Giảm ca bệnh lao trong cộng đồng xuống dưới 20 người/100.000 dân vào năm 2030

Theo báo cáo, Chương trình Chống lao thành phố Hà Nội duy trì mạng lưới phòng chống lao từ tuyến thành phố đến quận/huyện/thị xã và 100% xã/phường/thị trấn.

Các đơn vị đã thành lập và duy trì Ban chỉ đạo chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống dịch bệnh, trong đó có bệnh lao. Cơ sở chăm sóc bệnh lao tuyến quận là tổ chống lao, phòng khám lao tại 30 quận/huyện/thị xã.

Mỗi trạm y tế xã/phường/thị trấn có 1 cán bộ chuyên trách công tác phòng chống lao, thực hiện nhiệm vụ tại tuyến y tế cơ sở.

Sàng lọc, phát hiện bệnh lao tại cơ sở y tế và trong cộng đồng

Các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa trên địa bàn thành phố, cơ sở y dược trong và ngoài công lập, các đơn vị mô hình đặc biệt tham gia phối hợp trong khám phát hiện, chẩn đoán, chuyển gửi và quản lý điều trị người bệnh lao...

Chương trình Chống lao thành phố Hà Nội cũng đẩy mạnh hoạt động sàng lọc chủ động, duy trì mô hình "Phát hiện chủ động bệnh lao tại cộng đồng với quy mô rộng, thí điểm mô hình chấm dứt bệnh lao ở từng địa phương" với sự hỗ trợ từ các dự án; triển khai phát hiện tích cực, phát hiện chủ động theo hướng dẫn quyết định số 2627/QĐ – BYT năm 2024; lồng ghép tầm soát các bệnh phổi, tăng huyết áp, đái tháo đường...

Bệnh viện Phổi Hà Nội phối hợp với các cơ sở y tế tổ chức tăng cường sàng lọc chủ động người bệnh lao, sử dụng chiến lược 2X (X-quang + Xpert) để phát hiện và điều trị kịp thời nhiều người bệnh lao, góp phần hạn chế nguồn lây mới trong cộng đồng.

Đồng thời, đơn vị ứng dụng xét nghiệm tìm bằng chứng vi khuẩn lao được triển khai và chuyển giao công nghệ tới các tuyến quận, huyện.

100% đơn vị thực hiện kỹ thuật nhuộm soi trực tiếp tại tuyến trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa, bên cạnh đó kỹ thuật sinh học phân tử GeneXpert được trang bị tại nhiều điểm máy trên địa bàn, giúp người dân được tiếp cận xét nghiệm chuyên sâu một cách thuận tiện, dễ dàng hơn.

Hoạt động quản lý điều trị lao kháng thuốc tại Hà Nội có số bệnh nhân biến thiên theo theo từng năm nhưng luôn ở mức cao so với các tỉnh miền Bắc (chỉ sau Bệnh viện Phổi Trung ương). Kết quả điều trị khỏi bệnh nhân lao kháng thuốc khoảng 75,8% tương đương với chỉ tiêu được giao năm 2024.

Tổng số người khám nghi lao năm 2024 là 113.316 người, tăng so với năm 2023; đảm bảo 1,1% người dân thành phố được khám phát hiện lao trong năm. Số người bệnh lao các thể được thu nhận điều trị, dự phòng trong năm là 4.205 người.

Số người được khám và làm xét nghiệm đờm phát hiện 37.206 người đạt 108 % vượt chỉ tiêu kế hoạch; tổng số ca bệnh lao được phát hiện 4.037 bệnh nhân đạt 99,8%; tỷ lệ điều trị thành công các thể đạt 95,8%...

Tỷ lệ phát hiện, thu nhận điều trị của Hà Nội tương đương với tỷ lệ chung của Miền Bắc. Một số quận huyện có số bệnh nhân thu nhận cao năm 2024 là: Ứng Hòa, Chương Mỹ, Hoàn Kiếm, Quốc Oai, Long Biên. Một số đơn vị tỷ lệ thu nhận thấp: Sóc Sơn, Mê Linh, Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm...

Việc quản lý điều trị bệnh nhân lao tại tuyến y tế cơ sở được triển khai đều đặn, thường xuyên; đảm bảo 100% bệnh nhân lao phát hiện được thu nhận, quản lý điều trị; thực hiện công tác quản lý người bệnh tại các xã, phường theo đúng hướng dẫn.

Các phác đồ mới được cập nhật và sử dụng hiệu quả trong quản lý lao nhạy cảm, lao kháng thuốc và lao tiềm ẩn (BPaL, 3HP, 1HP, 6L...).

Các đơn vị kịp thời có các điều chỉnh phù hợp, tiến bộ, đáp ứng điều trị của người bệnh, nhằm hạn chế tối đa các trường hợp bỏ trị.

