Hàng loạt sai phạm trong thẩm định giá, đại biểu Quốc hội đề nghị "lấp khoảng trống" pháp luật

Không ít doanh nghiệp thẩm định giá thiếu kinh nghiệm

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) dẫn thực tế rằng có nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực bị phát hiện gần đây đều liên quan đến việc xác định giá không đúng với giá hàng hóa khi mua hoặc khi bán tài sản công. Thực tế hiện nay, các tổ chức tư vấn định giá rất ngại, thậm chí là không dám nhận nhiệm vụ định giá các tài sản cho khu vực công khi mua hoặc khi bán.

Theo ông Cường, vấn đề trên cũng là một trong các nguyên nhân dẫn đến thực trạng nhiều cơ quan, nhiều đơn vị công hiện không mua sắm được các tài sản, vật tư, hàng hóa. Điển hình như các bệnh viện không mua được thuốc chữa bệnh và vật tư y tế. Rồi nhiều tài sản công không thể chuyển giao cho khu vực tư, chẳng hạn như các dự án bất động sản không thể xác định giá đất để cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia.

Đại biểu Hoàng Văn Cường phát biểu thảo luận

Đại biểu cho rằng, nguyên nhân căn bản của tình trạng trên là do chưa có những quy định một cách chặt chẽ, cụ thể, chưa có căn cứ, phương pháp rõ ràng để xác định giá cả hàng hóa; Chưa có các quy định là căn cứ cho cơ quan định giá, quyết định giá bảo đảm không có tư lợi.

Vị đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội cũng cho rằng, pháp luật hiện hành không có công cụ định giá cũng như bảo vệ cho những người làm định giá.

“Tôi cho rằng yêu cầu đầu tiên của việc hoàn thiện Luật Giá lần này là phải “lấp khoảng trống” về các căn cứ pháp luật để làm cơ sở cho việc xác định giá, phương pháp đánh giá, những căn cứ định giá, những nguyên tắc định giá... Dự thảo Luật cần có một chương riêng về phương pháp, căn cứ, nguyên tắc định giá”, ông Hoàng Văn Cường nói.

Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) thì cho rằng việc thẩm định giá phải đảm bảo đúng theo quy định của pháp luật. Kết quả thẩm định giá phải đảm bảo đáp ứng với từng loại hình doanh nghiệp.

Theo ông Thịnh, thời gian gần đây, sau hàng loạt các sai phạm có liên quan đến hoạt động thẩm định giá, có thể nhận thấy thị trường này đã và đang phát triển nóng về số lượng nhưng chưa đảm bảo chất lượng.

Có không ít doanh nghiệp thẩm định giá cũng như thẩm định viên về giá thiếu kinh nghiệm hoặc vi phạm đạo đức nghề nghiệp vì lợi ích trước mắt mà gian dối, câu kết với khách hàng, làm sai lệch hồ sơ để thổi giá cao hoặc hạ thấp giá trị một cách bất thường.

Vì vậy, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh ủng hộ việc siết chặt các điều kiện hành nghề thẩm định giá theo dự thảo Luật Giá.

Bổ sung mức giá trần đối với các mặt hàng thiết yếu

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà phát biểu thảo luận

Đóng góp ý kiến, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) nêu quan điểm, trong dự án Luật cần bổ sung việc đưa mức giá trần đối với các mặt hàng thiết yếu trong các trường hợp thiên tai, dịch bệnh. Đối với giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, nữ đại biểu cho rằng cần có sự thẩm định sao cho phù hợp với thực tiễn.

Theo đại biểu, tại Điểm c, Khoản 2, Điều 7 dự thảo Luật quy định nghiêm cấm lợi dụng khủng hoảng kinh tế, thiên tai, địch họa, hỏa hoạn, dịch bệnh, chính sách của Nhà nước và điều kiện bất thường khác để tăng giá bán hàng hóa, dịch vụ bất hợp lý, không phù hợp với biến động của yếu tố hình thành giá so với trước khi điều chỉnh giá.

Trên thực tiễn, trong giai đoạn bùng phát dịch bệnh COVD-19, có những thời điểm giá một số loại trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao, test kit, xét nghiệm khẩu trang tăng rất nhanh.

Vì vậy, trong nội dung điều khoản cần làm rõ khái niệm không phù hợp, bởi thực tế một số đoàn kiểm tra, thanh tra đã cảnh báo dấu hiệu vi phạm khi giá bán hàng hóa cao gấp giá nhập khẩu vài chục phần trăm, tạo ra tâm lý lo lắng cho các cơ sở y tế công lập khi phải mua trang thiết bị, sinh phẩm, vật tư tiêu hao phòng, chống dịch. Thậm chí có những bên bán cũng không muốn tham gia vào giao dịch với các cơ sở y tế Nhà nước vào thời điểm dịch bệnh bùng phát.

Trước thực tế trên, đại biểu Trần Thị Nhị Hà đề xuất Ban soạn thảo dự án Luật cân nhắc quy định cụ thể mức trần lợi nhuận trên giá vốn hoặc trên giá thành toàn bộ đối với các mặt hàng thiết yếu trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế, thiên tai, dịch bệnh và có thể xem đây như một biện pháp bình ổn giá có thời hạn để bổ sung vào Khoản 3 Điều 20 của dự án Luật.