Bài 7: "Thần đèn" đổi ruột hồ sơ mời thầu bằng nhiều cách rất tinh vi

Huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam - nơi Công ty Trường Phát Quảng Nam "khởi nghiệp" rất thành công (Ảnh: TTTĐ)

Ngoài sự cố lỗi font chữ, thiếu bản vẽ trong lần đăng tải hồ sơ mời thầu đầu tiên, bên mời thầu còn có các hình thức "đổi ruột" khác như: Thay đổi khối lượng giữa hai lần đăng tải, thay đổi yêu cầu hợp đồng tương tự hai lần đăng tải, đổi tên địa điểm thực hiện mời thầu...

Nhà thầu "bí ẩn" gửi yêu cầu làm rõ hồ sơ dự thầu bị lỗi

Như đã đề cập ở bài trước, “bộ ba” Công ty CP Xây dựng Thương mại Trường Phát Quảng Nam (Công ty Trường Phát Quảng Nam), Công ty CP Xây dựng Công trình Đại Lộc (Công ty Công trình Đại Lộc) và Công ty CP Tư vấn và Kỹ thuật Xây dựng Đại Bình An (Công ty Đại Bình An) đã “cùng nhau” tổ chức và tham dự gói thầu trường THCS Nguyễn Du tại tỉnh... Hà Nam.

Nội dung làm rõ hồ sơ thầu của nhà thầu “bí mật” đối với gói thầu trường THCS Nguyễn Du, mời thầu tại tỉnh Hà Nam (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Cụ thể, tại tỉnh Hà Nam, hành vi lỗi font chữ, không có bản vẽ đã được một nhà thầu gửi văn bản làm rõ. Bất ngờ, nội dung công văn đính kèm theo của nhà thầu yêu cầu làm rõ lại là một hồ sơ mời thầu không rõ danh tính.

Theo quy định, mỗi nhà thầu khi tham dự đấu thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đều có một tài khoản đăng nhập. Điều đó cho thấy, nhà thầu “bí mật” này cũng phải có tài khoản đăng nhập, nghĩa là một đơn vị nhà thầu nhất định từng tham gia đấu thầu.

Nội dung văn bản đính kèm của nhà thầu “bí mật” gửi văn bản làm rõ tại hệ thống mạng đấu thầu quốc gia

Theo phân tích của chủ một doanh nghiệp thường xuyên tham gia hoạt động đấu thầu trên địa bàn tỉnh Quảng Nam thì việc nhà thầu không rõ danh tính có văn bản yêu cầu làm rõ việc hồ sơ bị lỗi khi đăng tải lần đầu của bên mới thầu rất "đáng ngờ".

"Cách thức yêu cầu làm rõ của nhà thầu này có vẻ như chỉ nhằm hợp thức hóa sự cố lỗi font chữ khi đăng tải lần đầu cho bên mời thầu và 2 nhà thầu quen mặt. Nhà thầu “bí mật” này chính là nút thắt quan trọng để giải đáp các nghi vấn có hay không việc lũng đoạn các gói thầu tại tỉnh Quảng Nam", chủ doanh nghiệp này phân tích.

Gói thầu Trường THCS Nguyễn Du tổ chức đấu thầu tại tỉnh Hà Nam nhưng được Công ty Đại Bình An thi công tại tỉnh Quảng Nam (Ảnh: TTTĐ)

Như vậy, có thể dễ dàng nhận thấy, việc tổ chức đấu thầu gói thầu trường THCS Nguyễn Du tại tỉnh Quảng Nam nhưng địa điểm mời thầu tận tỉnh Hà Nam khiến các nhà thầu khác trên địa bàn tỉnh Quảng Nam không biết được gói thầu Trường THCS Nguyễn Du ngoài "bộ đôi" quen thuộc như đã nói.

Như vậy, bộ 3 này không khác gì "thần đèn" có khả năng di chuyển công trình từ chỗ này sang chỗ khác. Sau khi "hợp thức hóa thủ tục đấu thầu" tại Hà Nam, các "thần đèn" sẽ di chuyển công trình từ tỉnh Hà Nam về tỉnh Quảng Nam. Theo ghi nhận của phóng viên, đến ngày 19/10/2021, Công ty Đại Bình An đang triển khai thi công gói thầu trường THCS Nguyễn Du tại tỉnh Quảng Nam.

Vẫn chỉ có “bộ đôi” quen mặt

Sự việc tương tự về lỗi font chữ diễn ra liên tục và có tính lặp đi lặp lại đối với bên mời thầu là Công ty Trường Phát Quảng Nam. Mỗi lần thực hiện đều với hình thức hai lần đăng tải hồ sơ dù không có văn bản chỉ đạo nào của chủ đầu tư đăng tải kèm.

