“Giấc mơ Mỹ” trị giá hàng tỷ USD

Thị trường béo bở

Chạy trốn đói nghèo, Juan Macias, người Honduras, 35 tuổi, đã trả khoảng 7.000 đô la Mỹ vào tháng 3 cho một mạng lưới buôn người vào Mỹ. Số tiền này, anh vay mượn từ những người thân của mình.

Macias cho biết, anh đã gặp 8 kẻ buôn người trong đường dây đó trong cuộc hành trình với 30 người di cư khác.

“Những kẻ buôn người như thế này được gọi là hướng dẫn viên. Chúng đều có liên quan đến các tổ chức buôn bán ma túy xuyên biên giới”, Macias kể khi đang ở nơi trú ẩn ở thành phố biên giới Ciudad Juarez của Mexico sau khi anh ta bị trục xuất khỏi Mỹ.

Mỗi kẻ buôn người đã đưa cho Macias một mã để chuyển cho kẻ buôn người tiếp theo theo trong đường dây. “Chúng tôi được xác định bằng mã số khi chúng tôi đến nơi. Họ không nói bất cứ điều gì, chỉ ra hiệu lệnh cho chúng tôi làm theo”, anh nói.

Doanh thu ước tính hằng năm từ hoạt động buôn người trái phép đến Bắc Mỹ lên đến 4,2 tỷ USD (Ảnh: AFP)

Một báo cáo năm 2018 của Văn phòng Phòng chống Ma túy và Tội phạm của Liên hợp quốc ước tính doanh thu hàng năm từ hoạt động buôn người bất hợp pháp bằng đường bộ đến Bắc Mỹ đạt tới 4,2 tỷ USD, trong tổng số 7 tỷ USD toàn cầu.

Giống như các hình thức tội phạm có tổ chức khác, hoạt động này thường được kiểm soát bởi các băng đảng ma túy hùng mạnh của Mexico, mặc dù mắt xích đầu tiên trong chuỗi có thể là hàng xóm hay người thân của những người di cư, chủ yếu là người Trung Mỹ.

Ngay cả lập trường chống nhập cư mạnh mẽ của cựu Tổng thống Donald Trump cũng không ngăn được làn sóng di cư trái phép. Ngược lại, số người tới biên giới Mỹ ngày càng nhiều kể từ khi tân Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ đối xử công bằng hơn với người di cư.

Tuy nhiên, chính quyền ông Biden đã cảnh báo người di cư không có giấy tờ không nên đến Mỹ vì họ có nguy cơ “trở thành nạn nhân của tội phạm và kẻ buôn người” song cảnh báo này bị phớt lờ.

Có cung ắt có cầu

Thống kê của Cục Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ (CBP) cho thấy, khoảng 172.000 người di cư bất hợp pháp đã bị bắt giữ khi đang vượt qua biên giới Mỹ với Mexico, tăng 71% chỉ trong một tháng và là mức cao nhất trong 15 năm qua.

Theo CBP, số trẻ em vượt biên không có người lớn đi kèm đã tăng gấp đôi lên 18.890 trẻ từ tháng 2 đến tháng 3. Những người di cư này đến biên giới sau một hành trình dài và nhiều nguy hiểm rình rập. Họ đi xuyên qua Mexico bằng xe buýt, xe tải, tàu chở hàng hoặc thậm chí đi bộ. Ban đầu dòng người được kiểm soát bởi người Mexico có liên quan đến một chương trình cho phép họ làm việc tại Hoa Kỳ từ năm 1942 đến năm 1964.

Tuy nhiên, trong những năm qua, các băng nhóm tội phạm đã ngửi thấy mùi cơ hội. Chúng di chuyển đến, thiết lập và nắm quyền kiểm soát đường dây buôn người khép kín. Mỗi người di cư được xác định và phân loại bằng những chiếc vòng tay hiển thị tên của họ.

Một người di cư đang trèo qua hàng rào biên giới Mexico - Mỹ gần cửa khẩu El Paso, ở Ciudad Juarez, bang Chihuahua, Mexico (Ảnh: AFP)

“Họ đeo chúng vào người bạn trước khi đến sông dọc theo biên giới Mexico và Mỹ. Sau khi băng qua sông, bạn phải cởi nó ra”, một người di cư Honduras 24 tuổi yêu cầu giấu tên cho biết. Các băng đảng Mexico dần tham gia nhiều hơn vào hoạt động buôn người sau khi cựu Tổng thống Mexico khi đó là Felipe Calderon tuyên bố trấn áp tội phạm ma túy.

“Đó là công việc kinh doanh hoạt động theo cung cầu”, Javier Urbano, một học giả tại Đại học Ibero-American của Mexico, cho biết. Áp lực gia tăng lên các băng đảng từ cuộc chiến chống ma túy đồng nghĩa với việc chúng tìm cách đa dạng hóa phương thức hoạt động.

Ngoài ra, theo luật pháp Mexico hiện hành, tội buôn người nếu bị bắt sẽ chịu án phạt nhẹ hơn tội buôn ma túy. Năm 2020, 5 người đàn ông đã bị kết án 6 năm tù ở Mexico vì tội chở 785 người di cư bằng xe tải.

Hàng trăm người đang tìm cách vượt biên vào Mỹ với hy vọng thay đổi cuộc đời

Một số kẻ buôn ma túy cũng nhắm mục tiêu vào người di cư để thực hiện các hành vi trộm cắp, tống tiền hoặc cưỡng bức lao động. Năm 2010, có 72 người di cư bị giết ở bang Tamaulipas, vùng Đông Bắc Mexico vì từ chối làm việc cho băng đảng ma túy khét tiếng Los Zetas.

Để khắc phục tình trạng người di cư trở thành miếng mồi ngon của các băng nhóm buôn người, ngày 18/4, Tổng thống Mexico Manuel Lopez Obrador thông báo dự định đề xuất với Tổng thống Mỹ Joe Biden chương trình hỗ trợ phúc lợi mới dành cho các quốc gia Trung Mỹ.

Chương trình Sembrando Vida sẽ cung cấp các khoản viện trợ kinh tế cho các nhà sản xuất nông nghiệp, khuyến khích tạo thêm việc làm cho người dân địa phương, giúp giảm nhu cầu di cư của người dân.

Ông Obrador cho biết người tham gia chương trình trong 3 năm có thể xin được thị thực làm việc ở Mỹ và có thể nộp đơn xin nhập tịch Mỹ sau 3 năm nữa.

Trung Quốc: Ngày đầu tiên của “cuộc di cư lớn nhất” trong năm TTTĐ - Mùa cao điểm đi lại dịp Tết Nguyên đán, thường được gọi là Xuân vận năm nay của Trung Quốc bắt đầu ngày ...

Triệt phá băng nhóm buôn người, hé lộ cuộc sống của những người di cư tại Anh TTTĐ – Việc một nhóm buôn người có tổ chức bị cảnh sát Anh bắt đã hé lộ cuộc sống như nô lệ thời hiện ...

Hành trình nguy hiểm của những người di cư TTTĐ - Từ vụ việc cảnh sát Anh phát hiện 39 thi thể đông cứng trong xe container tại khu công nghiệp Waterglade ở thị ...