Kiến nghị thu hồi toàn bộ diện tích nhà đất vi phạm tại Nhà hát lớn

Sau khi vào cuộc thanh tra theo chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, Thanh tra TP Hà Nội đã ban hành kết luận Thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng đất của Nhà hát lớn Hà Nội và các tổ chức, cá nhân có liên quan tại số 01 Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm.

Theo Thanh tra TP Hà Nội, nhà đất của Nhà hát lớn Hà Nội tại địa chỉ số 01 phố Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, có tổng diện tích đất 8667,7 m2, Nhà hát lớn được chính quyền Pháp xây dựng năm 1911 gồm 1 nhà hát (4,5 tầng + tầng hầm) với diện tích là 2.600 m2, xung quanh nhà hát có sân, vườn, lối đi.

Toàn bộ diện tích của Nhà hát lớn được Nhà nước giao cho Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quản lý, sử dụng từ khi hòa bình lập lại năm 1954. Theo bản đồ đo vẽ năm 1997 hiện đang lưu giữ tại UBND phường Tràng Tiền thể hiện nhà đất tại số 1 Tràng Tiền thuộc thửa đất số 24, tờ bản đồ số 7I-III-27, diện tích 8667,7 m2, đứng tên sử dụng là Nhà hát lớn.

Trong sân vườn Nhà hát lớn Hà Nội, các cây ô lớn phục vụ cho quán Cafe Highlands được xếp đầy sân.

Trước năm 1994, nhà đất của Nhà hát lớn do Công ty biểu diễn nghệ thuật Việt Nam (là đơn vị trực thuộc Bộ Văn hóa Thông tin) quản lý, sử dụng để tổ chức biểu diễn nghệ thuật và các sự kiện văn hóa. Năm 1994, Bộ Văn hóa Thông tin có quyết định về việc thành lập Ban quản lý dự án tu bổ, tôn tạo Nhà hát lớn để tiếp nhận toàn bộ diện tích nhà đất của Nhà hát lớn để thực hiện dự án đầu tư tu bổ nâng cấp Nhà hát lớn theo quyết định số 363/TTg ngày 20/6/1995 của Thủ tướng Chính phủ.

Năm 1996, Ban quản lý dự án đầu tư tu bổ tôn tạo Nhà hát lớn đã lập Tờ khai sử dụng đất. Năm 1997, sau khi dự án tu bổ nâng cấp Nhà hát lớn hoàn thành, Ban quản lý dự án đầu tư tu bổ tôn tạo Nhà hát lớn Hà Nội đã lập biên bản bàn giao toàn bộ tài sản nhà đất của Nhà hát lớn cho Ban quản lý Nhà hát lớn quản lý sử dụng cho đến nay với mục đích để tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật phục vụ nhiệm vụ chính trị, xã hội theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Khá đông khách vào tầng hầm Nhà hát lớn Hà Nội uống Cafe.

''Như vậy, nhà đất của Nhà hát lớn tại số 01 Tràng Tiền là đất công trình sự nghiệp văn hóa được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất, hiện do Ban quản lý Nhà hát lớn (là đơn vị sự nghiệp của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quản lý sử dụng vào mục đích tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật", kết luận nêu.

Cũng theo Thanh tra TP Hà Nội, qua quá trình xin chủ trương thực hiện dự án cải tạo tầng hầm của Nhà hát lớn bằng nguồn vốn huy động ngoài ngân sách, Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã chấp thuận cho phép Ban quản lý Nhà hát lớn ký hợp đồng hợp tác với Công ty CP Việt Thái Quốc Tế để kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải khát tại tầng hầm và sân vườn Nhà hát lớn là sử dụng đất không đúng mục đích, vi phạm quy định về sử dụng đất cơ quan, công trình sự nghiệp văn hóa.

"Trách nhiệm này thuộc Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và Ban quản lý Nhà hát lớn Hà Nội (nay là Nhà hát lớn Hà Nội", kết luận thanh tra nêu.

Công trước khu vực phía Quảng trường tháng 8 Nhà hát lớn Hà Nội đã bị khóa.

Cũng theo kết luận thanh tra, năm 2010, nhà đất tại số 1 phố Tràng Tiền đã được Bộ Tài chính có văn bản phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu của Nhà nước theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với nội dung chấp thuận cho phép Ban quản lý Nhà hát lớn tiếp tục sử dụng làm trụ sở làm việc và hoạt động văn hóa theo quy hoạch của Thành phố; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có Quyết định số 3534/QĐ-BVHTTDL ngày 1/11/2011 xếp hạng nhà đất của Nhà hát lớn là di tích cấp quốc gia, trong đó phần diện tích mà Ban quản lý Nhà hát lớn ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty CP Việt Thái Quốc Tế nằm trong phạm vi khu vực bảo vệ I của di tích.

