Giải quyết hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường

Sự kiện lớn của ngành tài nguyên và môi trường có sự tham dự của khoảng 600 đại biểu từ các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ngành, tổ chức đoàn thể ở Trung ương; UBND, Sở Tài nguyên và Môi trường 63 tỉnh, thành phố; các trường đại học, viện, trung tâm nghiên cứu và chuyên gia trong lĩnh vực môi trường và đại diện của một số tổ chức và chuyên gia quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà phát biểu khai mạc hội nghị (Ảnh: Thanh Hà)

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết: Năm nay, Bộ lựa chọn chủ đề “Hài hoà phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường hướng tới nền kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững” như một lời kêu gọi mạnh mẽ về sự tập hợp, đoàn kết nhằm bảo vệ môi trường, ngăn chặn sự suy thoái của đa dạng sinh học, vì cuộc sống hài hòa với thiên nhiên và cho một tương lai bền vững hơn.

Với ý chí và quyết tâm của cả hệ thống chính trị, toàn dân cùng sự hỗ trợ của các đối tác phát triển, đối tác quốc tế, Việt Nam sẽ thành công trong chuyển mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế dựa vào khả năng cung ứng của tự nhiên, cung ứng tuần hoàn, cung ứng các-bon thấp.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề nghị các đại biểu tập trung trao đổi, đánh giá cụ thể và khách quan về những mặt đã được, chưa được về công tác bảo vệ môi trường. Đặc biệt, cần tập trung vào khó khăn, vướng mắc do những nguyên nhân chủ quan để chuyển hóa thách thức thành cơ hội.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành tham quan mô hình trạm radar thời tiết Nha Trang tại Triển lãm các thành tựu kỷ niệm 20 năm thành lập Bộ Tài nguyên và Môi trường (Ảnh VGP/Đức Tuân)

Để nâng cao nhận thức, ý thức và trách nhiệm, Bộ Trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị mỗi người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội cần nâng tầm hoạt động bảo vệ môi trường thành đạo đức, văn hóa, văn minh sinh thái trong ứng xử với tự nhiên; Xây dựng bộ tiêu chí văn hóa, lối sống xanh trong toàn xã hội và đặc biệt là chấm dứt tư tưởng chạy theo lợi ích kinh tế trước mắt mà bỏ qua trách nhiệm bảo vệ môi trường.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng bàn về các giải pháp để giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường tại các làng nghề, lưu vực sông chính; Thúc đẩy phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; Ứng dụng công nghệ tiên tiến trong tái chế, xử lý chất thải rắn, giảm dần việc chôn lấp trực tiếp chất thải.

Cùng đó là xây dựng lộ trình, nhiệm vụ triển khai có hiệu quả cam kết của Chính phủ tại COP26 về chuyển đổi năng lượng; Giảm phát thải khí nhà kính; Sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên; Các mục tiêu về Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái tự nhiên; Thúc đẩy mạnh mẽ phong trào toàn dân tham gia thực hiện có kết quả Chương trình trồng 1 tỷ cây xanh; Bảo vệ rừng, phục hồi, trồng mới rừng ngập mặn; Nâng cao tỷ lệ bảo tồn gắn với phát triển kinh tế sinh thái, sinh kế bền vững của người dân.

Toàn cảnh Hội nghị Môi trường toàn quốc lần thứ V (Ảnh: Thanh Hà)

Ngoài ra, cần tăng cường sự hợp tác quốc tế, đoàn kết toàn dân, phát huy vai trò hợp tác quốc tế, ứng dụng khoa học công nghệ, nền tảng số trong giải quyết những vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học.

Phó Thủ tướng: Vấn đề bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu là vấn đề toàn cầu và cũng là vấn đề toàn quốc, toàn dân, là lĩnh vực rất rộng lớn (Ảnh VGP/Đức Tuân)

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ghi nhận những thành tích to lớn trong công tác bảo vệ môi trường của Việt Nam, qua đó, đã từng bước tranh thủ được những thuận lợi, nắm bắt kịp thời thời cơ để vượt qua những khó khăn, thách thức, thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế gắn với phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn nhằm sử dụng hiệu quả và bảo tồn các nguồn tài nguyên, bền vững về môi trường, khí hậu, bảo vệ môi trường sống và sức khỏe Nhân dân.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng chỉ rõ những thách thức to lớn đối với công tác bảo vệ môi trường hiện nay. Ở trong nước, ô nhiễm môi trường một số nơi có nguy cơ vượt ngưỡng, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế - xã hội và sức khỏe của Nhân dân. Đa dạng sinh học vẫn có xu hướng bị suy giảm. Nguyên nhân sâu xa là do nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và người dân về bảo vệ môi trường chưa đầy đủ, chưa chuyển thành ý thức và hành động cụ thể. Tình trạng coi trọng các lợi ích kinh tế trước mắt, coi nhẹ công tác bảo vệ môi trường còn phổ biến. Vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường ngày càng tinh vi, nghiêm trọng. Nguồn lực tại các cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường còn chưa tương xứng. Việc huy động các nguồn lực trong xã hội còn hạn chế; công tác quy hoạch chưa được chú trọng. Cơ sở hạ tầng, công nghệ xử lý môi trường chưa theo kịp yêu cầu của công tác bảo vệ môi trường.

Để phát triển đất nước theo hướng bền vững mà một trong ba trụ cột là bảo vệ môi trường, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu, trong giai đoạn 2022 – 2025 và những năm tiếp theo, ngành Môi trường cần có sự chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy và nhận thức về lối sống bền vững hài hòa với thiên nhiên, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường. Ngành Môi trường tập trung chuyển đổi thành công cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng từ "nâu" sang "xanh", từ khai thác thâm dụng tài nguyên thiên nhiên sang kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, carbon thấp; tiếp tục hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính sách và cơ chế quản lý môi trường và biến đổi khí hậu, dự báo, cảnh báo thiên tai, ô nhiễm và sự cố môi trường...

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành tham quan bên lề hội nghị (Ảnh: Thanh Hà)

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu ngành Môi trường tăng cường và đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho bảo vệ môi trường; chú trọng nâng cao hàm lượng khoa học, giá trị gia tăng, yếu tố môi trường trong cơ cấu giá trị của hàng hóa, dịch vụ; ứng dụng có hiệu quả các thành tựu của khoa học công nghệ, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công nghệ thông tin, viễn thám và các công nghệ hiện đại trong quản lý, theo dõi, kiểm tra, giám sát, quan trắc và cảnh báo về môi trường...Đặc biệt, ngành Môi trường cần đẩy mạnh việc thực thi pháp luật, tăng cường áp dụng các cơ chế, công cụ, biện pháp quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường.