Tag

Pẻng Khua – Phong vị ngày Tết Tràng Định

Văn hóa 12/02/2021 18:00
aa
Tràng Định (Lạng Sơn) nổi tiếng với cánh đồng lúa Thất Khê trù phú, hạt gạo trắng ngần, để từ đó mà người dân đã chế biến ra những loại bánh mang đậm hương vị quê hương như bánh khảo, khẩu sli. Đặc trưng nhất phải kể đến đó là pẻng khua (bánh cười) - thứ bánh ăn giòn tan, mang hương vị lúa gạo, không thể thiếu trong ngày Tết nơi đây.

“Tràng Định gạo trắng nước trong / Rượu ngon quả ngọt say lòng khách xa”, câu ca dao xưa nhắc mọi người khi đã đến nơi đây sẽ khó có thể quên được mảnh đất này, bởi sự hiếu khách và văn hóa ẩm thực.

Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết Nguyên đán "Bí kíp" để ăn uống ngày Tết thoải mái mà không lo tăng cân Giữ nét xưa trong lòng Tết hiện đại

Người dân Tràng Định trồng lúa nước bao đời nay. Với những loại gạo trắng tinh, thơm ngon tạo nên thương hiệu gạo Thất Khê được nhiều người biết đến. Từ cây lúa, người dân đã tạo nên những thứ bánh truyền thống mang phong vị quê hương Tràng Định… Nói đến loại bánh đặc trưng nhất phải kể đến đó là pẻng khua, thứ bánh thơm ngon được làm từ gạo nếp mùa, trồng trên cánh đồng Thất Khê, mang đậm bản sắc của nền văn hóa lúa nước. Đó không chỉ là món ăn đặc sản mà còn thể hiện sự cần cù, khéo léo của người dân nơi đây.

Ở Tràng Định, trong những ngày Tết cổ truyền, trên mâm cỗ cúng tổ tiên hay những túi quà của các cô gái cùng chàng rể mang đến nhà ngoại trong ngày mùng 2 tháng Giêng Âm lịch, không thể thiếu Pẻng khua.

Mỗi độ Tết đến, xuân về, các bà, các mẹ và thanh niên Tràng Định lại cùng nhau rửa những chiếc cối thật sạch để chuẩn bị cho việc giã bánh. Bánh được làm từ những nguyên liệu sẵn có nhưng mất nhiều công sức, không phải người dân nào ở Tràng Định cũng biết làm. Nguyên liệu chính của bánh là loại gạo nếp thơm ngon, trồng trên cánh đồng Thất Khê như nếp cái hoa vàng, nếp mật ong trồng cấy trong vụ mùa.

Người dân Tràng Định làm bánh Pẻng Khua
Người dân Tràng Định làm bánh Pẻng Khua

Bà Chu Thị Huyền với hơn 20 năm kinh nghiệm làm Pẻng khua ở huyện Tràng Định, cho biết: Thứ bánh này được làm thủ công. Đầu tiên, người ta chọn loại gạo nếp ngon nhất đem đãi sạch rồi ngâm với nước tro. Nước tro này được sử dụng từ nhiều loại cây như vỏ cây cọc dào - cùng họ với thầu dầu, xơ mướp, cuống lá cây chuối hột, rau đay, vỏ cây mác màu… Tất cả được phơi khô đem đốt lấy tro ngâm nước rồi lọc nước đó để ngâm gạo.

Đây là một trong những công đoạn đòi hỏi người làm bánh phải có kinh nghiệm. Bởi chỉ cần tỷ lệ các loại cây khác nhau thì sẽ cho ra thành phẩm, hương vị khác nhau. Chẳng thế mà bánh của mỗi nhà làm ra đều có hương vị riêng và người ta thường trao đổi với nhau, cùng thưởng thức để chọn ra công thức hoàn hảo nhất.

Gạo nếp ngon sau khi đã được ngâm với nước tro, tiếp tục đồ lên thành xôi, sau đó đổ ra cối giã đến khi dẻo, mượt như bánh dày thì cho thêm một lượng khoai môn tươi, hòa rượu trắng vào giã cùng đến khi thật nhuyễn. Khoai môn và rượu có tác dụng làm chất xúc tác để bánh khi trao được phồng. Công đoạn giã bánh được coi là nặng nhọc và vất vả nhất trong khâu làm bánh. Do vậy, công đoạn này thường giao cho những người có sức khỏe là đàn ông trong nhà.

