Bài 1: Không cần bản vẽ chi tiết công trình vẫn tham dự và trúng thầu

Đường dẫn vào Trung tâm Hành chính huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam

Thời gian gần đây nổi lên một nhóm doanh nghiệp rất tích cực tham dự đấu thầu hầu hết các gói thầu trên địa bàn các huyện, thành phố, thị xã của tỉnh Quảng Nam. Các doanh nghiệp này đa số trúng thầu tại các gói có tỷ lệ giảm thầu cực thấp.

Những "bất thường" khi đăng tải hồ sơ mời thầu?

Theo tìm hiểu của phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô, Nghị quyết số 31/NQ-HĐND ngày 29/11/2019 của HĐND tỉnh Quảng Nam đã giao UBND huyện Phước Sơn làm chủ đầu tư các dự án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, gắn với vùng nguyên liệu trên địa bàn của huyện này; Trong đó có dự án đường giao thông vào vùng dược liệu xã Phước Thành có tổng giá trị đầu tư là 14,5 tỷ đồng.

Sau các bước chuẩn bị đầu tư, ngày 28/5/2021, gói thầu đường giao thông vào vùng dược liệu xã Phước Thành đã có thông báo mời thầu số 20210575318. Thông báo này được đăng tải công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Tuy nhiên, trong lần đăng mời thầu đầu tiên của gói thầu đường giao thông vào vùng dược liệu xã Phước Thành, hồ sơ mời thầu có nhiều vấn đề "bất thường". Theo một doanh nghiệp tham gia dự thầu tại Quảng Nam thì những bất thường này sẽ tạo rào cản cho các doanh nghiệp trong việc nắm bắt thông tin chính xác về gói thầu, để quyết định có tham gia dự thầu hay không?

Ngoài ra, việc đăng tải thông tin bị lỗi sẽ làm giảm tính cạnh tranh trong đấu thầu. Bởi đơn vị dự thầu không hình dung được công trình sẽ thi công cụ thể như thế nào để tính toán cân nhắc nên phân vân, vô hình chung tạo “lợi thế” nhất định cho một hoặc hai nhà thầu có thể đã nắm được thông tin của gói thầu trước đó (nếu có).

Nội dung đăng tải lần đầu tiên của gói thầu đường vào vùng dược liệu xã Phước Thành (Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Theo tìm hiểu của phóng viên, hồ sơ dự thầu nói trên được bên mời thầu là Công ty CP Xây dựng Thương mại Trường Phát Quảng Nam đăng tải lần đầu vào lúc 6h56 ngày 28/5/2021.

Như các hồ sơ mời thầu đăng tải khác, thành phần hồ sơ mời thầu được đăng tải đầy đủ và trông như không có bất cứ dấu hiệu bất thường nào. Khi tiếp cận hồ sơ đăng lần đầu tiên thì bị lỗi font chữ.

Theo nhận định của một chủ doanh nghiệp tại tỉnh Quảng Nam, trong trường hợp bị lỗi fon chữ thì khi truy cập tải hồ sơ về, bên dự thầu sẽ phải có văn bản yêu cầu điều chỉnh lại hồ sơ mời thầu khi phát hiện ra lỗi. Tuy nhiên, sau khi đăng tải khoảng 5 ngày vẫn không có doanh nghiệp dự thầu nào có văn bản yêu cầu điều chỉnh lỗi hồ sơ mời thầu trong lần đăng tải đầu tiên này.

Hình ảnh lỗi font chữ từ hồ sơ mời thầu trong lần đăng tải đầu tiên (Ảnh chụp từ hồ sơ mời thầu được tải về vào ngày 28/5/2021)

Sau đó, đến 18h15 ngày 1/6/2021, bên mời thầu là Công ty Trường Phát Quảng Nam đã đăng nhập vào chỉnh sửa các lỗi trong hồ sơ mời thầu, tức là chỉ còn 6 ngày nữa là hết thời gian nhận hồ sơ dự thầu.

Mặc dù, không có sự thông báo hoặc yêu cầu chỉnh sửa lỗi của bên dự thầu nhưng bên mời thầu vẫn biết sự cố lỗi font để vào chỉnh sửa lại hồ sơ mời thầu. Theo các doanh nghiệp dự thầu, đây cũng có thể là "sự cố" bình thường trong công tác đăng tải hồ sơ mời thầu nếu các lỗi font chữ trên chỉ là "vô tình".

Lần thay đổi hồ sơ mời thầu sau khoảng 5 ngày đăng tải (Ảnh chụp từ hồ sơ mời thầu được tải về vào ngày 1/6/2021)

Theo một số doanh nghiệp, việc đăng tải hồ sơ mời thầu bị sai sót cũng là chuyện bình thường; Việc điều chỉnh hồ sơ trong quá trình mời thầu cũng là bình thường. Vấn đề là sự việc lỗi font chữ khi đăng tải của bên mời thầu là "vô tình" hay "cố tình" thì chỉ người đăng tải hồ sơ mới biết được.

