Hà Nội tháng Tư, sống chậm để hoài niệm và lắng đầy cảm xúc

Ai cũng mong sớm hết dịch Covid-19 để được ùa vào nhịp sống thường ngày của Hà Nội

Bài liên quan

"Hà Nội nghĩa tình" 8.000 suất ăn/ngày tiếp sức sinh viên, công nhân khó khăn

Hà Nội có cây ATM gạo nghĩa tình thứ hai trong mùa dịch Covid-19

Thêm 2 ca mắc Covid-19 từ ổ dịch làng Hạ Lôi (Mê Linh, Hà Nội)

Thiếu nhi Thủ đô thiết kế trò chơi online “Đánh bay Covid”

Những ngày ngồi đếm thời gian…

Ai cũng bảo độ này thời gian trôi chậm thế. Cũng đúng thôi. Năm nay, tháng Giêng vẫn ăn nghiêng bồ lúa nhưng thiếu vắng không khí hội hè miên man với những chuyến đi xa, càng không có cảnh đua chen, nhốn nháo.

Nhiều người chọn cách bái vọng từ xa. Nghĩa là dù những lễ hội lớn như Giỗ tổ Hùng Vương, hội làng, hội đền, hội thánh… tất cả đều thắp nén hương tại gia để tưởng nhớ.

Âu đó cũng là một cách hay. Bởi lẽ, tưởng nhớ người xưa đôi khi chỉ là nhớ về với lòng thành kính, biết ơn chứ không phải đến tận nơi thờ cúng, chen chúc đặt lễ to nhỏ, khấn vái, chen vai thích cánh để mong được chút “lộc rơi lộc vãi”.

Trong bối cảnh lễ hội có nhiều điều đáng bàn như hiện nay thì việc dừng tổ chức một năm có vẻ như cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến đời sống văn hóa, đời sống tâm linh. Đây cũng là dịp để cơ quan chức năng, các nhà nghiên cứu có thể cân nhắc kỹ hơn về việc có nên tiếp tục để tồn tại những lễ hội không thực sự phù hợp với đời sống đương đại.

Vì thế, mùa xuân năm nay người ta lo đến phần đời sống thực hơn. Dịch bệnh Covid-19 đe dọa toàn cầu. Để tránh nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng thì cách tốt nhất là cách ly, bảo vệ mình và mọi người.

Tháng Tư năm nay đánh dấu bằng ngày đầu tiên cách ly toàn xã hội. Suốt từ đầu năm, thời gian trôi đã chậm, 15 ngày cách ly còn nhích từng giờ. Với xã hội năng động như hiện nay, ngồi yên tại nhà không phải là điều dễ dàng nhưng hầu hết người Hà Nội nhận thức được tầm quan trọng của việc này.

Họ đã biến mỗi ngôi nhà của mình trở thành pháo đài, nơi trú ẩn bình yên và an toàn, ấm áp và thực hiện nghĩa vụ công dân của mình. Không còn những thú vui rất bình dị ấy là sáng sớm cuối tuần được bát phố ngắm trời ngắm đất hoặc sà vào một quán trà chén ven đường nhâm nhi tờ báo vừa mua của một hàng quen?

Không còn những chiều tạt vội vào xe hoa mua vài bó loa kèn về cắm để ngắm nghía hay chụp ảnh, không còn những ngày nghỉ mua bột bánh trôi về nặn trong tiết trời nồm ẩm đặc trưng lúc giao mùa.

Tháng Tư năm nay, trong cái rét nàng Bân hiếm hoi nhiều năm mới lại ghé thăm vào dịp này, rét tê cóng, những cơn mưa rộn rã gõ trên mái tôn vào đêm và sáng với nhịp ồn ào và dày dặn. Cơn mưa rét cũng khiến mọi người cuộn tròn trong chăn ấm, không lo bị ướt, bị ngập, bị muộn giờ làm, giờ học, không lo tắc đường lúc tan tầm.

Chưa có tháng Tư nào người Hà Nội được đếm thời gian một cách thong thả vậy. Sốt ruột ư, có chứ, tiếc những tháng ngày ngồi nhà ư, có chứ. Ai mà chả ham lao động sản xuất. Ai có việc vẫn cứ ở nhà làm như thường. Chế độ làm việc chỉ chuyển từ văn phòng về nhà riêng. Còn ai không có việc gì cứ ngồi yên, đâu phải vì lười biếng mà bởi thời khắc này yêu cầu chúng ta làm như vậy.

Những ngày tháng Tư này vì thế không phải trôi qua vô ích. Người Hà Nội cùng cả nước đếm thời gian, không phải để được nghỉ ngơi nhiều hơn mà mong sớm đến ngày hết dịch để nhịp sống trở lại bình thường.

Những hoài niệm…

Còn trên khắp phố phường Hà Nội, đã có chuyển biến gì rõ rệt. Phố phường rất nhiều nơi vắng lặng, điều hiếm hoi chỉ xảy ra ở Hà Nội vào dịp Tết. Ngoài một số ngày những người thiếu ý thức rộ lên, ra khỏi nhà cho khỏi cuồng cẳng thì còn rất nhiều khoảnh khắc những con đường thênh thang chờ bước chân người đi.