Sau khi giã xong, nguyên liệu được lấy ra những chiếc nong rắc sẵn bột gạo nếp làm nền chống dính, lăn bánh qua bột sau đó cán thành từng tấm mỏng và cắt ra thành miếng nhỏ như những viên kẹo rồi phơi trong bóng râm hay lúc nắng dịu trong nhiều ngày để bánh khô dần. Người làm phải thường xuyên kiểm tra, đảo bánh để khi được khô đều, không bị nứt.

Bánh sau khi được phơi khô đến công đoạn chế biến cũng rất cầu kì, đòi hỏi nhanh tay và khéo. Mỡ được dùng để chao bánh đun trên bếp cho tan, sau đó để mỡ giảm nhiệt thì cho bánh vào dùng đũa đảo đều, khi bánh ngấm hết mỡ bắc tiếp lên bếp đảo nhanh tay. Bánh khi đã ngấm đủ lượng mỡ gặp nhiệt độ cao nhanh chóng nở bung ra nghe râm ran như tiếng cười. Từ những âm thanh đó người ta đặt tên cho thứ bánh này là pẻng khua - nụ cười trong ngày xuân.

Đường được sử dụng là đường phên để tạo màu vàng óng đẹp mắt. Người làm bánh dùng đường phên hòa thêm chút nước và trưng lên cho sền sệt như mật. Bánh đã được chao cho vào đảo để mật bám đều từng chiếc bánh. Pẻng khua có chất lượng tốt khi chao lên bánh phồng đều, không bị nứt hay rỗng. Bên trong tạo thành lớp mạng như xơ mướp, không gợn hạt trứng nhện. Khi ăn miếng bánh giòn tan, thơm mùi nếp và mật mà lại không quá ngọt mới gọi là thành công.

Pẻng khua Tràng Định hiện được nhiều người biết đến, những thực khách đến đây sau khi thưởng thức, khi ra về đều không quên mua cho mình những túi bánh làm quà.

Đọc thêm

Huỳnh Thị Thanh Thủy sẽ giữ gìn danh giá của Hoa hậu Thời trang - Làm đẹp

Huỳnh Thị Thanh Thủy sẽ giữ gìn danh giá của Hoa hậu

TTTĐ - Tân Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy Quốc tế 2024 khẳng định sẽ giữ gìn sự danh giá của chiếc vương miện quý báu trong buổi giao lưu do báo Tiền Phong tổ chức chiều 19/11.
UNIQLO ra mắt 2 bộ sưu tập độc quyền tôn vinh văn hóa Việt Thời trang - Làm đẹp

UNIQLO ra mắt 2 bộ sưu tập độc quyền tôn vinh văn hóa Việt

TTTĐ - UNIQLO vừa công bố khởi động Chương trình kỷ niệm cột mốc 5 năm tại Việt Nam, bắt đầu từ ngày 29/11 đến ngày 5/12/2024. Với thông điệp “Cảm ơn Việt Nam - Luôn vẹn tin yêu”, chương trình bao gồm loạt hoạt động thay lời tri ân gửi đến khách hàng, cùng quà tặng hấp dẫn diễn ra trên khắp hệ thống cửa hàng bán lẻ và cửa hàng trực tuyến của UNIQLO.
Lòng biết ơn - ngọn nguồn của nhân cách vẹn toàn Văn học

Lòng biết ơn - ngọn nguồn của nhân cách vẹn toàn

TTTĐ - Bài thơ "Lòng biết ơn cho nhân cách vẹn toàn" của nhà thơ Hoàng Hạnh là bản giao hòa đầy xúc cảm giữa tình yêu Tổ quốc, lòng tri ân người chiến sĩ và khát vọng gìn giữ giá trị nhân văn sâu sắc. Qua từng dòng thơ, tác giả không chỉ khắc họa hình ảnh người lính Trường Sa mà còn khơi dậy lòng biết ơn - một phẩm chất ngọn nguồn cho nhân cách toàn vẹn.
Thanh Hằng khoe nhan sắc rực rỡ với đầm đính 1.000 bông hoa Thời trang - Làm đẹp

