Người mắc bệnh tâm thần gây án mạng tại đường Hoàng Hoa Thám: Xử lý thế nào?

Hơn 4 giờ truy bắt hung thủ gây án

Ngày 27/11, Công an quận Tây Hồ (Hà Nội) thông tin, đơn vị đã ra quyết định khởi tố vụ án, bắt tạm giam đối tượng Hoàng Ngọc Chiến (SN 1985, trú tại tổ 25, phường Ngọc Thuỵ, quận Long Biên, Hà Nội) để điều tra hành vi giết người. Chiến là nghi phạm gây ra vụ án mạng tại trước cửa số nhà 406 đường Hoàng Hoa Thám, phường Thuỵ Khuê, quận Tây Hồ. Sau hơn 4 giờ nhận tin báo án, Công an quận Tây Hồ phối hợp với các phòng nghiệp vụ của Công an TP Hà Nội nhanh chóng điều tra, truy bắt hung thủ gây án.

Lực lượng chức năng bắt giữ Hoàng Ngọc Chiến, nghi phạm sát hại người phụ nữ tại đường Hoàng Hoa Thám

Trước đó, khoảng 11h50 ngày 25/11, tại khu vực số nhà 406, phố Hoàng Hoa Thám, phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ đã xảy ra vụ án mạng. Nạn nhân là nữ giới (SN 1971), nghề nghiệp bán hàng nước tại địa chỉ trên.

Người dân khu vực cho biết, vào thời điểm trên bất ngờ thấy nạn nhân la hét, rồi nằm gục trên vũng máu trước cửa nhà số 406. Hung thủ gây án xong đã vứt con dao ở gần hiện trường rồi tẩu thoát. Về phía nạn nhân dù được đưa đi cấp cứu ngay sau đó nhưng do vết thương quá nặng, người phụ nữ không qua khỏi.

Sau khi nhận tin báo, Chỉ huy Công an quận Tây Hồ đã điều động cán bộ, chiến sĩ các đội nghiệp vụ, Công an phường Thụy Khuê, phối hợp với các phòng nghiệp vụ của Công an TP Hà Nội vào cuộc điều tra, truy bắt hung thủ gây án.

Theo một cán bộ điều tra Đội Cảnh sát hình sự, Công an quận Tây Hồ, sau khi xuống hiện trường điều tra, thu thập chứng cứ, điều khiến lực lượng chức năng cảm thấy khó khăn nhất là gia đình nạn nhân không mâu thuẫn với ai. Thường những vụ án mạng giết người xuất phát từ mâu thuẫn cá nhân hoặc cướp tài sản.

Ngoài đặt giả thuyết dẫn đến động cơ gây án của nghi phạm là do thanh toán lẫn nhau, lực lượng chức năng tích cực kiểm tra, rà soát hệ thống camera giám sát để theo dõi quá trình nghi phạm bỏ trốn. Tuy nhiên, điều này cũng không khả thi. Hệ thống camera giám sát không liền mạch khiến lực lượng chức năng khó xác định đường nghi phạm bỏ trốn.

Trong khi thông tin về hung thủ còn quá mông lung thì một cán bộ tổ hình sự Công an phường Thụy Khuê nhận ra đặc điểm nhận dạng của nghi phạm giống với Hoàng Ngọc Chiến (37 tuổi), người từng sống tại ngõ 29 Thụy Khuê trước đây. Ngay lập tức, một tổ công tác tìm đến nhà của Chiến ở phường Ngọc Thụy, quận Long Biên, Hà Nội.

Theo người nhà của Chiến cho biết, sáng 25/11, Chiến rời khỏi nhà, nhưng không nói đi đâu, làm gì. Qua hình ảnh camera giám sát do gia đình cung cấp, khi rời khỏi nhà, Chiến mặc quần bò, áo sẫm màu. Hình ảnh này trùng khớp với hình ảnh hung thủ gây án mà công an đang thu thập.