Cữ này hằng năm, có thể bắt gặp những chồi xanh biếc của hàng phượng, những búp non đo đỏ của bằng lăng, mầu tươi trẻ của những tán xà cừ. Thường thì đã có những bông bằng lăng tím ngắt lanh chanh đi trước giành lấy nhiệm vụ mang tín hiệu mùa hè đến sớm khiến một sớm tháng tư trên đường phố, người ta bỗng dịu lòng quên đi cảnh ồn ào chen lấn xung quanh.

Tháng Tư này, cây cối hoa lá của Hà Nội dường như cũng đang nín thở chờ đợi một sự bung tỏa đầy mãnh liệt. Cũng có thể, đó là sự mừng thầm vì thời tiết đã trở lại ôn hòa hơn, cái lạnh kéo dài hơn trả về cho tháng Tư những ngày lạnh giá như xưa kia. Cũng có thể, đó là một sự chờ đợi, giống như bao cây cổ thụ bên hồ Gươm cũng vẫn đang nghiêng mình chờ đợi...

Tháng Tư về, cái lạnh vẫn dùng dằng lan đi trong không gian, mỗi khi gió thổi tới khiến ai có việc cần thiết phải ra đường so mình vì rét. Cô bạn nhỏ tuổi của tôi, đang là sinh viên năm cuối một trường đại học thì bảo, cô mong chờ tháng Tư, bởi nó là thời điểm đánh dấu chuẩn bị chuyển mình ra khỏi đời sống sinh viên.

Trước tình hình dịch bệnh như hiện nay, thời điểm đó bị kéo lùi lại, cô không lấy làm buồn mà coi như là thử thách để chuẩn bị sắp xếp lại cuộc sống, cho mình một khoảng nghỉ trước khi bước vào môi trường công sở với rất nhiều lo toan.

Cô còn rất trẻ, đương nhiên chẳng hề phải giật mình vì thời gian nhưng có một lẽ mà tháng tư vô cùng thân thuộc với cô, đó là từ 10 năm nay, năm nào cô và các bạn cũng mong chờ ngày đầu tiên của tháng Tư. Nó không phải là ngày Cá tháng Tư đầy tiếng cười như trước nữa, mà mang chút ngậm ngùi nuối tiếc.

Đó là ngày "người hát rong" tài hoa Trịnh Công Sơn rời bỏ cõi tạm để trở về với cát bụi. Sinh viên mà, có những hoạt động tập thể tự phát nhưng ý nghĩa, để lại trong lòng bao kỉ niệm. Đã thành thông lệ, mỗi tối 1/4, cô và bạn bè đều tụ tập bên nhau, đốt lên những ngọn nến, cùng cây đàn ghita bập bùng, hát thâu đêm những bài ca của Trịnh.

Câu chuyện của cô khiến tôi bồi hồi với những ký ức của mình, khi cũng là sinh viên như cô bây giờ. Ngày ấy, Trịnh chưa ra đi, hầu như tối sinh nhật, vui chơi nào chúng tôi cũng đàn hát, và mọi ngả đường rồi thế nào cũng quay về nhạc Trịnh. Bây giờ, tôi tin, Hà Nội nơi tập trung rất nhiều sinh viên, các trường đại học, tối nào mà chẳng có ít nhất một bài hát của Trịnh vang lên.

Năm nay, không chỉ riêng đêm ngày 1/4 mà cả tháng Tư này, không có nhiều nhóm, nhiều người cùng ngồi lại bên nhau, trong khuôn viên trường, một phòng nào đó trong ký túc xá hoặc một quán cà phê nào đó hay trong một công viên, một nhà hát mà trong mỗi ngôi nhà sẽ vang lên các bài hát của ông.

Không chỉ sinh viên mà người người ở mọi lứa tuổi cũng sẽ tưởng nhớ ông, dù năm nay, khi tháng tư về, hình như không có cuốn sách, nhiều tư liệu về cuộc đời ông, âm nhạc ông lần đầu tiên được công bố như mọi năm.

“Mỗi ngày tôi chọn ngồi thật yên / Nhìn rõ quê hương ngồi nghĩ lại mình / Tôi chợt biết rằng vì sao tôi sống / Vì đất nước cần một trái tim”. Câu hát ấy của ông nhiều người chọn để đăng lên mạng xã hội. Đất nước đang cần chúng ta ngồi yên, cần những trái tim sẻ chia để sớm chiến thắng trong trận chiến lịch sử này.

Rồi tháng Tư sẽ chậm trôi đi, mỗi ngày trôi qua là thêm một ngày chúng ta đã chiến đấu hết mình với Covid-19. Để ngày này năm sau, chúng ta sẽ được ngồi bên nhau và nhớ lại, tháng tư năm ấy chúng ta đã làm những gì để cùng nhau chống dịch.