Dự kiến sau sáp nhập 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre và Trà Vinh sẽ có 124 đơn vị cấp xã

Theo dự thảo đề án vừa được UBND tỉnh Vĩnh Long chủ trì xây dựng, ba tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long sẽ tiến hành sáp nhập để thành lập một đơn vị hành chính cấp tỉnh mới, dự kiến mang tên tỉnh Vĩnh Long, với tổng cộng 124 đơn vị hành chính cấp xã.

Dự thảo đang được triển khai lấy ý kiến nhân dân ba địa phương trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét.

Đề án quan trọng này được xây dựng dựa trên tinh thần Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII và Kết luận số 130-KL/TW ngày 14/3/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp.

Mục tiêu chiến lược của việc hợp nhất là nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tiết kiệm ngân sách và tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội của khu vực.

Tỉnh Vĩnh Long rộng 1.525,73 km2, dân số gần 1,3 triệu người, có 102 đơn vị hành chính cấp xã (83 xã, 13 phường và 6 thị trấn)

Việc lựa chọn ba tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long cho quá trình hợp nhất không phải là ngẫu nhiên. Các tỉnh này có nhiều nét tương đồng về điều kiện tự nhiên, văn hóa, xã hội, lịch sử hình thành và sự gắn kết chặt chẽ về dân cư, giao thông và hạ tầng.

Sự hợp nhất này được kỳ vọng sẽ mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn, tăng cường sự liên kết vùng, đồng thời khai thác tối đa tiềm năng và lợi thế riêng có của mỗi địa phương.

Về tên gọi và trung tâm hành chính của tỉnh mới, dự thảo đề xuất giữ nguyên tên gọi "tỉnh Vĩnh Long". Lý do được đưa ra là địa danh này có bề dày lịch sử, từng là một trong sáu tỉnh đầu tiên được thành lập ở Nam Bộ.

Thêm vào đó, thành phố Vĩnh Long sở hữu vị trí địa lý trung tâm và hệ thống giao thông thuận lợi, được đánh giá là phù hợp để trở thành trụ sở hành chính - chính trị của tỉnh mới.

Tỉnh Trà Vinh có diện tích tự nhiên là 2.358 km2, dân số khoảng 1,1 triệu người, hiện có 104 đơn vị hành chính cấp xã

Sau khi sáp nhập, tỉnh Vĩnh Long mới sẽ có tổng diện tích tự nhiên hơn 6.296km² và dân số trên 4,1 triệu người, vượt xa các tiêu chuẩn tối thiểu về diện tích và dân số theo quy định hiện hành. Tỉnh sẽ có 124 đơn vị hành chính cấp xã.

Về tổ chức bộ máy, dự thảo đề xuất phương án hợp nhất đồng bộ các cơ quan Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Tỉnh ủy Vĩnh Long dự kiến thành lập mới 5 cơ quan và 2 Đảng bộ trên cơ sở sáp nhập các cơ quan tương ứng từ ba tỉnh.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh sẽ đảm nhận thêm chức năng tham mưu từ các tổ chức đoàn thể sau khi hợp nhất. Hai đơn vị sự nghiệp là Trường Chính trị và Báo, Đài Phát thanh và Truyền hình cũng sẽ được thành lập trên cơ sở hợp nhất các cơ quan tương ứng.

Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh mới sẽ được hợp thành từ các HĐND hiện hữu của 3 tỉnh và duy trì hoạt động cho đến hết nhiệm kỳ. Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh sẽ được hợp nhất. Tổng số đại biểu Quốc hội của ba tỉnh hiện nay là 17, trong khi tổng số đại biểu HĐND là 150 người.

UBND tỉnh Vĩnh Long sau sáp nhập sẽ kiện toàn đầy đủ các thành viên và tổ chức lại 13 cơ quan chuyên môn trên cơ sở sáp nhập. Đồng thời, một Ban Quản lý các khu kinh tế và khu công nghiệp chung sẽ được thành lập để quản lý thống nhất trên toàn tỉnh.

Tỉnh Bến Tre có diện tích tự nhiên là 2.380km2, dân số khoảng 1,3 triệu người, hiện có 148 đơn vị hành chính cấp xã

Các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực y tế, giáo dục, truyền thông sẽ được rà soát và sắp xếp lại dựa trên hiệu quả hoạt động thực tế, trong khi Trường Đại học Trà Vinh và các đơn vị liên xã vẫn tiếp tục duy trì hoạt động.

Đối với các doanh nghiệp có vốn Nhà nước, Sở Tài chính các tỉnh sẽ tiến hành rà soát, tham mưu mô hình hoạt động phù hợp và xử lý việc chuyển giao theo quy định, bao gồm cả việc nghiên cứu sáp nhập các công ty xổ số kiến thiết. Các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang sẽ thực hiện theo chỉ đạo và quyết định của cấp có thẩm quyền.

Lộ trình sắp xếp dự kiến sẽ được triển khai ngay sau khi có nghị quyết chính thức từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Toàn bộ bộ máy chính quyền của tỉnh mới sẽ bắt đầu vận hành từ thời điểm đó.

Các cơ quan, đơn vị liên quan sẽ có trách nhiệm xây dựng đề án cụ thể về tổ chức bộ máy, nhân sự và sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, đảm bảo hoàn thành trước ngày 1/8/2025.

Việc hợp nhất 3 tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long thành một đơn vị hành chính không chỉ là một bước đi tất yếu theo chủ trương của Trung ương mà còn là cơ hội lịch sử để tạo nên một tỉnh có quy mô lớn mạnh, năng lực quản trị hiệu quả và phát triển đồng đều, bền vững, đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.