Đồng chí Đào Duy Tùng với công tác báo chí của Đảng

Tư duy đổi mới và tầm nhìn cao

Đồng chí Đào Duy Tùng sinh ngày 20/5/1924 tại xã Cổ Loa, huyện Đông Anh, TP Hà Nội trong một gia đình nhà nho yêu nước.

Sinh ra và lớn lên ở vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử văn hóa, yêu nước và cách mạng, đồng chí đã sớm nuôi trong mình tư tưởng yêu nước và ý chí làm cách mạng. Trong giai đoạn tiền khởi nghĩa, đồng chí đã tham gia lãnh đạo phong trào Việt Minh ở xã từ tháng 4/1945.

Trong tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945, đồng chí tham gia lãnh đạo Nhân dân giành chính quyền tại địa phương, làm cán bộ huyện, xây dựng chính quyền cách mạng và các đoàn thể quần chúng ở các xã trong huyện. Tháng 9/1945, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Cuối năm 1945 khi Chi bộ xã Cổ Loa được thành lập, đồng chí được giao làm Bí thư Chi bộ xã.

Đồng chí Đào Duy Tùng thăm hỏi bà con nông dân. Ảnh tư liệu

Trong hành trình hơn 50 năm hoạt động cách mạng liên tục, đồng chí đã trải qua nhiều vị trí công tác trọng yếu. Tháng 11/1981, đồng chí Đào Duy Tùng được tín nhiệm bầu là Ủy viên chính thức Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (tháng 3/1982), đồng chí giữ chức Trưởng ban Tuyên huấn Trung ương.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII (tháng 6/1991), đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Ban Bí thư phân công làm Thường trực Ban Bí thư và Thường trực Bộ Chính trị - Ban Bí thư cho đến tháng 6/1996.

Dù ở vị trí công tác nào, đồng chí Đào Duy Tùng luôn thể hiện là người cộng sản kiên trung, một nhà lãnh đạo cấp cao với tư duy đổi mới và tầm trí tuệ cao của Đảng, đã có những đóng góp lớn lao cho sự nghiệp cách mạng của Đảng ta. Dù công tác bao trùm nhất, xuyên suốt nhất cuộc đời ông là công tác tư tưởng - lý luận nhưng với báo chí, đồng chí Đào Duy Tùng là một nhà báo thực thụ.

Ông nhiều lần khẳng định: Đảng và Nhà nước luôn coi báo chí là một binh chủng rất quan trọng, không thể thiếu được của cách mạng và trong bất kỳ giai đoạn nào, báo chí cũng thể hiện rõ vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng của Đảng. Đồng thời, báo chí là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và các tổ chức các hội, là diễn đàn của Nhân dân. Báo chí cần phản ánh sinh động hơn nữa các phong trào cách mạng của mọi tầng lớp Nhân dân hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Một trong những nội dung quan trọng của báo chí là cổ vũ phong trào toàn dân đẩy mạnh sản xuất, thực hành tiết kiệm; phát hiện và biểu dương kịp thời những sáng kiến hay, những việc làm tốt trong quá trình chuyển đổi cơ cấu và cơ chế quản lý kinh tế, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nước nhà, xây dựng nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc và bồi dưỡng con người Việt Nam cả về trí lực và thể lực, về phẩm chất và trí tuệ.

Đồng chí Đào Duy Tùng thăm làng nghề sắt Đa Hội, năm 1996

Với tư cách là nhà lãnh đạo cao cấp của Đảng, cùng với việc đòi hỏi báo chí phải thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, vai trò và trách nhiệm xã hội của mình; đồng chí Đào Duy Tùng cũng nêu rõ, Đảng ta rất coi trọng báo chí và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà báo hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang của mình.

Đồng thời, đồng chí cũng đòi hỏi, cấp ủy đảng và chính quyền các cấp thấy rõ trách nhiệm của mình đối với báo chí, tăng cường trao đổi thông tin, mở rộng bàn bạc nhằm kịp thời bổ sung và hoàn thiện các chính sách về thông tin cũng như các chế độ đãi ngộ về vật chất và tinh thần đối với các nhà báo, tạo điều kiện cho cơ quan báo chí và các nhà báo thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, công hiến nhiều hơn nữa cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Để đổi mới tư duy, đồng chí đặc biệt quan tâm tới vấn đề thông tin. Đồng chí chỉ rõ, đổi mới công tác thông tin là điều kiện quan trọng để đổi mới tư duy. Bởi vì có được thông tin đúng thì mới có suy nghĩ đúng. Không được nhận thông tin thì không có gì để suy nghĩ cả. Nhận thông tin sai lệch thì tư duy không đúng được. Công khai, dân chủ trong thông tin là điều kiện phát triển tư duy khoa học, chống lại tình trạng “cửa quyền” trong tư duy, kịp thời phát hiện tình trạng trì trệ hoặc “hư hỏng” trong tư duy. Thông tin rõ ràng, đó là lĩnh vực mà báo chí, truyền thông phát huy được lợi thế và sức mạnh của mình.

