Quả bom nổ chậm từ 7 năm trước…

Vụ nổ được ví như quả bom nổ chậm (Ảnh: Getty)

Quả bom nổ chậm

Vụ nổ làm rung chuyển thủ đô Beirut xảy ra tại một nhà kho chứa 2.750 tấn ammonium nitrate ngày 4/8/2020. Tuy nhiên, mọi việc dường như bắt nguồn cuối năm 2013.

Một tàu chở hàng treo cờ của Moldova có tên Rhosus chở theo 2.750 tấn ammonium nitrate khởi hành từ cảng Biển Đen tại thành phố Batumi (Gruzia) vào ngày 23/9/2013. Điểm đến cuối cùng của lô hàng này là Mozambique. Tuy nhiên, do vấn đề kỹ thuật nên tàu đã tạm dừng tại Beirut vào ngày 21/11/2013.

Sau khi bị kiểm tra, tàu này không được phép rời đi. Phần lớn các thuyền viên đã được hồi hương, ngoại trừ thuyền trưởng và 4 thành viên khác là công dân Ukraine phải ở lại trông tàu.

Do đó, số ammonium nitrate cũng đã được dỡ khỏi con tàu và chuyển tới một nhà kho tại cảng. Hợp chất ammonium nitrate, thường được sử dụng để làm phân bón nhưng nếu kết hợp với nhiên liệu, nó trở thành một chất nổ với sức công phá lớn.

Theo các nhà địa chấn học, vụ nổ tương đương một trận động đất 4,5 độ richter. Còn theo tính toán ban đầu của các nhà khoa học thì số hóa chất này tương đương khoảng 3 kiloton thuốc nổ TNT, gần bằng 1/5 quả bom nguyên tử mà Mỹ thả xuống Hiroshima, Nhật Bản, trong Thế chiến thứ 2.

Vụ nổ làm rung chuyển thủ đô Beirut (Ảnh: CNN)

Aimen Dean, cựu nhân viên tình báo am hiểu về chất nổ sử dụng ammonium nitrates đánh giá nhà kho cất 2.750 tấn chất hóa học nói trên ở cảng Beirut chính là một quả bom nổ chậm khổng lồ.

Thủ tướng Hassan Diab gọi vụ việc này là thảm họa của đất nước. Chính phủ Liban đã ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài 2 tuần ở thủ đô Beirut sau vụ nổ lớn.

Chất hóa học này còn liên quan đến nhiều vụ nổ công nghiệp vài thập kỷ qua.

Vụ nổ năm 1947 tại Texas xảy ra tại kho chứa hàng ở vịnh Galveston, khi 2.300 tấn ammonium nitrate phát nổ khiến gần 500 người thiệt mạng và tạo ra sóng biển cao hơn 4m. Đây là một trong những thảm họa công nghiệp nghiêm trọng nhất, đồng thời là một trong những vụ nổ không phải do vũ khí hạt nhân lớn nhất tại Mỹ.

Ammonium nitrate cũng là nguyên nhân gây ra thảm kịch tại thành phố Thiên Tân của Trung Quốc cách đây 5 năm. Hồi tháng 8/2015, nắng nóng khô hạn đã gây cháy tại một kho hàng ở thành phố cảng Thiên Tân.

Sau đó, đám cháy đã lan ra một kho chứa ammonium nitrate và gây ra vụ nổ khủng khiếp, khiến hơn 170 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Do khu chứa hàng có nhiều hóa chất độc hại nên nhà chức trách phải mất nhiều ngày trời mới khắc phục được hậu quả.

Con tàu bí ẩn

Chủ tàu Rhosus là Igor Grechushkin, một công dân Nga sinh sống tại đảo Síp. Kể từ khi vụ nổ xảy ra cho đến nay, chưa ai có thể liên lạc được cho chủ tàu.

Con tàu dường như đã bị chủ lãng quên. “Chủ tàu, Igor Grechushkin, đã thực sự bỏ rơi con tàu và thủy thủ đoàn. Ông ta nói đã phá sản. Tôi không tin lời ông ta nhưng điều đó cũng chẳng nghĩa lý gì. Sự thật là ông ta đã bỏ rơi con tàu, thủy thủ đoàn, cũng như hàng hóa trên tàu, ammonium nitrate”, thuyền trưởng Boris Prokoshev nói khi còn ở trên tàu vào tháng 6/2014.

Gần một năm sau khi con tàu bị giữ lại, một thẩm phán Liban đã cho phép toàn bộ thủy thủ đoàn trên tàu trở về nước. Nhận ra nguy cơ lớn khi trữ ammonium nitrate trên tàu, ban quản lý cảng đã chuyển hàng vào nhà kho. Sáu năm sau, tất cả thùng hàng vẫn nằm nguyên tại nhà kho 12 của cảng Beirut.

Tổng Giám đốc cảng vụ Beirut, ông Hassan Koraytem,cho biết lô hàng ammonium nitrate được đưa về nhà kho theo lệnh của tòa án. Ông Koraytem khẳng định văn phòng của mình đã nhiều lần yêu cầu chuyển lô hàng đi nơi khác nhưng không được đáp ứng.

Vụ nổ đã gây thiệt hại khủng khiếp trên khu vực rộng lớn (Ảnh: AFP)

Các kết quả điều tra sơ bộ cho thấy tình trạng lơ là quản lý và vận hành kho chứa vật liệu có nguy cơ cháy nổ cao ở cảng Beirut trong nhiều năm qua là nguyên nhân dẫn đến vụ nổ trên.

Vụ nổ trên được đánh giá là thảm họa chưa từng xảy ra từ trước đến nay đối với thủ đô Beirut và đất nước Liban. Vụ nổ đã làm trầm trọng thêm tình hình ở Liban, vốn đã bất ổn về chính trị và những khó khăn về kinh tế, dịch bệnh.

Theo số liệu thống kê, tỷ lệ nợ trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Liban cao thứ ba thế giới; Tỷ lệ thất nghiệp ở mức 25% và 1/3 dân số đang sống dưới mức nghèo khổ. Giá cả ở Liban leo thang chóng mặt với nhiều mặt hàng thực phẩm thiết yếu tăng tới 80 - 90%.

Bên cạnh đó, tại đất nước này, nhiều loại thực phẩm phụ thuộc vào nguồn cung nhập khẩu, cộng thêm tình trạng cắt điện thường xuyên, thiếu nước sinh hoạt an toàn, hạn chế về chăm sóc y tế và kết nối Internet luôn gặp sự cố…

Sập toà nhà 3 tầng trong vụ nổ khí gas tại Ba Lan TTTĐ - Ngày 4/12, một vụ nổ khí gas đã xảy ra làm sập hoàn toàn một tòa nhà 3 tầng tại một khu nghỉ ...

15 người thiệt mạng trong vụ nổ mỏ than tại Trung Quốc TTTĐ – Theo nguồn tin từ nhà chức trách Trung Quốc, 15 người đã thiệt mạng và 9 người bị thương trong vụ nổ mỏ ...

Nổ bom ở Bangkok, 2 người bị thương TTTĐ.VN - Tối 5/4, một quả bom đã phát nổ tại đường Ratchadamnoen ở thủ đô Bangkok, Thái Lan khiến 2 người bị thương.