Nhân rộng mô hình chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang cây dược liệu

Hiệu quả kinh tế cao nhờ hướng đi mới

Trước đây gia đinh ông Nguyễn Thế Dũng ở thôn 2/9, xã Châu Khê (Con Cuông, Nghệ An) chỉ chuyên canh trồng các loại cây nông nghiệp như sắn, mía nhưng không phù hợp nên hiệu quả kinh tế mang lại không cao.

Được sự hỗ trợ xây dựng mô hình từ chương trình Nông thôn mới của huyện Con Cuông và Công ty Dược liệu Pù Mát, gia đình ông Dũng quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích 420m2 đất trồng cây nông nghiệp để trồng cà gai leo. Thực hiện mô hình này, ngoài được hỗ trợ phân bón, cây giống của huyện ông còn được Công ty Dược liệu Pù Mát hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc.

Để đảm bảo nguồn nước tưới thường xuyên cho cây, gia đình ông cũng như các hộ dân tham gia mô hình được hỗ trợ khoan giếng ngay tại ruộng. Ngoài các loại phân bón được huyện hỗ trợ, gia đình ông Dũng đã tận dụng nguồn phân chuồng của gia đình và thu gom của các hộ dân chăn nuôi trong xã, nhờ đó đã tiết kiệm được khoản chi phí đáng kể.

Sau 6 tháng kể từ ngày xuống giống, cây cà gai leo phù hợp với chất đất và khí hậu ở địa phương nên mô hình này phát triển tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với những loại cây trồng trước đây của gia đình ông.

Nói về hiệu quả của mô hình trồng cây dược liệu, ông Nguyễn Thế Dũng cho biết: “Chúng tôi rất phấn khởi vì được xã chọn làm mô hình thí điểm trồng cà gai leo và được huyện hỗ trợ kinh phí thực hiện mô hình.

Cũng diện tích đất này, vụ sắn năm trước gia đình tôi chỉ thu được hơn 1 triệu đồng. Giờ chuyển sang trồng cà gai leo, lợi nhuận mang lại gấp nhiều lần (vụ vừa rồi thu hoạch được gần 9 triệu đồng). Nhờ vậy, cuộc sống gia đình tôi tốt hơn trước nhiều. Thời gian tới, chúng tôi mong tiếp tục được địa phương và doanh nghiệp hỗ trợ để mở rộng mô hình này”.

Người dân xã biên giới Châu Khê (Con Cuông, Nghệ An) đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang cây dược liệu đem lại hiệu quả kinh tế cao

Cũng như gia đình ông Dũng, gia đình anh Phan Đình Thuận, trưởng thôn 2/9, xã Châu Khê được hỗ trợ trồng 400m² cà gai leo trên đất trồng sắn và mía kém hiệu quả. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên bước đầu mô hình mang lại hiệu quả khá cao.

Anh Thuận chia sẻ: “So với các loại cây khác trước đây thì trồng cà gai leo thuận lợi hơn nhiều, thu nhập cao hơn 4 lần trồng sắn, mía (đợt thu hoạch đầu tiên được 8 triệu đồng, nếu trồng sắn như trước đây chỉ được 2 triệu đồng). Bước đầu, gia đình không phải đầu tư về vốn mà chỉ bỏ công sức để trồng và chăm sóc, sản phẩm được doanh nghiệp cam kết thu mua với giá ổn định. Do đó, thời gian tới chúng tôi sẽ chuyển đổi thêm một số diện tích sang trồng cà gai leo để tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống”.

Cũng theo anh Thuận, sau khi trồng thí điểm 1ha, nhận thấy được hiệu quả sau khi thu hoạch lứa đầu tiên, nay bà con đã đăng ký mở rộng trồng thêm 2ha nữa trong thời gian tới.

Đẩy mạnh liên kết đảm bảo đầu ra cho bà con nông dân

Thực hiện chủ trương chuyển đổi cây trồng, năm 2020 xã Châu Khê được huyện Con Cuông chọn làm điểm xây dựng mô hình trồng cây dược liệu cà gai leo với tổng diện tích 1ha cho 25 hộ dân ở thôn 2/9 tham gia. Để triển khai thực hiện mô hình, ngoài việc hỗ trợ các hộ dân vật tư, phân bón, cây giống các hộ dân tham gia còn được hỗ trợ kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cà gai leo.

Sau thời gian trồng thử nghiệm, kết quả bước đầu cho thấy, cây cà gai leo tại xã Châu Khê rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng ở đây. Qua triển khai, mô hình trồng cà gai leo sinh trưởng, phát triển tốt, ít bị sâu bệnh hại và cho thu hoạch lứa đầu.

Từ lứa thu hoạch đầu tiên, sau 4 tháng là tiếp tục thu hoạch lứa tiếp theo. Mỗi năm cây cà gai leo cho thu hoạch 2 đợt. Bình quân mỗi sào cho thu hoạch khoảng 2 tấn tươi (tương đương 6 tạ khô). Với giá bán trung bình 9.000 đồng/kg tươi, tính ra với mỗi sào thu hoạch sau khi trừ chi phí mang lại thu nhập từ 13 - 16 triệu đồng/năm.

Mô hình trồng cây dược liệu cà gai leo đang được nhân rộng tại xã Châu Khê (Con Cuông, Nghệ An)

Bà Vi Thị Khằm, Phó Chủ tịch UBND xã Châu Khê (Con Cuông) cho biết: “Mô hình trồng cà gai leo ở xã bước đầu rất khả quan. So với các vụ trồng sắn, mía trước đây thì hiệu quả kinh tế của cây cà gai leo cao gấp rất nhiều lần, vì trồng sắn lâu năm đã dần kém hiệu quả do đất bạc màu.

Hiện nay, nhiều hộ dân có nguyện vọng được tham gia mô hình này nên xã tiếp tục vận động thực hiện chuyển đổi cây trồng, trong đó ưu tiên cây cà gai leo. Thời gian tới, xã sẽ hướng dẫn bà con nông dân tập trung chuyển đổi các diện tích sắn lâu năm, kém hiệu quả. Bên cạnh đó, xã sẽ đẩy mạnh liên doanh, liên kết với doanh nghiệp để thu mua sản phẩm cà gai leo với giá ổn định để người dân yên tâm để nhân rộng mô hình”.

Ngoài trồng cà gai leo để thu hoạch lấy thân cây, nhiều hộ trên địa bàn đã tự ươm giống để bán cho người dân với giá 500 đồng/gốc. Nếu trồng để phát triển kinh tế, mỗi hộ cần phải đầu tư khoảng 10.000 - 20.000 gốc với kinh phí 5 - 10 triệu đồng.

Theo nghiên cứu đông y, cà gai leo có rất nhiều công dụng như đặc trị viêm gan B, chữa viêm, xơ gan, tái tạo tế bào gan, giải độc rượu; Tăng cường chức năng giải độc của gan, bảo vệ tế bào gan và hạn chế tổn thương tế bào gan do rượu, hóa chất độc hại gây nên... Do đó, hiện nay loại cây này được thương lái thu mua để phân phối cho các nhà máy chế biến đóng gói theo công nghệ hoặc người dân mua về sấy khô rồi bảo quản dùng dần.

Trang thông tin này có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương