Thế giới có thể bị tấn công bởi “Dịch bệnh X” gây chết người, lây lan nhanh như Covid-19

Căn bệnh lạ

Theo giáo sư Jean-Jacques Muyembe Tamfum, người phát hiện ra virus Ebola, con người đang ở trong một thế giới mà mầm bệnh mới sẽ xuất hiện bất kỳ lúc nào. Đó là những gì tạo thành mối đe dọa cho nhân loại.

Tại Ingende, thị trấn hẻo lánh của Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), một bệnh nhân nữ có những biểu hiện các triệu chứng ban đầu của bệnh sốt xuất huyết.

Bệnh nhân chỉ có thể giao tiếp với người thân của mình qua tấm ngăn bằng nhựa trong. Danh tính của cô ấy cũng không được tiết lộ, để bảo vệ cô khỏi người dân địa phương tẩy chay vì lo sợ nhiễm Ebola.

Một bác sĩ đang làm việc tại Vùng Đỏ Ebola tại Ingende, Cộng hòa Dân chủ Congo X (Ảnh: CNN)

Đã có vắc-xin và phương pháp điều trị Ebola, khiến giảm tỷ lệ tử vong. Tuy nhiên, một câu hỏi đặt ra là: “Điều gì sẽ xảy ra nếu người phụ nữ này không mắc Ebola?”. Thay vào đó, cô ấy trở thành bệnh nhân số 0 của căn bệnh “X”, ca bệnh đầu tiên của một loại mầm bệnh mới có thể lây lan nhanh như Covid-19 và tỷ lệ tử vong lên tới 50-90% như Ebola?

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), “bệnh X” là tên gọi của một loại bệnh giả thuyết. Tuy nhiên, các nhà khoa học lo ngại nó có thể dẫn đến sự hủy diệt trên khắp thế giới nếu khi nó xảy ra.

Đến nay kết quả xét nghiệm Ebola của nữ bệnh nhân và hai con gái đều âm tính. Nó có thể là một loại virus mới, là một trong những loại bệnh từng được biết đến trước đây, song kết quả xét nghiệm đều không thể giải thích triệu chứng sốt cao và tiêu chảy của bệnh nhân này.

“Còn một vài trường hợp cũng có biểu hiện tương tự, song xét nghiệm Ebola đều cho kết quả âm tính. Chúng tôi đang tiếp tục tiến hành các cuộc kiểm tra bổ sung để tìm hiểu căn bệnh lạ này”, người đứng đầu dịch vụ y tế ở Ingende cho biết.

Mối nguy hiểm từ buôn bán động vật hoang dã

Giáo sư Muyembe cảnh báo rằng nhiều bệnh lây truyền từ động vật sang người sẽ xảy ra trong tương lai. Theo ông, rất có khả năng dịch bệnh mới sẽ còn nguy hiểm hơn dịch Covid-19.

Ông là người đầu tiên phát hiện virus Ebola vào năm 1976. Lúc đó Muyembe còn là một nhà nghiên cứu trẻ tuổi. Ông đã lấy những mẫu máu đầu tiên từ các nạn nhân của một căn bệnh bí ẩn gây xuất huyết đã giết chết khoảng 88% bệnh nhân và 80% nhân viên làm việc tại bệnh viện Yambuku Mission.

Các mẫu máu được gửi đến Bỉ và Mỹ. Các nhà khoa học gọi loại virus hình con giun được phát hiện trong các mẫu này là “Ebola”, theo tên con sông gần với ổ dịch lúc đó.

Buôn bán động vật hoang dã có thể khiến lây lan nhiều mầm bệnh mới trong tương lai (Ảnh: Alzazeera)

Kể từ khi bệnh dịch được phát hiện đầu tiên lây truyền từ động vật sang người, căn bệnh sốt vàng da được xác định vào năm 1901, các nhà khoa học đã tìm thấy ít nhất 200 loại virus khác có thể gây bệnh cho người.

Theo nghiên cứu của Mark Woolhouse, Giáo sư dịch tễ học bệnh truyền nhiễm tại Đại học Edinburgh, mật độ các loài virus mới được phát hiện trong mỗi năm là là ba đến bốn loại. Phần lớn chúng có nguồn gốc từ động vật.

Sự lây lan virus HIV trên toàn cầu cũng bắt nguồn từ một loài tinh tinh và nó trở thành một đại dịch toàn cầu. SARS, MERS và SARS-CoV-2 đều là các virus truyền sang người từ các “ổ chứa” không xác định (thuật ngữ các nhà virus học sử dụng để chỉ các vật chủ tự nhiên của virus) trong giới động vật.

Các chuyên gia cho rằng số lượng virus mới ngày càng gia tăng phần lớn là kết quả của sự tàn phá sinh thái và hành vi buôn bán động vật hoang dã. Khi môi trường sống tự nhiên của chúng biến mất, các loài động vật như chuột, dơi và côn trùng phải tìm nơi cư trú khác. Chúng có thể sống bên cạnh con người và thường bị nghi ngờ là vật trung gian truyền bệnh mới cho con người.

Do đó, “Bệnh X” có thể đang tiềm ẩn bên trong bất kỳ con vật nào bị săn bắt để giết thịt…