Nhiều sai phạm trong việc mua sắm trang thiết bị phòng, chống dịch COVID-19 tại TP HCM

Có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán

Ngày 23/12, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo kết luận thanh tra (KLTT) việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vắc xin và thuốc phòng, chống dịch COVID-19 tại TP HCM (Thời kỳ thanh tra từ ngày 1/1/2020 - 31/12/2021).

Qua thanh tra phát hiện có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán ở một số gói thầu do Sở Y tế TP HCM làm chủ đầu tư

Theo Thanh tra Chính phủ, do thời gian có hạn nên đoàn thanh tra chỉ kiểm tra ngẫu nhiên một số gói thầu mua sắm, tuy nhiên đã phát hiện hàng loạt vi phạm, trong đó có dấu hiệu của việc lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường, cần phải xem xét để xử lý theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, có 4 gói thầu cung cấp một số loại trang thiết bị y tế thuộc các gói thầu do Sở Y tế TP HCM làm chủ đầu tư có giá trúng thầu cao bất thường so với giá vốn nhập khẩu. Tổng số tiền chênh lệch các thiết bị có dấu hiệu nâng giá do Sở này làm chủ đầu tư lên đến hơn 41 tỉ đồng.

Điển hình như mặt hàng máy X-Quang di động PR do Công ty TNHH Thương mại và Công nghệ Kỹ thuật TNT trúng thầu, kết quả xác minh cho thấy giá trúng thầu cao gấp 4,67 lần so với giá nhập khẩu, với giá chênh lệch gần 19 tỉ đồng.

Thanh tra Chính phủ phát hiện tổng số tiền có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường các thiết bị do Sở Y tế làm chủ đầu tư là hơn 41 tỉ đồng

Tương tự, một số gói thầu mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm và thuốc chữa bệnh COVID-19 có sự mua bán qua nhiều khâu trung gian có chênh lệch lớn giữa giá trúng thầu với giá nhập khẩu, hoặc giá bán của nhà sản xuất đối với hàng hóa sản xuất trong nước.

Đơn cử như gói thầu mua sắm kít hóa chất dùng trong xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp PCR do Bệnh viện Nhi Đồng 1 làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Thiết bị y tế Phương Đông là đơn vị trúng thầu có giá cao gấp 2,59 lần so với giá vốn nhập khẩu, giá trị chênh lệch lên tới hơn 6,6 tỉ đồng.

Cũng tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, đối với gói thầu mua thuốc Generic điều trị bệnh nhân COVID-19 tại nhà (lần 1) do đơn vị này làm chủ đầu tư. Mặt hàng thuốc Xelostad 10mg, bệnh viện mua 300.000 viên của Công ty CP Gonsa với đơn giá 35.000 đồng/viên, tuy nhiên, Công ty CP Gonsa mua lại thuốc của Công ty TNHH GSPHARM với đơn giá 21.000 đồng/viên, trong khi công ty này cũng là một vị trung gian.

Kết quả thanh tra cho thấy, chỉ tính một khâu trung gian mua, bán của nhà thầu (Công ty CP Gonsa), trong thời gian rất ngắn (5 ngày) số tiền chênh lệch do tăng giá là 4,2 tỉ đồng.

Qua thanh tra phát hiện một số gói thầu mua sắm sinh phẩm, thuốc có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh nâng giá bán cao bất thường

Hay như gói thầu mua sắm 20.000 test xét nghiệm lần 1 theo hình thức chỉ định thầu rút gọn, gói thầu mua sắm sinh phẩm - hoá chất xét nghiệm điều trị và phòng dịch năm 2021 do Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, làm chủ đầu tư, kết quả xác định cho thấy: Sản phẩm LC Multi RNA Virus Master 200, giá trúng thầu cao gấp 2,61 lần so với giá vốn nhập khẩu, chênh lệch gần 4,5 tỉ đồng; Sản phẩm LightMix Modular Wuhan CoV RdRP-gen, giá trúng thầu cao gấp 2,84 lần giá vốn nhập khẩu, giá trị chênh lệch hơn 1 tỉ đồng; Sản phẩm LightMix SarbecoV E-gene plus EAV control, giá trúng thầu cao gấp 2,89 lần giá vốn nhập khẩu, chênh lệch gần 15 tỉ đồng.

