Tại sao hơn 8.000 trường học tại Nhật Bản phải đóng cửa?

Theo Bộ Giáo dục Nhật Bản, từ năm 2002 đến 2020, 8.580 trường công lập tại nước này đã phải đóng cửa do dân số ngày càng già hoá.

Trong số đó có khoảng 7.000 trường học hiện vẫn được duy trì: 74,1% được cải tạo thành các cơ sở hạ tầng phục vụ các mục đích công khác và chỉ có 2,9% dự kiến bị phá dỡ.

Ma-nơ-canh nhân vật lịch sử Nhật Bản trưng bày tại bảo tàng khoai lang, được cải tạo từ một trường tiểu học cũ ở Namegata (Ảnh: AFP)

Ví dụ như trường Tiểu học Ashigakubo (thị trấn Yokose, tỉnh Saitama), một phần kết cấu được xây dựng từ năm 1903 được bảo tồn, với các gian phòng gỗ đầy hoài niệm được khôi phục làm địa điểm tổ chức sự kiện cho trẻ em hoặc có khi được cho thuê làm phim trường, địa điểm hóa trang, tạo nguồn thu cho địa phương. Một phần trường Ashigakubo giờ được dùng làm nơi sơ tán trong trường hợp có thiên tai.

Ngôi trường này có tuổi đời hơn một thế kỷ đã không thể kéo dài thêm tuổi thọ của mình và bị buộc phải đóng cửa vào năm 2009. Khi ấy, vài chục học sinh còn lại đã rời trường sang học ở trường khác đông học sinh hơn.

Một trường học cũ ở vùng Kochi đã được một tổ chức phi lợi nhuận chăm sóc rùa biến hồ bơi thành thủy cung. Một trường khác ở tỉnh Mie thành cửa hàng bán đĩa vinyl (đĩa than) với khoảng 40.000 đĩa hát tại hai phòng học cũ.

Tại thị trấn Namegata, dân số giảm 20% xuống còn khoảng 30.000 người từ năm 2009 đến năm 2023. Số trẻ em giảm hơn một phần ba và số trường học giảm từ 22 xuống còn 7 trường.

Một trong những trường học không sử dụng ở Namegata đã được một công ty mua lại và biến nó thành một tổ hợp công viên giải trí nông nghiệp với các cửa hàng nông sản và khu hội chợ ẩm thực. Nơi đây còn được có riêng cả một bảo tàng cho món khoai lang - đặc sản của địa phương.

Các địa phương phải tìm cách cải tạo các trường học cho các mục đích sử dụng khác, tránh lãng phí và giảm thiểu việc phải dỡ bỏ những cơ sở này (Ảnh: AFP)

Tetsuro Kinoshita, người quản lý Làng nông dân Namegata cho biết: “Điều này khiến người dân hài lòng, tạo việc làm và tiếp tục sản xuất đặc sản khoai lang địa phương”.

Thị trưởng Namegat, Shuya Suzuki chia sẻ: “Đây là một trong những trường hợp điển hình về việc tái sử dụng trường học trong nước. Tuy nhiên, nhiều trường học buộc phải đóng cửa vì việc cải tạo đòi hỏi chi phí rất cao”.

Tỷ lệ sinh ở Nhật Bản vẫn đang trên đà giảm đều. Năm 2022, tỷ lệ sinh đã xuống tới mức thấp kỷ lục là 1,26 từ mức 1,57 vào năm 1990 bất chấp một loạt biện pháp của chính phủ nhằm đảo ngược tình trạng này.

Trong khi đó, theo Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản, tính tới ngày 15/9/2023, số người trên 80 tuổi ở Nhật Bản đã tăng thêm 270.000 người so với cùng kỳ năm ngoái lên 12,59 triệu người. Đây là lần đầu tiên tỷ lệ người trên 80 tuổi ở nước này vượt ngưỡng 10% trong tổng dân số khoảng 124,6 triệu người.