Đẩy nhanh các dự án chống úng ngập mùa mưa bão

TP Hà Nội triển khai phương án phòng, chống úng ngập đô thị. Ảnh HNM

Gỡ "nút thắt" úng ngập

UBND thành phố Hà Nội vừa có kế hoạch khắc phục các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm được chỉ ra sau hội nghị kiểm điểm năm 2023 của Ban Cán sự Đảng và tập thể lãnh đạo UBND thành phố liên quan đến “Tình trạng úng ngập vẫn xảy ra thường xuyên gây ách tắc giao thông và bức xúc cho người dân”.

Kế hoạch đề ra các giải pháp trước mắt và lâu dài để khắc phục tình trạng úng ngập khi mưa trên địa bàn thành phố. Theo đó, đối với những địa bàn đã được đầu tư hệ thống thoát nước hoàn chỉnh (lưu vực sông Tô Lịch gồm các quận: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai và một phần các quận: Tây Hồ, Thanh Xuân), TP sẽ tập trung phát huy hiệu quả tiêu thoát nước của hệ thống hiện có, đưa nước nhanh nhất về các nguồn tiêu và các trạm bơm đầu mối, đảm bảo thoát nước nhanh với trận mưa có cường độ 310mm/2 ngày và 70mm/h tại khu vực đã được cải tạo theo Dự án thoát nước cải thiện môi trường Hà Nội.

Đối với các địa bàn chưa được đầu tư đồng bộ hoặc chưa được đầu tư (lưu vực tả Nhuệ, hữu Nhuệ gồm địa bàn các quận: Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Tây Hồ, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông; lưu vực Long Biên gồm địa bàn quận Long Biên), TP tổ chức triển khai thực hiện dự án đầu tư hệ thống thoát nước sử dụng vốn ngân sách theo quy định của Luật Đầu tư công. Đồng thời, TP chỉ đạo, kiểm tra đôn đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố, các sở, ngành và quận, huyện, thị xã đã được UBND thành phố giao thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, đầu tư các dự án thoát nước, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án, nhằm hoàn thiện hệ thống thoát nước khu vực đô thị.

Về các giải pháp cụ thể, lâu dài, đối với công tác quy hoạch, kế hoạch, UBND thành phố yêu cầu rà soát, điều chỉnh Quy hoạch thoát nước Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cập nhật và lồng ghép vào Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô; lập kế hoạch phát triển hạ tầng thoát nước và xử lý nước thải đô thị giai đoạn 2026-2030.

Đối với công tác đầu tư, UBND thành phố yêu cầu hoàn thành các dự án đầu tư theo Kế hoạch số 312/KH-UBND ngày 21/12/2021 và kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025 gồm 3 dự án đang triển khai: Hệ thống thoát nước, hồ điều hòa, trạm bơm Vĩnh Thanh và xây dựng, nâng cấp trạm bơm Phương Trạch tại huyện Đông Anh; cải thiện hệ thống tiêu nước khu vực phía Tây thành phố. 5 dự án thành phố đang chuẩn bị đầu tư, UBND thành phố chỉ đạo: Xây dựng hệ thống thoát nước mưa lưu vực tả sông Nhuệ; xây dựng hệ thống thoát nước quận Hà Đông thuộc lưu vực hữu Nhuệ; xây dựng trạm bơm Gia Thượng, hồ điều hòa và tuyến mương Thượng Thanh, quận Long Biên; chống úng ngập cục bộ cho các quận nội đô và một số huyện ven đô; 3 dự án thoát nước do UBND quận Long Biên làm chủ đầu tư…

UBND thành phố cũng yêu cầu quản lý khắc phục tình trạng úng ngập khi mưa, đặc biệt đối với khu vực đô thị; giảm thiểu các điểm úng ngập cục bộ cả về chiều sâu và thời gian úng ngập. Các đơn vị tập trung công tác đầu tư xây dựng, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước bằng nguồn vốn đầu tư công.

Chủ động ứng phó mưa lớn bất thường

Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội Trịnh Ngọc Sơn cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, nội thành Hà Nội còn tồn tại 11 trọng điểm úng ngập, đều bởi cao độ nền thấp hơn khu vực xung quanh nên khi mưa lớn, nước dồn về, gây ra úng ngập cục bộ. Mặt khác, do hệ thống thoát nước vận hành theo nguyên lý tự chảy nhưng các trạm bơm đầu mối hiện nay chưa hoàn thiện đồng bộ theo quy hoạch nên việc tiêu thoát nước ra nguồn xả còn hạn chế.

Trước những diễn biến phức tạp, khó lường sẽ xảy ra khi mùa mưa đến, Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội dự báo: Các trận mưa có lượng mưa dưới 50-70 mm/giờ sẽ tồn tại 11 điểm úng ngập và phát sinh thêm 19 điểm nếu lượng mưa trên 70mm/giờ.

Là đơn vị chủ lực quản lý vận hành hệ thống thoát nước với khối lượng địa bàn quản lý lớn nhất, khoảng 80% hệ thống của thành phố, ngay từ đầu năm 2024, Công ty đã chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức kiểm tra thực hiện các phương án phòng chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và các sự cố khẩn cấp khác để bảo đảm thoát nước, chống úng ngập mùa mưa; phân công nhiệm vụ cụ thể tới từng đơn vị, cá nhân.

Bên cạnh đó, Công ty cũng chủ động đầu tư xây dựng "Trung tâm điều hành hệ thống thoát nước" với các trang thiết bị, công nghệ hiện đại như bản đồ số quản lý các điểm úng ngập nhằm dự báo, cảnh báo các tình huống có thể xảy ra trước khi mưa và điều hành, điều tiết hệ thống thoát nước thành phố.

Ngoài ra, công ty cũng đã tổ chức họp với chủ đầu tư các dự án ảnh hưởng đến hệ thống thoát nước để thống nhất các biện pháp phối hợp thi công nhằm giảm thiểu khả năng úng ngập khi có mưa. Ban lãnh đạo Công ty cũng họp giao ban định kỳ về tình hình thực hiện kế hoạch bảo đảm thoát nước, chống úng ngập khu vực nội thành Hà Nội mùa mưa năm 2024 để rà soát, điều chỉnh và phối hợp giải quyết những vướng mắc, khó khăn của các đơn vị về nhiệm vụ bảo đảm thoát nước, chống úng ngập.