Không để phát sinh nợ đóng BHXH, đảm bảo quyền lợi người tham gia

Tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH vẫn còn cao

Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội Phan Văn Mến cho biết: Số người tham gia BHXH bắt buộc trên địa bàn thành phố đạt hơn 2 triệu người; tăng 87.106 người so với cùng kỳ năm 2023; đạt 88,89% kế hoạch BHXH Việt Nam giao; số người tham gia BHXH tự nguyện là 84.219 người, tăng 10.019 người so với cùng kỳ năm 2023; số người tham gia BHYT đạt trên 7,9 triệu người, tăng 231.313 người so với cùng kỳ năm 2023; tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 94,3% dân số.

Ảnh minh họa

Với các biện pháp quyết liệt trong công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện đồng bộ từ quận, huyện tới thành phố, sự phối hợp chặt chẽ trong công tác thanh tra liên ngành do Thanh tra thành phố, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, trong tháng 4/2024, đã có 190 cuộc thanh tra, kiểm tra về thực hiện BHXH, BHYT, BHTN được thực hiện; lũy kế 4 tháng đầu năm đã thực hiện 802 cuộc.

Kết quả, sau thanh tra, kiểm tra số tiền các đơn vị đã thanh tra, kiểm tra nộp để khắc phục nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN là 67,8 tỷ đồng (đạt 79,6%).

Đáng chú ý, qua công tác thanh tra chuyên ngành, phối hợp thanh tra liên ngành, BHXH thành phố, các Sở, ngành và Ủy ban Nhân dân quận, huyện, thị xã đã phát hiện, xử phạt và kiến nghị UBND thành phố xử phạt hành chính hành vi chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN theo thẩm quyền đối với 10 đơn vị đóng trên địa bàn.

Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng, trốn đóng bảo hiểm xã hội vẫn còn cao, nhiều doanh nghiệp cố tình chây ì, nợ đóng, trốn đóng, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.

Tính đến hết tháng 4/2024, toàn thành phố có 93.539 đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT. Tổng số tiền chậm đóng là 5.821 tỷ đồng, tỷ lệ chậm đóng là 8,24%.

Đáng chú ý, tình trạng vi phạm pháp luật về lao động vẫn còn xảy ra tại một số doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, đặc biệt những doanh nghiệp có quy mô nhỏ, ít lao động.

Một số vi phạm phổ biến như: Hợp đồng lao động, tiền lương, thời giờ làm việc, an toàn vệ sinh lao động, xây dựng thang bảng lương thiếu rõ ràng… ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của người lao động.

Đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHXH

Việc doanh nghiệp nợ tiền BHXH sẽ ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người lao động, nhất là trong sử dụng BHYT để khám, chữa bệnh, người lao động mất việc làm cần hưởng chế độ BHTN.

Đáng lo ngại, tình trạng nợ, trốn đóng BHXH càng kéo dài càng phức tạp, gây nhiều hệ luỵ, ảnh hưởng quyền lợi trước mắt, trực tiếp của người lao động, ảnh hưởng đến quyền lợi an sinh xã hội lâu dài.

Người tham gia BHYT có quyền được thanh toán chi phí khám chữa bệnh

Chị Nguyễn Thu Hương (ở quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết: "Đầu năm nay, tôi phải xin nghỉ ở công ty cũ vì liên tục bị nợ lương, nợ BHXH, BHYT kéo dài. Vì công ty chưa đóng BHXH, BHYT nên trong thời gian làm việc ở đó, tôi mang thai nhưng vẫn phải tự thanh toán các chi phí khám sức khỏe, sinh con vì thẻ BHYT bị khoá. Số tiền thai sản cũng phải rất lâu mới có thể nhận được. Cũng may, tôi vẫn có thể được chốt sổ bảo hiểm khi doanh nghiệp nợ tiền đóng BHXH".

Ngày 15/5, BHXH TP Hà Nội đã có Văn bản số 2013/BHXH-TT công bố danh sách 500 đơn vị sử dụng lao động điển hình chậm đóng BHXH lớn từ 6 đến 24 tháng tính đến hết tháng 4/2024, với tổng số chậm đóng là hơn 39,9 tỷ đồng.

Theo BHXH TP Hà Nội, những đơn vị có tên trong danh sách chậm đóng có hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến an sinh xã hội trên địa bàn Thủ đô.

BHXH TP Hà Nội đề nghị các đơn vị khẩn trương khắc phục số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Nếu tiếp tục chậm đóng, các cơ quan chức năng TP Hà Nội sẽ có phương án xử lý “mạnh tay” hơn.

Để triển khai thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của toàn ngành trong tháng 5/2024, Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội Phan Văn Mến đề nghị BHXH các quận, huyện, thị xã lưu ý thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, có giải pháp kịp thời để nâng cao hiệu quả công việc.

Trong đó, các đơn vị cần tập trung triển khai đồng bộ nhiều nhóm giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT; phân công nhiệm vụ cụ thể cho viên chức, người lao động tập trung đôn đốc thu, giảm nợ, không để phát sinh nợ đóng BHXH, BHTN, BHYT, qua đó đảm bảo quyền lợi người tham gia.

Bên cạnh đó, các đơn vị chủ động kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT; theo dõi tình hình sử dụng Quỹ khám chữa bệnh BHYT tại từng cơ sở khám chữa bệnh; quản lý chặt chẽ việc chi trả các chế độ BHXH; khai thác, phát huy tối đa hiệu quả công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu của ngành để kiểm tra, giám sát, phòng ngừa gian lận, lạm dụng, trục lợi quỹ; đẩy mạnh việc thanh toán các chế độ BHXH, BHTN qua tài khoản cá nhân.