Tuy nhiên, không phải tất cả các lần tổ chức mời thầu đều diễn ra trót lọt theo đúng kịch bản. Có gói thầu tại lần đăng tải hồ sơ mời thầu “lỗi font” hoặc không có bản vẽ đã xuất hiện các nhà thầu chính danh gửi văn bản yêu cầu làm rõ. Cụ thể, gói thầu trường THCS Phan Bội Châu (tỉnh Quảng Nam) do bên mời thầu là Công ty Trường Phát Quảng Nam đăng tải lên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia vào ngày 24/6/2021.

Có hai doanh nghiệp đã gửi văn bản làm rõ đối với gói thầu trường THCS Phan Bội Châu (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Hình ảnh Văn bản số 11/CV-2021 của Công ty Trần Gia đề nghị làm rõ hồ sơ mời thầu trường THCS Phan Bội Châu

Theo đó, gói thầu này cũng có hiện tượng lỗi font, không có bản vẽ, hồ sơ mời thầu nhân sự cao. Sau khi phát hiện bị lỗi và đăng tải thông tin không đầy đủ về gói thầu, các nhà thầu khác đã gửi văn bản yêu cầu bên đăng tải hồ sơ mới thầu làm rõ và điều chỉnh.

Cụ thể, Công ty C.T.N và Công ty Trần Gia lần lượt đã có các văn bản gửi bên mời thầu, đề nghị làm rõ việc hồ sơ mời thầu lỗi font chữ. Riêng Công ty C.T.N còn đề nghị làm rõ nguyên nhân file nén đính kèm lại là file trống không có bản vẽ và tại sao bên mời thầu đưa ra yêu cầu về nhân sự an toàn lao động cao bất thường so với quy định?

Mặc dù có văn bản yêu cầu làm rõ hồ sơ mời thầu bị lỗi, doanh nghiệp này cũng thể hiện quyết tâm dự thầu gói thầu Trường THCS Phan Bội Châu tại tỉnh Quảng Nam nhưng cả hai nhà thầu là Công ty C.T.N và Công ty Trần Gia không thể tham gia được với lý do: “Không kịp lập hồ sơ dự thầu”. Tuy nhiên, kết quả biên bản mở thầu của gói thầu này vẫn chỉ có “bộ đôi” quen mặt là Công ty Công trình Đại Lộc và Công ty Đại Bình An.

Được biết, đến ngày 1/10/2021, sau gần 4 tháng tính tại thời điểm mở thầu, “bộ ba đặc biệt” tham gia gói thầu trường THCS Phan Bội Châu với tư các là bên mời thầu, bên rớt thầu, bên trúng thầu vẫn chưa có kết quả chấm thầu.

Nội dung văn bản làm rõ của Công ty C.T.L tại gói thầu trường THCS Phan Bội Châu

Kết quả mở thầu gói thầu trường THCS Phan Bội Châu không có tên nhà thầu đến từ TP Đà Nẵng (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Treo thầu nếu có sự cố

Việc “bộ ba” Công ty Trường Phát Quảng Nam, Công ty Công trình Đại Lộc và Công ty Đại Bình An “tổ chức” mời thầu và đấu thầu tại Hà Nam đã gặp “sự cố” không mong muốn khi ở gói thầu này có doanh nghiệp khác tham gia là Công ty H.A. Với “sự cố” này, từ khi mở thầu đến nay, bên mời thầu liền “treo thầu” không công bố kết quả đấu thầu.

Trong một “sự cố” tiếp theo tại gói thầu trường THCS Nguyễn Huệ (tỉnh Quảng Nam) được đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ngày 24/06/2021. Hồ sơ mời thầu của gói thầu này có hiện tượng lỗi font và không có bản vẽ.

Tại gói thầu này, Công ty C.T.N và Công ty Trần Gia đều có các văn bản làm rõ để điều chỉnh gói thầu nhưng sau đó bất ngờ “biến mất” và không tham dự gói thầu này.

Bên mời thầu “treo thầu” một gói thầu tại tỉnh Hà Nam (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Có hai doanh nghiệp đã gửi văn bản làm rõ gói thầu Trường THCS Nguyễn Huệ (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Kết quả mở thầu gói thầu trường THCS Nguyễn Huệ đã không có tên nhà thầu làm rõ đến từ TP Đà Nẵng (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Qua tổng hợp của phóng viên, hầu hết các gói thầu do Công ty Trường Phát Quảng Nam mời thầu trong trường hợp có hiện tượng bị lỗi font thì chỉ còn "bộ đôi" quen mặt cũng là đối thủ thầu của nhau thay phiên trúng thầu chính là Công ty Công trình Đại Lộc và Công ty Đại Bình An. Trong trường hợp có doanh nghiệp thứ ba tham dự thầu dẫn đến khả năng “bộ đôi” này cùng rớt thầu hoặc trúng thầu với giá giảm thầu cao thì gói thầu bị hủy hoặc treo thầu.

