Mối liên hệ giữa đại dịch và môi trường tự nhiên

Động vật hoang dã và đại dịch Covid-19

Ngày 25/5 vừa qua, Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) và Tổ chức Báo cáo sáng kiến toàn cầu công bố báo cáo “Đại dịch Covid-19 - Một năm nhìn lại”.

Báo cáo cho thấy thái độ và hành vi của công chúng đối với dịch Covid-19 và các đại dịch trong tương lai.

Thông tin từ WWF cho biết, mặc dù nguồn gốc chính xác về Covid-19 vẫn còn nhiều câu hỏi nhưng theo điều tra gần đây của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chỉ ra động vật hoang dã có khả năng là nguồn lây nhiễm của đại dịch Covid-19.

Thực tế trên không chỉ khiến các nhà khoa học, giới bảo tồn lo ngại mà chính người dân cũng thay đổi thói quen tiêu dùng, nói không với thịt động vật hoang dã.

Theo WHO, động vật hoang dã có khả năng là nguồn lây nhiễm của dịch Covid-19. (Ảnh: Getty)

Vào tháng 3 năm 2020, WWF đã ủy quyền cho GlobeScan (công ty tư vấn chiến lược và điều tra thị trường) thực hiện một cuộc khảo sát đối với công chúng ở Hồng Kông (Trung Quốc), Nhật Bản, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Cuộc khảo sát nhằm đo lường và hiểu rõ hơn các ý kiến xung quanh việc đóng cửa những chợ buôn bán động vật hoang dã, có nguy cơ cao trong bối cảnh bùng phát đại dịch Covid-19.

Hơn một năm sau khi bùng phát Covid-19, kết quả khảo sát cho thấy người dân đã nhận thức rõ việc tiếp xúc gần giữa người và động vật, thường liên quan đến nạn phá rừng và buôn bán động vật hoang dã có nguy cơ cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe, có thể gây bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng. Có tới 46% số người tham gia cho rằng lây truyền bệnh từ động vật sang người là nguyên nhân gốc rễ có thể gây ra một đại dịch trong tương lai.

Đóng cửa các chợ buôn bán động vật hoang dã và cấm phá rừng

Ngoài ra, cuộc khảo sát năm nay cho thấy đa số những người tham gia tin rằng, việc ngăn chặn các đại dịch trong tương lai cần bắt đầu bằng việc giải quyết các nguyên nhân gốc rễ, bao gồm buôn bán động vật hoang dã có nguy cơ cao và phá rừng. Tại cả 5 quốc gia, người dân ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực của Chính phủ nhằm đóng cửa các chợ bán động vật hoang dã bị bắt từ tự nhiên (85%) và chấm dứt nạn phá rừng (88%). Trong đó, tại Việt Nam, tỷ lệ ủng hộ cho hai vấn đề trên lần lượt là 94 và 95%.

Thêm vào đó, 85% số người được hỏi ở cả 5 quốc gia ủng hộ hoặc ủng hộ mạnh mẽ cách tiếp cận “Một sức khỏe” để đối phó với đại dịch. Riêng tại Việt Nam, tỷ lệ đồng ý là 93% và là quốc gia đứng thứ 2 có tỷ lệ đồng thuận cao nhất.

Tác động của Covid-19 đã trở nên sâu hơn, kéo dài hơn và lan rộng hơn so với dự đoán vào đầu năm 2020 (Ảnh: ABC News)

“Một sức khoẻ” là cách tiếp cận trong đó các chương trình hành động, chính sách và pháp luật của nhiều lĩnh vực khác nhau cùng hợp tác để hướng tới mục tiêu sức khỏe tốt hơn cho con người, động thực vật; Đặc biệt trong bối cảnh lây lan dịch bệnh giữa động vật và con người gia tăng và tình trạng kháng thuốc kháng sinh ngày càng phổ biến.

Cụ thể hơn, 39% số người được hỏi ở Việt Nam đã tiêu thụ ít động vật hoang dã hơn hoặc đã ngừng tiêu thụ động vật hoang dã vì đại dịch Covid-19. Đây là con số tương đối ổn định so với năm 2020 là 41%. Tại Thái Lan, tỷ lệ này tăng gần gấp đôi từ 21% vào năm 2020 lên 41% vào năm 2021. Trong khi tại Trung Quốc con số này là 28% năm 2021.

Tuy nhiên, vẫn có 9% số người tham gia khảo sát có ý định mua các sản phẩm từ động vật hoang dã trong tương lai ở cả 5 quốc gia.

Đại dịch Covid-19 đã đảo lộn cuộc sống của xã hội loài người và khiến con người cần phải suy nghĩ thấu đáo hơn về mối quan hệ với thiên nhiên. Cách tốt nhất để ngăn chặn các đại dịch trong tương lai là giảm thiểu các hoạt động hủy hoại môi trường tự nhiên như phá rừng, buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã.

Ông Marco Lambertini, Tổng Giám đốc WWF nhấn mạnh: “Việc ngăn chặn đại dịch ước tính sẽ ít tốn kém hơn 100 lần so với việc ứng phó với đại dịch khi nó bùng phát. Đại dịch Covid-19 đã cho thấy đầu tư vào “sức khỏe” hành tinh và thiên nhiên là cách duy nhất để tránh phải trả một cái giá quá đắt về kinh tế và xã hội”.

Đại dịch Covid-19 tác động sức khỏe tâm thần trẻ em đáng báo động TTTĐ - Vào thời điểm cha mẹ đưa cậu bé đến bệnh viện, Pablo (11 tuổi) hầu như không ăn uống gì. Các bác sĩ ...

Bài học của các nhà lãnh đạo ASEAN để phát triển giáo dục trong thời kỳ Covid-19 TTTĐ - Hơn một năm nay, nhiều trường trên toàn thế giới đã đã phải đóng cửa, học sinh ngừng đến trường vì dịch bệnh ...

Đảo quốc Malta đã đạt được miễn dịch cộng đồng nhờ tiêm chủng TTTĐ - Malta đã tiêm phòng ít nhất một mũi vắc-xin ngừa Covid-19 cho 70% dân số trưởng thành, và trở thành quốc gia đầu ...