Vi phạm pháp luật về đấu thầu, có dấu hiệu thông thầu

Theo KLTT, có 2 gói thầu mua khẩu trang y tế, trang phục phục vụ công tác phòng, chống dịch do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC) làm chủ đầu tư, qua thanh tra phát hiện HCDC đã xác định giá gói thầu trái quy định; Có dấu hiệu vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, với số tiền thiệt hại hợn 6,3 tỉ đồng.

Qua thanh tra, phát hiện HCDC đã xác định giá gói thầu trái quy định, có dấu hiệu vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, với số tiền thiệt hại hợn 6,3 tỉ đồng

Tương tự, 2 gói thầu mua sinh phẩm xét nghiệm do Bệnh viện Phục hồi Chức năng - Điều trị bệnh Nghề nghiệp (Bệnh viện PHCN-ĐTBNN) làm chủ đầu tư, qua thanh tra phát hiện chủ đầu tư có dấu hiệu thiếu trách nhiệm gây thiệt hại ngân sách Nhà nước (Gói thầu mua khay thử xét nghiệm kháng nguyên virus SARS-CoV-2 phục vụ bệnh viện dã chiến thu dung điều trị COVID-19).

Tuy nhiên, số tiền thiệt hại nhỏ, chưa đủ cơ sở kiến nghị xử lý hình sự nên Thanh tra Chính phủ giao UBND TP HCM chỉ đạo xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân theo quy định.

Đáng chú ý, một số gói thầu qua thanh tra phát hiện nhà thầu có dấu hiệu thông thầu. Cụ thể, gói thầu mua sắm bộ trang phục phòng chống dịch cấp 1 năm 2021 (2 lần), do Bệnh viện Từ Dũ làm chủ đầu tư và gói thầu mua sắm vật tư y tế phục vụ công tác phòng chống và điều trị dịch COVID-19 lần 10/2021, do Bệnh viện Nhi Đồng thành phố làm chủ đầu tư có dấu hiệu thông thầu với Công ty TNHH Thương mại và Xuất nhập khẩu BNC.

Một số gói thầu qua thanh tra phát hiện nhà thầu có dấu hiệu thông thầu

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển hồ sơ 2 vụ việc có dấu hiệu thiếu trách nhiệm gây thiệt hại tài sản Nhà nước tại HCDC đến Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định; Đồng thời, chuyển thông tin các vụ việc có dấu hiệu vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và các vụ việc có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường như đã nêu đến Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chủ tịch UBND TP HCM khẩn trương chỉ đạo các đơn vị có liên quan trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình chấn chỉnh các tồn tại, khuyết điểm trong việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, thuốc phòng, chống dịch COVID-19; Theo thẩm quyền, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật các tổ chức, các nhân có vi phạm quy định về đấu thầu.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển hồ sơ 2 vụ việc có dấu hiệu thiếu trách nhiệm gây thiệt hại tài sản Nhà nước tại HCDC đến Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Chủ tịch UBND TP HCM tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng thanh, kiểm tra việc quyết toán nguồn ngân sách Nhà nước sử dụng để mua sắm; Việc giao nhận và quản lý, sử dụng trang thiết bị, vật tư, kít xét nghiệm, sinh phẩm và thuốc chữa bệnh phục vụ phòng, chống COVID-19; Kiểm tra, rà soát các gói thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư, kít xét nghiệm, sinh phẩm và thuốc chữa bệnh phục vụ phòng, chống COVID-19 để xem xét, xử lý theo quy định.

Đặc biệt, UBND TP HCM tổ chức kiểm điểm, xem xét xử lý trách nhiệm theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan có sai sót, vi phạm như đã nêu ở KLTT.