Các phương thức “đổi ruột” hồ sơ mời thầu

Theo nguồn tin riêng của phóng viên, việc "đổi ruột" hồ sơ dự thầu trên địa bàn tỉnh Quảng Nam diễn ra từ tháng 9/2019 đến nay, đơn vị hưởng lợi từ việc này là Công ty Đại Bình An khi liên tục trúng thầu và hầu như không có đối thủ.

Tháng 6/2020, ngay lần tham dự gần như đầu tiên trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thì Công ty Công trình Đại Lộc đã trúng ngay gói thầu có hiện tượng lỗi font chữ trong đăng tải hồ sơ mời thầu, gói thầu này cũng có sự tham gia của Công ty Đại Bình An.

Tính riêng trong năm 2021, "bộ đôi" hai nhà thầu quen mặt trên đã trúng thầu trên dưới 14 gói do Công ty Trường Phát Quảng Nam mời thầu trên địa bàn Quảng Nam. Đặc biệt, khoảng 10/14 gói thầu bị lỗi font chữ hoặc không có bản vẽ trong lần đăng tải đầu tiên.

Hình ảnh gói trúng thầu gói thầu trường THCS Kim Đồng của Công ty Công trình Đại Lộc trong lần đầu tiên tham gia đấu thầu tại tỉnh Quảng Nam (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Qua tìm hiểu, phóng viên đã liệt kê các phương thức “đổi ruột” được bên mời thầu sử dụng để tác động đến kết quả đấu thầu như: Đổi địa điểm thi công công trình (Ví dụ: Tỉnh Quảng Nam đổi thành tỉnh Hà Nam); Lỗi font trong hồ sơ thầu rồi chỉnh sửa lại gần thời điểm mở thầu; Thay đổi khối lượng mời thầu giữa hai lần đăng tải; Đăng tải yêu cầu “Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự” cao sau đó chỉnh sửa...

Bên cạnh đó, bên mời thầu còn kết hợp một số hành vi khác để phối kết hợp như: Hồ sơ dự thầu yêu cầu cao về nhân sự; Điều tra nhân sự các công ty dự thầu; Hủy thầu hoặc treo thầu với các lý do không đúng quy định.

Qua phân tích trên cho thấy có dấu hiệu “lan rộng” của việc "đổi ruột" hồ sơ mời thầu một cách có chủ ý, mập mờ quân xanh, quân đỏ dàn dựng hoạt động đấu thầu tại tỉnh Quảng Nam. Nhiều gói thầu mức giảm thầu cao có lợi cho ngân sách thường bị rớt.

Gói thầu trường THPT Nguyện Khuyến do BQL Dự án Đầu tư Xây dựng tỉnh Quảng Nam làm chủ đầu tư được thay đổi lần 2

Gói thầu trường THPT Nguyễn Khuyến được đăng tải với yêu cầu “Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự” tăng gấp 10 lần (Ảnh chụp từ hồ sơ mời thầu đăng tải lần 1)

Theo phân tích của một doanh nghiệp tại Điện Bàn, với gói thầu có giá trị khoảng 1,2 tỷ đồng nhưng yêu cầu về hợp đồng tương tự 8,64 tỷ đồng và tổng giá trị hợp đồng tương tự là 17,28 tỷ đồng thì những nhà thầu nhỏ sẽ "lắc đầu" không tham gia. Còn doanh nghiệp lớn thường bỏ qua những gói thầu này và như thường lệ xuất hiện bộ đôi nhà thầu quen thuộc thay nhau lần lượt trúng các gói thầu trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Biên bản mở thầu gói thầu trường THPT Nguyện Khuyến chỉ có “bộ đôi” nhà thầu quen thuộc là Công ty CP Xây dựng Công trình Đại Lộc và Công ty CP Tư vấn và Kỹ thuật Xây dựng Đại Bình An (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Như vậy, đã có những dấu hiệu bất thường hay “lũng đoạn” hoạt động đấu thầu trên địa bàn tỉnh Quảng Nam trong suốt thời gian dài. Thiết nghĩ, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam cần khẩn trương vào cuộc để làm rõ, kịp thời ngăn chặn, chấn chỉnh hoạt động đấu thầu đối với các công trình, dự án đầu tư công, nguy cơ gây thất thoát ngân sách Nhà nước; Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư.

(Còn tiếp...)