Bản chất tuyên truyền là chân thật, không tô hồng, không bôi đen

Trong 17 năm (1965 - 1982) làm Tổng Biên tập Tạp chí Học tập (nay là Tạp chí Cộng sản), đồng chí Đào Duy Tùng đã góp phần quyết định đưa Tạp chí - cơ quan lý luận chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng có những bước phát triển vượt bậc và toàn diện.

Trước hết, trong công tác xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ, đồng chí yêu cầu: Cán bộ biên tập tạp chí lý luận và chính trị của Đảng không thể chỉ nắm vững những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin mà còn phải biết vận dụng các nguyên lý đó; không những phải nắm vững đường lối, chính sách, quan điểm của Đảng mà còn phải hiểu rõ cơ sở lý luận, cơ sở khoa học của đường lối, chính sách, quan điểm; từ đó, khi viết bài hoặc biên tập bài mới có sự sáng tạo, tránh được lối viết sách vở làm cho người đọc nhàm chán; đồng thời kết hợp chặt chẽ lý luận với thực tiễn, vận động không ngừng.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và Tổng Biên tập tạp chí Học tập Đào Duy Tùng chụp ảnh lưu niệm với cán bộ Ban Biên tập Tạp chí Học tập, Hà Nội năm 1962

Đồng chí luôn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc chỉ đạo đổi mới và nâng cao chất lượng toàn diện về nội dung và hình thức, thực hiện nhiều bài viết sâu sắc về lý luận và thực tiễn, góp phần trực tiếp giải quyết những vấn đề bức thiết cho thực tiễn công cuộc đổi mới đang đặt ra, như những bài viết về lợi ích kinh tế, khoán sản phẩm trong nông nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phú, Hải Hưng; năng suất lúa ở Thái Bình; đánh giá mô hình kém hiệu quả ở Quỳnh Lưu; những sai lầm hữu khuynh ở Lạng Sơn,...

Đồng chí Đào Duy Tùng là một nhà báo lớn của Đảng. Tác phẩm báo chí của đồng chí chủ yếu là những bài chính luận với nét nổi bật chứa đựng nội dung sâu sắc, lập luận chặt chẽ, văn phong trong sáng, khúc chiết, giàu sức thuyết phục.

Viết báo đối với đồng chí chính là sự thể hiện những tư tưởng, lý luận, quan điểm, đường lối của Đảng đến mọi tầng lớp cán bộ, đảng viên và Nhân dân, do đó các bài viết của đồng chí luôn thấm đượm hơi thở đời sống xã hội, có nhiều sáng tạo, đổi mới trong phương pháp tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng.

Nổi bật nhất là việc tuyên truyền, phát hiện, lựa chọn nhân tố điển hình để lan tỏa, nhân rộng thành phong trào cách mạng, rồi từ phong trào cách mạng tiếp tục chọn ra nhân tố điển hình. Bên cạnh việc lấy nhân tố điển hình làm trung tâm tuyên truyền, khuynh hướng phê phán qua tác phẩm báo chí cũng được đồng chí Đào Duy Tùng hết sức quan tâm.

Đồng chí viết: Bản chất tuyên truyền là chân thật, không tô hồng, không bôi đen. Việc đấu tranh chống tham ô, tiêu cực trên báo là biểu hiện sự đổi mới trong hoạt động tư tưởng của Đảng, đáp ứng yêu cầu bức thiết của công tác xây dựng Đảng ngăn chặn sự thoái hóa, biến chất trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Thời gian đã lùi xa nhưng những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, định hướng của đồng chí Đào Duy Tùng đối với công tác báo chí, truyền thông của Đảng vẫn mang tính thời sự, giữ nguyên giá trị. Đó thực sự là những di sản tinh thần vô cùng quý báu với công tác báo chí, truyền thông của Đảng và đối với mỗi cán bộ, phóng viên làm việc trong các cơ quan báo chí của Đảng.