công chúng biết đến với giọng thơ hiện đại, đầy cảm xúc với nhiều vấn đề thời cuộc rất được bạn đọc quan tâm. Suốt năm 2020 vừa qua, nhiều trang thơ quốc tế đã chọn dịch và đăng thơ của anh, đưa tiếng nói của thi ca Việt Nam đến với rộng rãi độc giả nước ngoài.

Nhà thơ Ngọc Lê Ninh (áo xanh) trên phim trường "Truy tìm ẩn tích"

Ngọc Lê Ninh vốn nhận được sự đồng cảm rất sớm từ các nhạc sĩ. Rất nhiều bài thơ của anh đã được phổ nhạc suốt 30 năm qua. Vốn là người yêu thích, am hiểu về dòng âm nhạc của ông bà mình, Ngọc Lê Ninh vẫn luôn muốn làm một điều gì đó để những làn điệu dân gian được phổ biến sâu rộng vào đời sống hiện đại ngày nay.

May mắn, cũng là do duyên lành, anh gặp nhạc sĩ Thao Giang, người cũng đang cùng chung niềm ấp ủ. Hai người bắt tay vào phổ những bài thơ của Ngọc Lê Ninh vào các làn điệu âm nhạc dân gian. Duyên lành tiếp theo lại đến khi cả hai gặp gỡ đạo diễn Trần Đại Mý, Nguyễn Tiến Quang (Quang Tèo) cũng đang đi tìm chất liệu cho tác phẩm điện ảnh. Thế là, cuộc “giao duyên” giữa hài và âm nhạc dân gian, giữa thơ và nhạc, giữa truyền thống và hiện đại hợp thành “Truy tìm ẩn tích”.

Nhà thơ Ngọc Lê Ninh phát biểu tại buổi ra mắt phim "Truy tìm ẩn tích"

Trong bộ phim hầu như không có kinh phí sản xuất này, với một đường dây câu chuyện xuyên suốt là hiện đại tìm về truyền thống, 5 bài thơ của Ngọc Lê Ninh xuất hiện trong “hình hài” mới, là 5 khúc hát được khoảng 30 nghệ sĩ trẻ thể hiện. Những người làm phim mong muốn, không phải là những nghệ sĩ gạo cội mà phải là các bạn trẻ tuổi hát những giai điệu này.

Để cái hồn cốt, cái hay của âm nhạc dân gian sẽ tiếp cận được với người trẻ, qua cảm xúc, tâm hồn người trẻ với những ngôn ngữ hết sức hiện đại và cảm xúc, sẽ lan tỏa đến những người trẻ khác. Có như thế mới mong duy trì, bảo tồn và phát triển dòng nhạc truyền thống của ông bà mình từ ngàn đời nay.

Đoàn phim "Truy tìm ẩn tích" ra mắt khán giả

“Truy tìm ẩn tích” được phát trên kênh Youtube của Viện chiến lược phát triển nguồn nhân lực, nhân tài Việt Nam từ tối 25/1. Lần đầu tiên tham gia diễn xuất, Ngọc Lê Ninh bảo anh không có chút nào lúng túng hay vấp váp. Bởi lẽ, anh thể hiện chính vai nhà thơ của mình, với những cảm xúc khi sáng tác, khi nghe ca nương thể hiện bài hát được phổ nhạc. Hơn nữa, vốn là người ham mê diễn xuất, từng đóng những vở kịch nhỏ trong những năm đi học phổ thông, học đại học nên nhà thơ hoàn toàn tự nhiên. Bên cạnh đó, anh còn là thầy giáo, đứng trên bục giảng lâu năm nên việc xuất hiện trước máy quay, chỗ đông người với anh là “chuyện thường ngày”.

