Người con anh hùng của quê hương Thạch Thất

Vị tướng xứ Đoài

Tại xã Đại Đồng (huyện Thạch Thất), người dân đều tự hào khi nhắc tới Trung tướng, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Khuất Duy Tiến. Xuất thân từ miền quê giàu truyến thống văn hóa, lịch sử và cách mạng, Trung tướng Khuất Duy Tiến trở thành niềm tự hào không chỉ riêng cho quê hương Đại Đồng, mà còn làm rạng rỡ truyền thống thượng võ, anh dũng của xứ Đoài.

Ở tuổi 93, vị tướng già vẫn không quên chi tiết nào trong cuộc đời binh nghiệp, về những ngày tổng tiến công tiến vào Sài Gòn. Trong cuộc trò chuyện, ông không lúc nào quên nói về niềm biết ơn đối với những người đồng đội đã nằm lại đâu đó trên chiến trường khói lửa và nồng nặc mùi thuốc súng.

Trung tướng Khuất Duy Tiến

Vuốt mái tóc bạc như cước bằng bàn tay to lớn, Trung tướng Khuất Duy Tiến rành rọt kể: “Tôi sinh ra trong một gia đình thuần nông rất nghèo, bố mẹ là nông dân ở xã Đại Đồng, huyện Thạch Thất, tỉnh Sơn Tây (nay thuộc TP Hà Nội), khi đất nước đang còn chịu ách nô lệ của đế quốc thực dân Pháp nên cực kỳ gian khổ. Vào tháng 9/1945, mới 14 tuổi, tôi bắt đầu tham gia các hoạt động của Việt Minh, sau phụ trách đội thiếu niên ở quê nhà.

Tuy nhiên đến năm 19 tuổi, tôi bị thực dân Pháp bắt giữ, đánh tưởng mình không qua khỏi. Tôi bị nhốt tại Hoả Lò. Tháng 5/1950, quân Pháp tiến công Hà Nam, giặc huy động tù binh đi phục vụ chiến đấu vận tải đạn cho binh lính Pháp.

Lợi dụng sơ hở lúc quân Pháp ngủ, tôi cùng một số đồng chí bí mật trốn thoát được. Tôi chính thức nhập ngũ vào vào Đại đội 354, Tiểu đoàn 884 (nay là Đại đội 9, Tiểu đoàn 3), Trung đoàn 48, Đại đoàn 320 vào ngày 4/9/1950”.

Trung tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Khuất Duy Tiến là một trong 10 cá nhân được tặng thưởng danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú” năm 2023

Trong Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào năm 1971, ông giữ chức Trung đoàn trưởng Trung đoàn 64, Sư đoàn 320. Trong chiến dịch này, ngày 25/2/1971, tại Đồi 31, dưới sự chỉ huy của Trung đoàn trưởng Khuất Duy Tiến, Trung đoàn 64, Sư đoàn 320 đã bắt sống đại tá Nguyễn Văn Thọ, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3 của quân đội Sài Gòn. Với thành tích đặc biệt xuất sắc trong Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, ông đã được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân.

Sau này, ông được Bộ Quốc phòng điều động từ chức vụ Tư lệnh Quân đoàn 3 về giữ chức Cục trưởng Cục Quân lực, Bộ Tổng tham mưu. Tháng 10/2013, Trung tướng Khuất Duy Tiến được Chủ tịch nước ký phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Trong sâu thẳm trái tim ông, danh hiệu đó là danh hiệu chung của toàn thể đồng đội đã cùng ông chiến đấu, nhất là những người đã hi sinh.

Trăn trở nỗi nhớ thương đồng đội

Trong tâm tưởng của Trung tướng Khuất Duy Tiến, quê hương Thạch Thất luôn giữ một vị trí đặc biệt. Đó là nơi ông đã ra đi để đến với cách mạng, cũng là nơi ông đã thoát chết trong đường tơ kẽ tóc.

Ông bồi hồi nhớ lại: "Tôi có tổng cộng 8 lần bị thương trên cơ thể như đầu, sườn… khi tham gia hàng trăm trận chiến đấu cùng nhiều chiến dịch. Kỷ niệm đầu tiên của tôi đó là lần chống địch càn vào làng Hạ Bằng, huyện Thạch Thất - tức là ngay ở quê hương tôi.

Trong trận này, tôi đã bị thương vào đùi, mất rất nhiều máu. Thời bấy giờ khổ lắm không có dụng cụ gì băng bó vết thương. Sau tôi được một phụ nữ đã đưa cho mảnh vải buộc lại vết thương rồi núp trong bụi cây mệt lả thiếp đi. Tới chiều tối người dân trong làng phát hiện khiêng tôi về. Tôi được đưa về nhà ông cụ bảo "Con tỉnh chưa?", tôi bảo "con tỉnh rồi"!

Đại gia đình của Trung tướng Khuất Duy Tiến (Ảnh chụp lại)

"Ông cụ lấy bẹ chuối băng bó vết thương rồi nấu cho một bát cháo. Ngày hôm sau, đơn vị tìm thấy đã khiêng tôi về chữa vết thương này 7 tháng mới khỏi. Khi ấy lấy vỏ thân chuối phơi khô băng vết thương, cứ 2,3 ngày thay băng một lần. Nhiều lúc tưởng rằng không qua khỏi nhưng quê hương đã cứu tôi sống", tướng Khuất Duy Tiến nói.

Bên cạnh tình yêu với quê hương, Trung tướng Khuất Duy Tiến cũng luôn nhớ về đồng đội. Ông bảo rằng: "Mình được sống như thế này phải nhớ lại rằng, tại sao mình sống được? Bởi có anh em đã hy sinh thì mình mới được sống đến ngày hôm nay. Ở Sư đoàn của tôi có 14.500 liệt sĩ.

Tôi là người lính đầu tiên kể từ khi thành lập Sư đoàn và cũng là người lính cuối cùng còn sống. Thế thì mình sống bằng gì? Chính từ những hy sinh, máu của anh em và đồng đội đã ngã xuống để cho mình được sống".

"Đến nay, tôi vẫn dạy con cháu rằng: Xương thịt của tôi chỉ còn 15% phần của bố mẹ tôi sinh ra tôi, hơn 80% của chính là của các liệt sĩ. Như vậy, mình được phong anh hùng, nhưng đó là của tất cả các liệt sĩ chứ không phải của mình.

Tôi luôn tâm niệm, dù là anh hùng hay là gì đó thì đó cũng chính là những gì của các đồng chí, đồng đội của tôi. Không có đồng đội không có những người anh em thì làm sao có mình ngày hôm nay", vị tướng già xúc động cho biết.