Dòng tiền đầu tư toàn cầu đang đổ vào các start-up của Châu Phi

Ricky Rapa Thomson là nhân viên bảo vệ và sau đó là tài xế xe ôm trước khi trở thành một doanh nhân. SafeBoda, công ty khởi nghiệp do anh đồng sáng lập, hứa hẹn trở thành công ty vận chuyển an toàn và đáng tin cậy tại Uganda. SafeBoda cũng cung cấp các giải pháp tài chính cho tài xế và người sử dụng ứng dụng với hy vọng trở thành dịch vụ gọi xe lớn nhất Châu Phi.

Thông thường các nhà đầu tư nước ngoài thường thích tập trung vào các ngành khai thác mỏ hoặc những dự án cơ sở hạ tầng. Do vậy, Thomson đã rất lo lắng khi SafeBoda tìm kiếm các khoản đầu tư vào năm 2019. Tuy nhiên, ứng dụng này nhận được đầu tư từ ngân hàng Allianz (Đức) và “siêu ứng dụng” Gojek của Indonesia. Cả hai đơn vị này trước đây chưa từng rót tiền vào công nghệ tài chính tại Châu Phi.

Hai năm sau, câu chuyện khởi nghiệp của Thomson cùng với hàng trăm nhà sáng lập khác tại Châu Phi biến khu vực này nổi lên như vùng đất hứa cho đầu tư vào công nghệ tài chính. Các nhà đầu tư toàn cầu đến từ những quốc gia có truyền thống không đầu tư lớn ở Châu Phi, đang đổ xô vào các công ty khởi nghiệp đầy triển vọng ở châu lục này. Từ các tập đoàn khổng lồ đến những công ty đầu tư mạo hiểm đều không muốn bị bỏ lại phía sau.

Theo thống kê, chỉ tính riêng trong quý III năm nay, các công ty công nghệ tài chính Châu Phi đã huy động được tới 906 triệu USD, cao hơn mức đầu tư của tất cả các ngành khác cộng lại trong nửa đầu năm 2021.

Thị trường fintech ở Châu Phi được đánh giá là đầy tiềm năng (Ảnh: Bloomberg)

Cách đây 3 năm, chỉ có một công ty khởi nghiệp tư nhân duy nhất tại Châu Phi đạt giá trị trên 1 tỷ USD. Đến nay, có đến 7 công ty khởi nghiệp Châu Phi gia nhập câu lạc bộ tỷ USD. Trong số này có 5 công ty thuộc lĩnh vực công nghệ tài chính.

Ông Ryosuke Yamawaki, sáng lập công ty đầu tư mạo hiểm Kepple Africa Ventures gia nhập thị trường Châu Phi trong năm 2018 nhận định làn sóng này mới chỉ bắt đầu. Ông Yamawaki nói: “Tôi cho rằng nó sẽ bùng nổ. Giờ đây, chúng tôi thấy các nhà đầu tư mới từ bên ngoài Châu Phi mỗi ngày”.

Vào tháng 10 vừa qua, Google công bố một quỹ 50 triệu USD để hỗ trợ các công ty khởi nghiệp Châu Phi. Cùng tháng, Tiger Global có trụ sở tại New York đã đầu tư 15 triệu USD vào công ty khởi nghiệp Mono của Nigeria và 3 triệu USD vào Union54 của Zambia.

Không chỉ phương Tây để mắt đến các công ty khởi nghiệp fintech Châu Phi. Vào tháng 8, tập đoàn SoftBank (Nhật Bản) dẫn đầu vòng đầu tư 400 triệu USD vào dịch vụ thanh toán qua điện thoại OPay của Nigeria.

Các công ty công nghệ tài chính đang trở nên thu hút trên toàn cầu, không chỉ ở Châu Phi. Tuy nhiên, lục địa đen có những đặc điểm và thách thức độc đáo khiến lĩnh vực này có sự thu hút đầu tư lý tưởng.

Aubrey Hruby, cố vấn của nhóm 500 công ty lớn nhất Mỹ, đánh giá các tài năng người Châu Phi trong lĩnh vực công nghệ tài chính đến nay đã trưởng thành. Nhiều người trong số đó đã bước vào lần khởi nghiệp thứ hai hoặc ba.

Bên cạnh đó, đây cũng là một thị trường đầy tiềm năng. Có đến 40% người dân tại vùng Hạ Sahara dưới 15 tuổi và nhóm này là khách hàng tiềm năng trong tương lai bởi thị trường tiêu thụ và người sử dụng điện thoại thông minh đang tăng mạnh mẽ tại đây.