Theo quy định tại khoản 3, Điều 32 Luật Di sản văn hóa năm 2013 quy định: "Khu vực bảo vệ I phải được bảo vệ nguyên trạng về mặt bằng và không gian. Trong trường hợp đặc biệt có yêu cầu xây dựng công trình trực tiếp phục vụ việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích, việc xây dựng phải được sự đồng ý bằng văn bản của người có thẩm quyền xếp hạng di tích đó".

Tại khoản 4, Điều 147 Luật Đất đai năm 2013 quy định về sử dụng đất cơ quan, công trình sự nghiệp: "Người đứng đầu cơ quan, tổ chức được giao đất, cho thuê đất có trách nhiệm bảo toàn diện tích đất được giao, được thuê và phải sử dụng đất đúng mục đích. Nghiêm cấm việc sử dụng đấ xây dựng trụ sở cơ quan, xây dựng công trình sự nghiệp vào mục đích khác'', thì phần diện tích hợp tác kinh doanh sai phạm nêu trên cần được thu hồi đưa vào sử dụng đúng quy định pháp luật.

Theo Thanh tra TP Hà Nội, hiện nay, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang thực hiện sắp xếp lại nhà đất của Nhà hát lớn và phê duyệt chủ trương thực hiện dự án chỉnh trang khu vực sân vườn Nhà hát lớn; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản chỉ đạo yêu cầu Ban quản lý Nhà hát lớn thực hiện thanh lý hợp đồng hợp tác với Công ty CP Việt Thái Quốc Tế do đã hết thời gian hợp tác kinh doanh; Ban quản lý Nhà hát lớn cũng đã có nhiều văn bản đề nghị Công ty CP Việt Thái Quốc tế thanh lý hợp đồng nhưng công ty không phối hợp làm việc.

Đến nay, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục có văn bản đề nghị Công ty CP Việt Thái Quốc Tế hợp tác với Ban quản lý Nhà hát lớn trong việc thanh lý hợp đồng hợp tác kinh doanh. Tuy nhiên, Công ty CP Việt Thái Quốc Tế vẫn không hợp tác với Ban quản lý Nhà hát lớn để thanh lý hợp đồng mà hiện trạng vẫn tiếp tục sử dụng phần diện tích tầng hầm và sân vườn Nhà hát lớn để kinh doanh dịch vụ ăn uống giải khát là không thực hiện đúng Luật Đất đai và Luật Di sản văn hóa năm 2013.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Thanh tra TP Hà Nội kiến nghị UBND TP Hà Nội có văn bản đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo Nhà hát lớn Hà Nội căn cứ quy định của pháp luật thu hồi toàn bộ diện tích nhà đất do Công ty CP Việt Thái Quốc Tế đang sử dụng kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải khát để đưa nhà đất tại số 01 Tràng Tiền vào sử dụng đúng mục đích, đảm bảo là khu vực bảo vệ I di tích cấp quốc gia Nhà hát lớn.

Liên quan đến việc này, ngày 3/5, phóng viên Tuổi trẻ và Pháp luật đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt - Giám đốc Nhà hát lớn Hà Nội để tìm hiểu rõ thông tin cũng như cách giải quyết sự việc.

Theo đó, bà Nguyệt cho biết, việc Ban quản lý Nhà hát lớn Hà Nội ký hợp đồng hợp tác với Công ty CP Việt Thái Quốc Tế để kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải khát tại tầng hầm và sân vườn Nhà hát lớn diễn ra từ lâu và từ các đời trước. "Sau khi đảm trách Giám đốc Nhà hát lớn, chúng tôi đã họp và nhiều lần có văn bản yêu cầu Công ty CP Việt Thái Quốc Tế thanh lý hợp đồng, trả lại đất nhưng họ không chấp hành", bà Nguyệt nói.

Bà Nguyệt cũng cho biết, Nhà hát lớn cũng đã khóa cổng trước để Công ty CP Việt Thái Quốc Tế không thể kinh doanh nhưng họ lại mở cổng khác cho khách vào. "Chúng tôi vừa có cuộc họp với UBND quận Hoàn Kiếm với các đơn vị liên quan để thống nhất phương án giải quyết", bà Nguyệt nói.

"Chúng tôi cũng mong sự việc nhanh được giải quyết, sớm lấy lại được đất phục vụ hoạt động cho nhà hát. Sự việc chưa được giải quyết ngày nào chúng tôi lo ngày đấy, vì ở đây toàn những sự kiện có quan chức cấp cao tham dự mà ở dưới tầng hầm vẫn kinh doanh tấp nập lỡ xảy ra cháy, hỏa hoạn thì hậu quả sẽ khó lường", vị giám đốc nói thêm.