Tỉ lệ điều trị thành công trong nhóm lao nhạy cảm và lao tiềm ẩn > 93%, ở nhóm lao kháng thuốc khoảng 77,9%, đạt chỉ tiêu do Chương trình Chống lao Quốc gia quy định.

Hoạt động phối hợp lao/HIV, triển khai xét nghiệm HIV cho bệnh nhân lao và duy trì phối hợp sàng lọc phát hiện bệnh lao ở người có HIV bằng xét nghiệm Xpert-MTBRIF. Số người bệnh lao được tư vấn xét nghiệm HIV là 3.767 người, chiếm tỷ lệ 93,7%.

Số người bệnh lao/HIV là 73 người, chiếm tỷ lệ 1,8% giảm 0,6% so với 2023. Số người được điều trị cả lao và ARV là 70 người, chiếm tỷ lệ 95,8%.

Đối với hoạt động phối hợp y tế công-tư được đẩy mạnh, tối ưu hóa, tăng cường hoạt động sàng lọc, phát hiện điều trị lao thông qua sự phối hợp y tế công-công; công-tư tại thành phố Hà Nội; chuyển gửi mẫu bệnh phẩm, người bệnh được chẩn đoán lao cho hệ thống chương trình chống lao...

Song song với các hoạt động chuyên môn, Chương trình Chống lao thành phố Hà Nội tăng cường công tác truyền thông trên các phương tiện truyền thông đại chúng, trên loa phát thanh của các xã, phường; cung cấp 3000 tờ rơi, tờ gấp truyền thông phòng chống lao, lao tiềm ẩn tới các phòng khám lao...

Đồng thời, tăng cường công tác tập huấn, đào tạo liên tục, Chương trình Chống lao thành phố Hà Nội đã tổ chức 38 lớp tập huấn cho 1670 học viên tại các tuyến về các nội dung cập nhật quản lý điều trị bệnh lao tuyến xã/phường; chẩn đoán, điều trị lao kháng thuốc; chẩn đoán, điều trị lao tiềm ẩn; triển khai phần mềm New Vitimes...

Giám đốc Bệnh viện Phổi Hà Nội, Chủ nhiệm Chương trình chống lao Hà Nội Nguyễn Văn Đông

Phát biểu khai mạc tại lễ mít tinh, Giám đốc Bệnh viện Phổi Hà Nội, Chủ nhiệm Chương trình chống lao Hà Nội Nguyễn Văn Đông nhấn mạnh: “Năm 2025 tiếp nối sự thành công và lan tỏa mạnh mẽ những kết quả của công tác phòng chống lao, tất cả chúng ta phải cùng thể hiện tinh thần quyết tâm cao nhất từ trước đến nay trong công tác phòng chống lao; thực hiện cam kết bền vững, đầu tư nguồn lực, hành động hiệu quả các biện pháp can thiệp quan trọng đối với công tác phòng ngừa, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc bệnh lao”.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động công tác phòng chống lao trên địa bàn năm 2025, Chương trình chống lao Hà Nội tiếp tục huy động sự cam kết chính trị và các nguồn lực cho công tác phòng chống lao; xây dựng, đảm bảo và phát triển hoạt động màng lưới từ thành phố đến y tế cơ sở; đảm bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời, theo dõi tốt thuốc điều trị lao, vật tư chuyên ngành.

Các đơn vị phát hiện sớm, điều trị đúng, theo dõi tốt người bệnh lao nhạy cảm, lao tiềm ẩn, lao kháng thuốc; làm tốt công tác truyền thông giáo dục khỏe bệnh lao đến người dân; ứng dụng công nghệ mới, kỹ thuật hiện đại trong quản lý bệnh lao; đẩy mạnh phát hiện chủ động, tăng cường phát hiện tích cực bệnh lao...

Phát biểu tại chương trình, PGS.TS Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương nhấn mạnh, ngày Thế giới Phòng chống Lao được tổ chức vào ngày 24/3 hàng năm nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về những ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh lao tới sức khỏe con người, kinh tế và xã hội.

PGS.TS Nguyễn Bình Hòa ghi nhận và đánh giá cao công tác phòng chống lao trên địa bàn Hà Nội trong thời quan qua. Đồng thời, yêu cầu Chương trình Chống lao thành phố Hà Nội cần tiếp tục huy động sự vào cuộc mạnh mẽ của hệ thống chính trị thành phố Hà Nội; tiếp tục triển khai, đảm bảo chất lượng, hiệu quả các hoạt động sàng lọc, khám phát hiện, chẩn đoán và quản lý điều trị bệnh lao, lao kháng đa thuốc, lao tiềm ẩn; đẩy mạnh công tác tuyên truyền để các ban, ngành, đoàn thể và người dân cùng chung tay, đoàn kết phòng chống lao để chấm dứt bệnh lao...