Chưa biết đường rộng, hẹp thế nào vẫn dự thầu?

Vào lúc 7h3 ngày 7/6/2021, gói thầu dự án đường vào vùng dược liệu xã Phước Thành đã được mở thầu. Kết quả cho thấy, có 2 nhà thầu tham dự gồm: Công ty TNHH Đoàn Công Thành (đóng tại huyện Thăng Bình) có giá dự thầu là 8.684.857.046 đồng; Công ty CP Tư vấn và Kỹ thuật xây dựng Đại Bình An (TP Tam Kỳ) có giá dự thầu là 10.849.999.166 đồng.

Kết quả mở thầu đường vào vùng dược liệu xã Phước Thành (phần chữ màu đỏ là đơn vị trúng thầu) - Ảnh chụp từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia

Sau khi có kết quả mở thầu, bên mời thầu đã tiến hành chấm hồ sơ dự thầu. Kết quả, Công ty Đại Bình An đã trúng gói thầu này với giá trị 10.849.999.166 đồng. Trong khi đó, Công ty TNHH Đoàn Công Thành từng là nhà thầu trúng rất nhiều gói thầu lớn tại Quảng Nam có giá dự thầu là 8.684.857.046 đồng bất ngờ bị "chấm rớt thầu" với lý do “không có bảo lãnh dự thầu”.

Điều đáng nói ở đây là công trình đường giao thông vào vùng dược liệu xã Phước Thành trải dài trên địa bàn phức tạp, vùng đồi núi và xa trung tâm huyện Phước Sơn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp tham dự gói thầu này lại không cần biết con đường mình thi công rộng, hẹp thế nào.

Nguyên nhân rớt thầu của Công ty TNHH Đoàn Thành Công (Ảnh chụp từ hồ sơ báo cáo hồ sư dự thầu)

Dù không có bản vẽ chi tiết công trình kèm theo, khó khăn là vậy mà các nhà thầu vẫn tự "ước lượng" khối lượng, tự hình dung mặt cắt đường để tham gia đấu thầu và trúng thầu thì quả là điều rất "đáng nể" trong hoạt động đấu thầu.

Qua phân tích từ một kỹ sư xây dựng tại tỉnh Quảng Nam, việc không có bản vẽ chi tiết công trình trong hồ sơ dự thầu là một trở ngại cực kỳ lớn đối với các nhà thầu muốn tham gia gia gói thầu này.

Thông thường, nếu nhà thầu tham dự gói thầu có giá trị trên 10 tỷ đồng mà không biết hoặc không thể hình dung về công trình mà đơn vị mình thi công, đặc biệt là công trình tại khu vực rừng núi xa xôi với nhiều phát sinh không thể lường hết chắc chắn không đủ can đảm tham dự gói thầu đó.

Trong trường hợp này, Công ty Đại Bình An vẫn có thể tham gia đấu thầu và trúng thầu khi chưa nắm được bản vẽ chi tiết công trình để có đánh giá sơ bộ về khối lượng, chí phí thực hiện công trình thì có thể nói là một bất ngờ rất lớn trong hoạt động đấu thầu.

Hồ sơ mời thầu gói thầu đường vào vùng dược liệu xã Phước Thành chỉ có 11 bản vẽ bình đồ tuyến, không có bản vẽ chi tiết kèm theo (Ảnh chụp bản vẽ đăng tải kèm theo từ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia)

Trao đổi với phóng viên, đại diện UBND xã Phước Thành cho biết, hiện đơn vị thi công đang triển khai thi công được 700 - 800m trong tổng số 3km đường vào vùng dược liệu xã Phước Thành. "Đơn vị thi công đang thực hiện múc phần đường và chưa thực hiện thảm bê tông", vị này thông tin.

Về những "bất thường" như việc bị lỗi font chữ khi đăng tải hồ sơ mời thầu cũng như việc chỉnh sửa lỗi khi chỉ còn 6 ngày hết hạn nộp hồ sơ dự thầu và không có bản vẽ chi tiết khi đăng tải thông tin mời thầu... có đúng quy định hay không chúng tôi không thể phóng đoán.

Theo đó, cơ quan chức năng, cơ quan chuyên môn cần có sự vào cuộc rà soát, kiểm tra, có kết luận cụ thể và chính xác, để công khai, minh bạch trong quá trình mời thầu, dự thầu. Qua đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có thực lực tham gia đấu thầu cạnh tranh một cách sòng phẳng, mang lại sự bền vững cho những công trình được xây dựng từ nguồn ngân sách Nhà nước phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Nam.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.