Thanh Hằng khoe nhan sắc rực rỡ với đầm đính 1.000 bông hoa

TTTĐ - Diện chiếc đầm dạ hội đính 1.000 bông hoa lụa, nặng khoảng 20kg trong show “Timeless”, Thanh Hằng khoe nhan sắc rực rỡ và chứng tỏ bản lĩnh vượt trội, sải những bước đầy cuốn hút sau nhiều năm nổi tiếng trong làng thời trang.
Hùng tráng bài ca “Cùng nhau giữ nước” Văn hóa

Hùng tráng bài ca “Cùng nhau giữ nước”

TTTĐ - Tối nay (18/11), tại Hoàng thành Thăng Long, chương trình chính luận nghệ thuật "Cùng nhau giữ nước" đã diễn ra với quy mô hoành tráng. Những tiết mục nghệ thuật đặc sắc với sân khấu hoành tráng, sử dụng công nghệ 3D mapping đã kể thành công câu chuyện “dựng nước” và “giữ nước” của dân tộc Việt Nam.
Tối nay, diễn ra chương trình chính luận nghệ thuật “Cùng nhau giữ nước” Văn hóa

Tối nay, diễn ra chương trình chính luận nghệ thuật “Cùng nhau giữ nước”

TTTĐ - Tối nay (18/11), tại Hoàng thành Thăng Long sẽ diễn ra chương trình truyền hình trực tiếp chính luận nghệ thuật với tên gọi "Cùng nhau giữ nước".
Lan tỏa sâu rộng tinh thần sáng tạo trong cộng đồng Văn hóa

Lan tỏa sâu rộng tinh thần sáng tạo trong cộng đồng

TTTĐ - Tối 17/11, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 đã chính thức bế mạc. Sau 9 ngày liên tục đón tiếp gần 30 vạn Nhân dân và du khách tới thưởng lãm và tham gia tích cực, Lễ hội đã chứng tỏ sức hấp dẫn và lan tỏa tinh thần sáng tạo.
Mùa lễ hội và dấu ấn sáng tạo xuyên biên giới Nghệ thuật

Mùa lễ hội và dấu ấn sáng tạo xuyên biên giới

TTTĐ - Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 không chỉ là một sự kiện văn hóa đơn thuần mà còn thúc đẩy hợp tác phát triển công nghiệp văn hóa với các quốc gia trên thế giới. Việc đầu tư vào sáng tạo xuyên biên giới thông qua Lễ hội này không chỉ mang lại lợi ích về kinh tế, mà còn góp phần đưa Hà Nội trở thành một trung tâm sáng tạo của khu vực và quốc tế.
Rực rỡ hơn cả thanh xuân với quà tặng trang sức từ DOJI Thời trang - Làm đẹp

Rực rỡ hơn cả thanh xuân với quà tặng trang sức từ DOJI

TTTĐ - Tháng 11 - khi những tia nắng dịu dàng cuối thu đang mời gọi, là lúc sẵn sàng cho những cuộc hội ngộ đầy xúc động, nơi những người bạn xưa cũ gặp lại nhau để sẻ chia ký ức, và cùng nhau ôn lại những tháng ngày thanh xuân đẹp đẽ.
Võ Ngọc Quyền đạt Huy chương Vàng “Liên hoan Cải lương toàn quốc 2024” Nghệ thuật

Võ Ngọc Quyền đạt Huy chương Vàng “Liên hoan Cải lương toàn quốc 2024”

TTTĐ - Tối 15/11, lễ bế mạc và trao giải “Liên hoan Cải lương toàn quốc 2024” đã diễn ra tại Trung tâm Văn hóa thành phố Cần Thơ. Nghệ sĩ Võ Ngọc Quyền đã xuất sắc đoạt Huy chương Vàng với vai Minh trong vở “Đêm giao thừa” của Hội Sân khấu TP Hồ Chí Minh. Trong khoảnh khắc được vinh danh, cô không giấu được sự xúc động khi có thêm thành tích đáng nhớ trong sự nghiệp.
Xem thêm