Nhiều bệnh nhân được hồi sinh sự sống từ tạng hiến người chết não

Các y bác sĩ mặc niệm trước nghĩa cử cao đẹp của người hiến tạng

Một trong các trường hợp chết não hiến tạng khi qua đời là anh N.M.H (44 tuổi, ở Hà Nội). Trước đó anh H bị tai nạn giao thông dẫn đến đa chấn thương, các bác sĩ nỗ lực cứu chữa song không có kỳ tích.

Vợ anh, chị V.T.D (38 tuổi) là mẹ của ba con nhỏ (bé út mới 5 tuổi), đã chủ động liên hệ với bệnh viện để hiến tặng tạng của chồng với mong muốn cứu giúp những bệnh nhân đang cận kề ranh giới sinh tử.

"Chúng tôi hiến tặng tạng để sự sống được tiếp nối. Những ai nhận được trái tim, lá gan của chồng tôi, xin hãy trân trọng. Với mẹ con tôi, anh ấy vẫn mãi mãi sống trong tim"- vợ của anh N.M.H trải lòng.

Các y bác sĩ dành một phút mặc niệm để tri ân nghĩa cử cao đẹp của người hiến tạng. Ảnh: Bộ Y tế

Sau khi quá trình đánh giá chết não được thực hiện lần ba theo đúng quy định, các y bác sĩ đã dành một phút mặc niệm để tri ân nghĩa cử cao đẹp người hiến trước khi thực hiện lấy tạng và ghép cho 2 bệnh nhân.

Hiện tại, sau ca ghép, bệnh nhân được ghép gan đã tỉnh táo, rút nội khí quản và có thể nói chuyện bình thường ngay sau mổ. Bệnh nhân ghép tim đang dần ổn định. Trước đó, bệnh nhân này đứng trước cửa tử vì suy tim.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là một trong những trung tâm thực hiện những trường hợp ghép tạng đầu tiên tại Việt Nam và hiện nay đứng đầu cả nước về ghép thận, ghép tim, ghép phổi, và ghép gan từ người cho chết não.

Tính đến thời điểm tháng 12/2024, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công: 71 ca ghép tim; 6 ca ghép phổi; 140 ca ghép gan, trong đó 115 ca ghép gan từ người cho chết não; 2035 ca ghép thận, trong đó 197 ca ghép thận từ người cho chết não; Thực hiện phẫu thuật lấy đa tạng từ 123 trường hợp chết não hiến tạng.

Việt Nam ghép tạng cao nhất Đông Nam Á nhưng tỷ lệ hiến tạng sau chết não lại thấp nhất thế giới

Thực hiện lời hiệu triệu của Thủ tướng Chính phủ vào ngày 19/5/2024, hàng chục bệnh viện tổ chức Lễ phát động đăng ký hiến tặng mô, tạng sau chết não và thành lập các Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người được ra đời, không chỉ ở các cơ sở y tế công lập mà các cơ sở y tế tư nhân cũng tham gia vô cùng mạnh mẽ với 16 chi hội được thành lập trong năm 2024.

Sau hơn 30 năm, từ ca ghép thận đầu tiên năm 1992, Việt Nam đã làm chủ công nghệ với hơn 9.300 ca ghép thành công tại 28 bệnh viện trên cả nước.

Những ca ghép phức tạp như ghép phổi tại Bệnh viện Phổi Trung ương hay ghép tim - gan đồng thời tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho thấy trình độ y học Việt Nam tiệm cận thế giới.

Tuy nhiên, điều đáng buồn là nguồn hiến tạng từ người chết/chết não vẫn khan hiếm, trong khi nhu cầu ghép tạng ngày càng tăng. Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức cộng đồng còn hạn chế, công tác truyền thông, vận động chưa thực sự hiệu quả.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Bộ Y tế

Tại Hội thảo "Tăng cường vai trò truyền thông, vận động hiến tặng mô, tạng từ người hiến sau chết/chết não" do Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia và Hội Vận động Hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam vừa được tổ chức ngày 5/3, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia cho biết: Việt Nam có tỉ lệ ghép tạng cao nhất Đông Nam Á với hơn 1.000 ca/năm nhưng tỉ lệ hiến tạng sau chết não lại thuộc nhóm thấp nhất thế giới.

Bộ Y tế đã và đang quyết liệt chỉ đạo để từng bước hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động hiến, lấy, ghép mô tạng phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Cụ thể, trong năm 2024, Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật về hiến, lấy, ghép, vận chuyển, bảo quản và chăm sóc sau ghép gan từ người hiến sống và từ người hiến chết não; và vào những ngày cuối năm 2024, Thông tư số 48 quy định về đăng ký ghép và nguyên tắc điều phối, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người hiến sau khi chết ra đời để hướng dẫn, cụ thể hóa cũng như vận động việc hiến mô, tạng sau khi chết não...

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, để có thể lấp đầy những khoảng trống này, trước mắt cần tập trung vào một số giải pháp trọng tâm, trong đó Bộ Y tế sẽ nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách cụ thể để hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, bệnh viện thành lập đội ngũ tư vấn hiến tặng mô, tạng, đảm bảo có chế độ đãi ngộ phù hợp, giúp họ yên tâm công tác.

Đồng thời, các bệnh viện cần tăng cường hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có hệ thống hiến tặng mô, tạng phát triển, đồng thời xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu về tư vấn hiến tạng.

Ngoài ra, Bộ Y tế sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền theo hướng đa dạng hóa hình thức, tận dụng các nền tảng công nghệ số, mạng xã hội, các kênh truyền hình, báo chí để lan tỏa thông điệp về hiến tạng, giúp thay đổi nhận thức cộng đồng một cách bền vững.

Bên cạnh đó, các bệnh viện xây dựng mạng lưới kết nối để có thực hiện ghép tạng để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, đồng thời phối hợp với các tổ chức tôn giáo, đoàn thể, nhằm tạo sức lan tỏa mạnh mẽ hơn trong xã hội.