Minh bạch để “hút” và "giữ chân" nhân lực chất lượng cao

Ông Võ Đại Khôi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Trung hậu

Bài liên quan

Khởi nghiệp ít vốn với ý tưởng kinh doanh đồ uống “trà chanh”

Blue Venture Award Season 2 - Giải thưởng doanh nhân cộng đồng trở lại

Cùng bạn trẻ “Vượt lên chính mình”

Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam quận Hoàn Kiếm có tân Chủ tịch

Cái yếu và thiếu của nhân sự Việt

Chỉ vỏn vẹn 5 tháng sau khi đảm nhận vị trí CEO Go-Viet, bà Lê Diệp Kiều Trang mới đây bất ngờ từ chức và để lại “ghế nóng” chưa có người thay thế. Sự ra đi của bà Trang từ Go-Viet cho thấy, những vấn đề về nhân sự chưa bao giờ hết nóng bỏng, đặc biệt là với đối tượng doanh nghiệp startup.

Ông Võ Đại Khôi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Trung Hậu, chia sẻ: “Không chỉ doanh nghiệp khởi nghiệp, các doanh nghiệp lớn cũng đang “khát” nhân lực đặc biệt là nhân lực chất lượng cao. Mặc dù hiện nay các trường đại học trong nước đã liên kết với một số trường đại học nước ngoài như: Trường ĐH Keuka, ĐH Troy của Hoa Kỳ, ĐH East London của Anh, ĐH Canbera của Úc, ĐH Nantes của Cộng Hòa Pháp, ĐH Năng Lượng Matxcova của Công hòa Liên bang Nga, ĐH Lungwah của Đài Loan, ĐH HELP của Malaysia để triển khai đào tạo các chuyên ngành bằng tiếng Anh: Chuyên ngành Kinh doanh quốc tế, Kế toán, Công nghệ Thông tin, Khách sạn, Kế toán… Tuy nhiên, các doanh cũng không kì vọng nhiều”.

Ngoài sự chia sẻ của anh Khôi, khi còn trong vai trò CEO Go-Viet bà Lê Diệp Kiều Trang cũng có rất nhiều những chia sẻ liên quan đến vấn đề thu hút nhân lực chất lượng cao để tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp, tại sự kiện Business Forum 2019 do Forbes tổ chức.

Khi được hỏi về vai trò của nguồn nhân lực trong chiến lược phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp và sự chuyển mình của doanh nghiệp ở giai đoạn hiện tại, bà Trang nhấn mạnh: “Tôi thường dùng từ “nhân tài” thay cho nhân lực”.

Theo bà Trang, nhân lực Việt Nam không thiếu, vì chúng ta còn khoảng 200.000 lao động trình độ đại học trong độ tuổi lao động chưa có việc làm; tỷ lệ thất nghiệp trình độ đại học ở Việt Nam trên dưới 4%. Nếu tính trong tổng số hơn 5 triệu lao động trình độ đại học thuộc độ tuổi này, tỷ lệ không quá lớn nhưng chủ yếu là làm việc không đúng ngành hoặc không muốn chấp nhận dịch chuyển đến nơi thiếu lao động. Tuy nhiên, chúng ta đang thiếu nhân tài. Không chỉ doanh nghiệp khởi nghiệp, các tập đoàn kinh tế lớn cũng đang “khát” nhân tài”.

Là doanh nghiệp có nhiều dự án đến từ nước ngoài, ông Khôi cho biết: “Hiện, chúng ta đang ở thời đại công nghệ 4.0 nên nhu cầu tuyển dụng kỹ sư công nghệ thông tin của các doanh nghiệp là rất lớn. Tuy nhiên, nhiều khi doanh nghiệp muốn tuyển sinh viên Việt Nam về làm việc và đưa vào các dự án ngoại nhưng họ lại không đạt vì lý do ngoại ngữ. Do vậy, ngoài kiến thức chuyên ngành thì chúng tôi chỉ cần ngoại ngữ tiếng anh của sinh viên ở cấp độ cơ bản trình độ B2 hoặc IELTS đạt 5.5-6.0. Nếu không đạt được ngưỡng này, sinh viên sẽ khó làm việc với các đối tác ngoại đến từ châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore…”