Đạo diễn Trần Đại Mý cũng đánh giá: “Tuy Ngọc Lê Ninh không thể như những diễn viên chuyên nghiệp được đào tạo bài bản nhưng anh rất có kiến thức về âm nhạc truyền thống như hát ống, hát xoan, ca trù, chèo… nên thuận lợi cho quá trình ghi hình bộ phim. Có thể nói “Truy tìm ẩn tích” hoàn thành là bởi tình yêu của Ngọc Lê Ninh dành cho âm nhạc dân gian. Vì tình yêu ấy, chúng tôi cố gắng hết sức mình để đền đáp tâm huyết của nhà thơ với âm nhạc của nước nhà”.

Bộ phim "Truy tìm ẩn tích" với mong muốn thổi hồn âm nhạc dân gian vào cuộc sống hiện đại, đặc biệt là hướng tới lớp trẻ

Trung tướng, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến, Viện trưởng Viện chiến lược phát triển nguồn nhân lực, nhân tài Việt Nam cũng vui mừng nhận xét: “Bộ phim “Truy tìm ẩn tích” có chủ đề rất tốt, hấp dẫn, đúng với định hướng của Viện chiến lược phát triển nguồn nhân lực, nhân tài Việt Nam trong việc tôn vinh, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hiến của đất nước mình. Cần phải tuyên truyền về bộ phim để lớp trẻ hiểu và tiếp nối âm nhạc truyền thống quý giá ấy”.

Nhạc sĩ Thao Giang, người chắp cánh cho những bài thơ của Ngọc Lê Ninh trong những làn điệu dân gian đã chia sẻ về những thuận lợi, khó khăn khi phổ nhạc: “Âm nhạc truyền thống thường được hát trên các bài thơ thuộc thể lục bát, song thất lục bát… nhưng thơ Ngọc Lê Ninh lại thuộc thể tự do, ngôn từ hiện đại với rất nhiều cảm xúc. Chính vì thế, có một số bài hát chúng tôi đã phải xin phép nhà thơ để chuyển sang thể phù hợp. Có một số bài nếu chuyển sang như thế thì lại mất hay. Chính bởi thế, trong 3 tạp thơ của Ngọc Lê Ninh chúng tôi mới chỉ phổ được 15 bài. 5 bài đã xuất hiện trong phim, còn 10 bài chờ dịp thuận lợi sẽ công bố tiếp.

Thơ Ngọc Lê Ninh có rất nhiều bài phản ánh cuộc sống hiện đại hiện nay, đặc biệt là vấn đề môi trường, một thế mạnh khi anh là Tiến sĩ Khoa học trong ngành Môi trường. Thời gian qua, Hội Nhạc sĩ Việt Nam còn phát động cả cuộc thi sáng tác về đề tài môi trường và Ngọc Lê Ninh cũng đã có hẳn một chương trình thơ về môi trường. Chính vì vậy, bộ phim “Truy tìm ẩn tích” cũng làm nên một điều rất đáng quý là khởi động vấn đề rất quan trọng nhưng ít được khán giả quan tâm”.

Ngoài ra, nhạc sĩ cũng rất tâm đắc với việc đưa âm nhạc truyền thống qua việc phổ các bài thơ. Việc đưa cho lớp trẻ hát chính là một cách để khôi phục lại những bài đồng dao vốn quen thuộc với đời sống dân gian xưa kia. Đây cũng là biện pháp để thanh niên tiếp cận thật gần gũi với truyền thống.

Bộ phim “Truy tìm ẩn tích” có sự tham gia của các diễn viên Trần Đại Mý, Quang Tèo, Ngọc Lê Ninh, Phi Ô Long, Cảnh Ngọc, Á hậu Trang Viên, ca sĩ Quốc Quốc… hy vọng sẽ là một món ăn tinh thần đầy ý nghĩa cho khán giả trên “bàn tiệc” ngày xuân.

Á hậu Trang Viên: "Tôi thích sự táo bạo trong lao động con chữ của Ngọc Lê Ninh"

Một tiếng thơ xuân đầy yêu thương và mê đắm của Ngọc Lê Ninh

Thơ của Ngọc Lê Ninh liên tiếp được dịch đăng tại nước ngoài