Phát triển nguồn điện mặt trời giải pháp bù đắp lượng điện năng thiếu hụt

Nguồn điện mặt trời giải pháp hiệu quả bù đắp lượng điện năng thiếu hụt (ảnh internet)

Bài liên quan

Điện mặt trời áp mái – Hệ thống năng lượng tương lai

EVN HANOI cung cấp mẫu đăng ký bán Điện mặt trời áp mái

Phát triển điện mặt trời: Vẫn loay hoay tìm cơ chế

Đầu tư 148 tỷ USD phát triển điện lực quốc gia

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ thiếu điện

Giả thiết đưa ra từ Bộ Công thương, tiến độ phát triển các nguồn điện cập nhật đến thời điểm hiện tại, một số nguồn điện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến đảm bảo cung cấp điện cho giai đoạn tới, đang có nguy cơ trễ tiến độ do gặp một số vướng mắc, làm tăng nguy cơ xảy ra tình trạng thiếu điện. Cụ thể: Các dự án đang thi công như: Thái Bình 2, Long Phú 1, Sông Hậu 1. Các dự án điện khí chuẩn bị đầu tư như: Dung Quất 1, 2, 3; Miền Trung 1, 2 và Ô Môn 3, 4.

Theo kết quả tính toán từ Bộ Công thương, trong giai đoạn 2020 - 2025, với 2 kịch bản (tần suất nước 50% và 75%), các tính toán cập nhật cho thấy, trường hợp tần suất nước bình thường (50%) đã xuất hiện khả năng thiếu hụt điện năng trong hệ thống điện với sản lượng khoảng 264 triệu kWh năm 2020 và gần 1,8 tỷ kWh năm 2023. Các nhà máy nhiệt điện trên toàn quốc vận hành với số giờ Tmax trên 6.500h/năm trong giai đoạn từ 2020-2024, tiềm ẩn nguy cơ sự cố.

Với kịch bản tần suất nước 75%, do khô hạn nên sản lượng thủy điện của kịch bản này so với kịch bản tần suất nước 50% thấp hơn khoảng 15 tỷ kWh/năm. Vì vậy, thiếu hụt điện năng sẽ xảy ra vào các năm từ 2020 - 2023 với sản lượng thiếu hụt từ 1,5 - 5 tỷ kWh, những năm còn lại thiếu hụt từ 100 - 500 triệu kWh. Khu vực có nguy cơ thiếu điện tập trung tại miền Nam.

Ở giai đoạn tiếp theo đó 2026 - 2030, miền Bắc sẽ có xu hướng không tự cân đối được cung cầu điện và phải nhận điện từ miền Trung thông qua lưới điện truyền tải liên miền Trung - Bắc. Do hệ thống điện miền Nam và Trung có tiềm năng về điện gió và điện mặt trời.

Vậy để “xóa” nỗi lo thiếu điện trong những năm tới, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh đã ký văn bản báo cáo số 119/BC-BCT về Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam. Theo nhận định của giới chuyên gia, việc đưa vào phát triển khối lượng lớn các nguồn điện gió và mặt trời trong giai đoạn 2021 – 2023 có thể giảm nguy cơ thiếu điện cho miền Nam nhưng lại làm cho xu hướng truyền tải liên miền bị đảo ngược. Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Công thương nhận định, để đảm bảo nguồn cung cấp điện trong giai đoạn 2020 - 2025 tại miền Nam, huy động phát triển nguồn điện mặt trời và điện gió là giải pháp hiệu quả để bù đắp lượng điện năng thiếu hụt. Cụ thể, giai đoạn 2021 - 2023 sẽ cần bổ sung khoảng 6,3GW điện mặt trời và 1,2GW điện gió so với khối lượng đã được bổ sung quy hoạch. Với kịch bản chậm trễ thêm các dự án nhiệt điện Thái Bình 2 và Long Phú 1, cần bổ sung thêm 8GW điện mặt trời và 2,2GW điện gió.

Một giá điện áp dụng trên toàn quốc

Để huy động nguồn điện mặt trời nhanh chóng, bù đắp khả năng thiếu hụt điện năng tại miền Nam, lãnh đạo Bộ Công thương cho rằng, cần tiếp tục có cơ chế khuyến khích về giá điện cố định (FIT) đến hết năm 2021. Mục đích của việc làm này là để thúc đẩy các dự án đã có trong quy hoạch triển khai đầu tư (khoảng 4.800MW) và một phần các dự án đã đăng ký hoàn tất yêu cầu về quy hoạch, đấu nối, triển khai thi công (khoảng 17.000MW). Đồng thời, thúc đẩy các giải pháp về tích trữ năng lượng hệ thống: Bổ sung nguồn hệ thống lưu trữ ngay từ năm 2022 - 2023 tại miền Nam; cần sớm đưa vào vận hành thủy điện tích năng bác ái theo đúng tiến độ.

Cũng tại báo cáo119/BC-BCT, lãnh đạo Bộ Công thương cũng đã nêu ra ưu nhược điểm của phương án chia giá điện theo 4 vùng và một vùng duy nhất. “Nếu giá điện chia theo một vùng sẽ đơn giản và không cần phải hỗ trợ cao hơn tại các vùng có bức xạ thấp. Phương án này sẽ kém khuyến khích hơn đối với các dự án tại khu vực miền Bắc – Trung để góp phần giải quyết nguy cơ thiếu điện. Với phương án 4 vùng, có thể hạn chế được khó khăn nhưng trong ngắn hạn sẽ làm tăng chi phí sản xuất điện và sức ép tăng giá điện bán lẻ nhiều hơn”, đại điện lãnh Bộ Công thương phân tích.

Do vậy, lãnh đạo Bộ Công thương đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ, đề xuất xem xét, phê duyệt theo phương án một giá điện áp dụng trên toàn quốc.

Hiện tại, dự thảo vẫn đề xuất tiếp tục áp dụng giá điện 9,35 cent kWh cho các dự án điện mặt trời mái nhà trên cả nước đến hết năm 2021. Tại văn bản số 119/BC-BCT, Bộ Công thương cũng kiến nghị Chính phủ giao UBND các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương tích cực, chủ động phối hợp với các bộ, ngành để giải quyết vướng mắc trong đầu tư, xây dựng, giải phóng mặt bằng nhằm đảm bảo đúng tiến độ các công trình nguồn, lưới điện. Đồng thời giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư hệ thống lưới điện và hệ thống lưu trữ.