Rõ ràng nguồn nhân lực là cực kì quan trọng, đặc biệt đối với nhóm startup về công nghệ. Công nghệ đến từ con người nếu không có nhân tài, chúng ta sẽ không có sự sáng tạo và đổi mới nên đây là cối lõi không thể thay thế được trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, bà Trang cũng nhận ra cái “yếu và thiếu” của nhân sự tại Việt Nam. “Mặc dù học sinh, sinh viên Việt Nam nổi tiếng giỏi toán nhưng thị trường nhân sự thiếu những người giỏi phân tích số liệu, một rào cản lớn trong nền kinh tế 4.0. Thực tế là những người giỏi về số liệu thường không hiểu về kinh doanh. Những người làm kinh doanh dường như lại không chịu thử thách mình để bước qua lĩnh vực công nghệ”, bà Trang nhận định.

Tìm kiếm người ham học hỏi

Để giúp doanh nghiệp tuyển được nhân lực chất lượng cao, hàng năm các trường ĐH Việc Nam vẫn tổ chức sự kiện ngày hội việc làm. Cụ thể như kiện Job Fair của khoa Quốc tế trường ĐH Quốc gia Hà Nội.

Ông Nguyễn Quang Thuận, Phó chủ nhiệm khoa Quốc tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: “Hàng năm khoa Quốc tế trường ĐH Quốc gia Hà Nội vẫn tổ chức sự kiện Job Fair (sự kiện về Việc làm). Những doanh nghiệp lớn đến đây chủ yếu là để “săn” đầu người. Từ chương trình này, mỗi năm chúng tôi có tới 30% sinh viên có việc làm trước khi tốt nghiệp 6 tháng. Ngoài ra, sự kiện này tạo cơ hội việc làm, thực hành cho sinh viên, giúp các em phát triển được kỹ năng mềm mà doanh nghiệp đang cần. Qua đó, chúng tôi cũng định hướng nghề nghiệp rõ ràng cho sinh viên năm thứ nhất, thứ 2 để có sự chuẩn bị tốt nhất sau khi ra trường”.

Từ thực tế nó trên, một trong những ưu tiên của doanh nghiệp khởi nghiệp là tìm kiếm những con người ham học học. Đây là lý do vì sao, các doanh nghiệp thường xuyên gửi nhân sự của mình sang Go-Jek (Indonesia) để học hỏi về mô hình. Nhiều người ở vị trí CEO cũng mong muốn “biến” môi trường làm việc thành một “trường học hỏi” và “mang đến cơ hội làm những điều chưa được làm” cho nhân sự. Bởi vì, tại đây, nhân sự được phép thất bại mà không chịu quá nhiều ảnh hưởng, từ đó tích luỹ thêm kinh nghiệm để phát triển bản thân.

Khả năng thích nghi là vấn đề được nhiều CEO coi trọng. Tuy nhiên, khi so sánh điều này với kinh nghiệm, cựu CEO Go-Viet Lê Diệp Kiều Trang cho rằng, khi có nhiều kinh nghiệm thì khả năng thích nghi cũng tốt hơn. Ví dụ: Một người đi làm trong 10 năm nhưng công việc lặp đi lặp lại thì cũng không khác gì “đó là kinh nghiệm một năm nhưng diễn ra 10 lần”. Trong khi đó kinh nghiệm 10 năm “nhưng mỗi năm mỗi khác” lại giúp khả năng thích nghi được cải thiện. Vì lý do này, cựu Go-Viet khuyến khích đội ngũ đứng trước thử thách và coi đó là một phần của sự rèn luyện để tạo ra kinh nghiệm.

Với kinh nghiệm của người khởi nghiệp từng “lên voi xuống chó”, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Trung hậu, ông Võ Đại Khôi cho rằng, muốn thu hút được nhân lực chất lượng cao và giữ chân họ thì mọi việc phải minh bạch. “Sự thành công không thể đến từ một người, mà là cả một đội nhóm. Nếu mình giàu thì nhân viên phải khá, có như vậy mới giữ được nhân tài”.