Tại đây gia đình Chiến cũng cung cấp hồ sơ bệnh án tâm thần của đối tượng. Để tránh trường hợp Chiến tiếp tục gây án cho những người khác, lực lượng chức năng thuyết phục gia đình Chiến cung cấp thông tin, phối hợp truy bắt.

Sau hơn 4 giờ tích cực điều tra, lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ được Chiến khi đối tượng đang ở nhà người thân tại xã Liên Hà, huyện Đan Phượng, Hà Nội. Lúc bị lực lượng chức năng khống chế, bắt giữ, Chiến có những hành động bất thường, thường xuyên vùng vẫy.

Ngay sau đó, lực lượng chức năng đã đưa nghi phạm về trụ sở Công an quận Tây Hồ để đấu tranh lấy lời khai. Tại cơ quan công an, Chiến thừa nhận hành vi giết bà H. Theo lời khai của nghi phạm, năm 2017, Chiến nghi ngờ bà H chỉ đạo một người cháu đập cửa kính nhà Chiến, nên đã bực tức, giết người để trả thù.

Ngày 26/11, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Tây Hồ đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Giết người, tạm giữ Hoàng Ngọc Chiến để tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Chiều cùng ngày, Quận ủy, HĐND, UBND quận Tây Hồ tổ chức khen thưởng đột xuất cho 8 tập thể, 25 cá nhân có thành tích xuất sắc trong điều tra khám phá nhanh vụ án tại số 406 Hoàng Hoa Thám.

Lực lượng chức năng phong toả hiện trường, điều tra làm rõ vụ án mạng

Người bị bệnh thâm thần có bị xử lý hình sự?

Trao đổi về vụ việc trên với báo chí, Luật sư Nguyễn Thị Thu - Đoàn Luật sư Hà Nội, cho biết: Người mắc bệnh tâm thần gây án mạng không phải hiếm gặp. Thời gian qua đã xảy ra nhiều vụ trọng án mà kẻ thủ ác có tiền sử bị bệnh tâm thần. Điều 21 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Vì vậy, đối tượng thực hiện hành vi giết người sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự nếu gây án trong khi phát bệnh tâm thần.

Trong vụ án nêu trên, nghi phạm từng có tiểu sử bệnh tâm thần chỉ là một trong những căn cứ để xác định hành vi phạm tội. Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ chứng minh tại thời điểm gây án, đối tượng có mắc bệnh hay không theo Điều 206 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015.

Nếu kết quả giám định cho thấy người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi mắc bệnh tâm thần thì các cơ quan chức năng Viện Kiểm sát hoặc Tòa án căn cứ vào kết quả này sẽ đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh mà không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi mình đã thực hiện.

Thực tế, có một số cá nhân dù mắc bệnh tâm thần và đang điều trị bệnh nhưng tại thời điểm phạm tội họ hoàn toàn bình thường thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Với trường hợp này, Tòa án có thể quyết định đưa họ vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

Bên cạnh đó, nếu nghi phạm bị bệnh tâm thần nhưng không mất hẳn khả năng làm chủ hành vi thì vẫn phải chịu trách nhiệm về hành vi phạm tội của mình. Song theo Khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015, nghi phạm có thể được áp dụng tình tiết giảm nhẹ là "phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra”.

Để kết luận một người mắc bệnh tâm thần hay không cần phải khám, theo dõi về mặt lâm sàng trong thời gian nhất định. Tâm thần là bệnh lý có thể điều trị ổn định và khỏi hoàn toàn ở một số dạng. Một người có tiền sử bệnh tâm thần nhưng lúc gây án vẫn có thể tỉnh táo, làm chủ nhận thức và hành vi.

Một số dấu hiệu nhận biết người tâm thần bao gồm mất ngủ hoàn toàn trong 24 giờ; rối loạn định hướng không gian, thời gian (không xác định được mình đang ở đâu, lúc này là thời điểm nào trong ngày); hoang tưởng, ảo giác...