“Tiếp sức” cho sản phẩm OCOP của Thủ đô vươn xa

Tháo gỡ “điểm nghẽn” trong khâu tiêu thụ

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là một trong những giải pháp phát huy nguồn lực, mở hướng mới cho sản phẩm nông nghiệp, làng nghề, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Cùng với phân loại, xếp hạng sao cho sản phẩm đạt chất lượng, ngành Nông nghiệp Thủ đô đang đẩy mạnh kết nối với các sở, ngành, doanh nghiệp… trong việc tiêu thụ các sản phẩm OCOP.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội Chu Phú Mỹ cho biết: Năm 2021, Hà Nội đặt mục tiêu phấn đấu có khoảng 400 sản phẩm được xếp loại từ 3 sao trở lên và có 10 sản phẩm tiềm năng 5 sao tham gia đánh giá, được phân hạng sản phẩm cấp quốc gia.

Thời điểm hiện tại, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đã tổng hợp đăng ký của 30/30 quận, huyện, thị xã triển khai Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025 với 2.349 sản phẩm thuộc các nhóm ngành hàng: Thực phẩm, đồ uống, thảo dược, thủ công mỹ nghệ, trang trí, ngành vải, may mặc, dịch vụ du lịch nông thôn và bán hàng. Trong đó, năm 2021 có 547 sản phẩm đăng ký tham gia đánh giá, phân loại.

Thành phố Hà Nội đã đẩy mạnh xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm OCOP để các chủ thể có cơ hội mở rộng thị trường tiêu thụ

“Hiện tại, các đơn vị cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội đã và đang tiến hành đánh giá, phân hạng sản phẩm lần 1 (cấp huyện). Trên cơ sở đó, những sản phẩm đạt tiêu chí theo quy định sẽ được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp thành phố đánh giá, phân hạng sản phẩm lần 2 và trình UBND thành phố quyết định kết quả”, ông Chu Phú Mỹ chia sẻ.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả, tạo hiệu ứng tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn nhưng quá trình triển khai Chương trình OCOP tại Hà Nội vẫn còn một số vướng mắc cần tháo gỡ.

Đó là, sản phẩm đặc trưng của các địa phương dù nhiều song chủ yếu sản xuất theo phương thức thủ công, chất lượng, quy cách mẫu mã sản phẩm còn hạn chế nên thiếu sức cạnh tranh trên thị trường. Việc hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho sản phẩm OCOP còn một số bất cập, kênh tiêu thụ sản phẩm chưa đa dạng…

Chính những hạn chế đó đã khiến cho các sản phẩm OCOP của Thủ đô gặp nhiều hạn chế trong việc tiêu thụ tại những hệ thống siêu thị của Hà Nội. Lý giải về vấn đề này, đại diện hệ thống siêu thị trên địa bàn Hà Nội có chung ý kiến, để đưa lên kệ hàng đòi hòi sản phẩm phải đáp ứng tiêu chuẩn của doanh nghiệp bán lẻ như nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa rõ ràng, được cơ quan có thẩm quyền chứng nhận đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, hiện đa phần sản phẩm OCOP do doanh nghiệp nhỏ, làng nghề sản xuất theo phương thức nhỏ lẻ, manh mún nên chưa thực hiện đầy đủ hồ sơ, chứng từ và các thủ tục pháp nhân trong giao dịch, mua bán.

Hiện tại, các đơn vị cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội đã và đang tiến hành đánh giá, phân hạng sản phẩm lần 1 (cấp huyện)

Giám đốc siêu thị Co.op Mart Hà Nội Nguyễn Kim Dung cho biết, mặc dù doanh nghiệp, hợp tác xã đều muốn đưa sản phẩm vào hệ thống siêu thị tiêu thụ nhưng trong quá trình thực hiện lại thiếu chuyên nghiệp nhất là cam kết về số lượng sản phẩm.

“Đã không ít lần siêu thị gặp phải hiện tượng doanh nghiệp khi ký hợp đồng luôn cam kết đảm bảo nguồn cung nhưng chỉ được một thời gian đầu sau đó thì thiếu trước hụt sau”, bà Nguyễn Kim Dung dẫn chứng.

Tăng cường kết nối tiêu thụ, quảng bá sản phẩm OCOP

Để hỗ trợ các sản phẩm OCOP phát triển thương hiệu, chất lượng, thời gian qua, thành phố Hà Nội đã đẩy mạnh kết nối, tiêu thụ giữa các tỉnh, thành phố. Đặc biệt, thành phố đẩy mạnh xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm để các chủ thể có cơ hội mở rộng thị trường tiêu thụ.

Theo đó, việc tìm đầu ra cho sản phẩm OCOP luôn được thành phố Hà Nội quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, thị trường nội địa chịu nhiều áp lực cạnh tranh từ hàng ngoại nhập.

Nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp quảng bá, tiêu thụ sản phẩm, trong năm 2021, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 42/KH-UBND về Phát triển các điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP gắn với du lịch làng nghề, du lịch nông thôn trên địa bàn Hà Nội năm 2021.

Cụ thể, trong năm 2021, Hà Nội phấn đấu phát triển mới 30 - 40 điểm trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm OCOP. Trong đó, mỗi quận, huyện, thị xã có từ 2 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP trở lên đi vào hoạt động.

Không dừng ở đó, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 249/KH-UBND về việc triển khai Hỗ trợ quản lý nhãn hiệu và in tem nhãn sản phẩm OCOP thành phố Hà Nội, qua đó tạo thuận lợi cho doanh nghiệp OCOP đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của nhà bán lẻ. Theo kế hoạch, thành phố Hà Nội sẽ hỗ trợ 100% chi phí quản lý nhãn hiệu sản phẩm OCOP, in tem nhãn sản phẩm OCOP cấp thành phố Hà Nội và tích hợp truy xuất nguồn gốc (mã QR)...

Thành phố Hà Nội đã đẩy mạnh kết nối, tiêu thụ giữa các tỉnh, thành phố, đặc biệt là đẩy mạnh xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm để các chủ thể có cơ hội mở rộng thị trường tiêu thụ (Ảnh tư liệu)

Liên quan đến vấn đề này, Quyền Giám đốc Sở Công thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan cho biết: Dịch Covid-19 gây khó khăn cho việc triển khai điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP nhưng Sở Công thương Hà Nội phối hợp với các quận huyện triển khai xây dựng 14 điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP. Đến nay, thành phố Hà Nội đã có 35 điểm quảng bá, tiêu thụ OCOP.

Trong tháng 11/2021 Sở Công thương Hà Nội phối hợp với UBND quận Đống Đa, Hoàn Kiếm triển khai 2 điểm giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm OCOP tại phường Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa) và chợ Đồng Xuân (quận Hoàn Kiếm). Không dừng lại ở đó, Sở Công thương đã tổng hợp danh sách hơn 1.000 sản phẩm OCOP của Hà Nội gửi đến các doanh nghiệp bán lẻ, xuất khẩu, siêu thị của Hà Nội và các địa phương qua đó kết nối, tiêu thụ sản phẩm.

Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng Nông thôn mới Hà Nội Nguyễn Văn Chí cho biết: Đối với 1.054 sản phẩm OCOP đã được công nhận, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ thiết kế nhãn hiệu, nhãn mác trên bao bì sản phẩm OCOP và hỗ trợ in tem OCOP năm 2021. Hỗ trợ này nhằm xây dựng và cải tiến nhãn hiệu, nhãn mác trên bao bì sản phẩm OCOP, giúp người tiêu dùng và các nhà phân phối nhận diện, phân biệt các sản phẩm OCOP Hà Nội.

Cũng theo ông Nguyễn Văn Chí, tới đây, đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố sẽ kiểm tra tất cả chủ thể có sản phẩm OCOP đã được thành phố công nhận. Các nội dung kiểm tra gồm: Việc tuân thủ các quy định về sử dụng tem, nhãn hàng hóa, nhãn hiệu, tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và các quy định khác có liên quan đến tiêu chí sản phẩm... nhằm nâng cao chất lượng và xử lý nghiêm các vi phạm giúp giữ vững thương hiệu cho các sản phẩm OCOP.