“Đòn bẩy” tích cực góp phần nâng cao văn hóa giao thông

Chuyển biến tích cực

Hà Nội là đô thị đặc biệt, đầu mối giao thông quan trọng của quốc gia, khu vực đồng bằng châu thổ sông Hồng và vùng Thủ đô. Tuy nhiên, trong sự phát triển chung, hệ thống giao thông của Hà Nội vẫn bộc lộ nhiều bất cập, trong đó, vấn nạn ùn tắc giao thông trong khu vực nội đô ngày càng nan giải.

Đáng nói, một trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông xuất phát từ những vi phạm tưởng chừng nhỏ như: Vượt đèn đỏ, chở hàng hóa cồng kềnh, không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông…

Nếu như trước thời điểm Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ được áp dụng, tại ngã tư Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến, lực lượng chức năng đã xử lý nhiều trường hợp có hành vi vi phạm về trật tự an toàn giao thông phổ biến như: Không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, không đội mũ bảo hiểm, lưu thông ngược chiều, không tuân thủ vạch kẻ đường,…

Một trường hợp vi phạm lỗi không chấp hành đèn tín hiệu giao thông bị lực lượng Cảnh sát giao thông số 7 dừng xe, kiểm tra và xử lý

Sau hơn 1 tháng được thực thi, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ đã làm thay đổi, chuyển biến tích cực về ý thức tham gia giao thông, nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm thiểu tai nạn, phù hợp với quá trình hội nhập quốc tế, khắc phục kịp thời những tồn tại, bất cập của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới.

Thống kê của Cục Cảnh sát giao thông cho thấy: Trong 1 tháng Luật Trật tự an toàn giao thông có hiệu lực, toàn quốc xảy ra 1.702 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm 917 người chết và 1.163 người bị thương.

So với cùng kỳ năm 2024, giảm 26,29% về số vụ, giảm 1,72% về số người chết, giảm 37,71% số người bị thương; so với thời gian trước liền kề, giảm 18,25% số vụ, giảm 9,83% số người chết, giảm 20,12% số người bị thương.

Trong công tác xử lý vi phạm, khoảng thời gian trên, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã phát hiện, xử lý 327.349 trường hợp vi phạm (so với thời gian trước liền kề giảm 48.160 trường hợp, giảm 12,8%), phạt 917 tỷ đồng; tước quyền sử dụng 27.820 giấy phép lái xe các loại, trừ điểm 28.762 giấy phép lái xe; tạm giữ 1.823 ô tô, 93.766 mô tô. Từ những số liệu cho thấy, ý thức chấp hành của người dân đã được nâng cao và tự giác chấp hành ngay cả khi không có lực lượng Cảnh sát giao thông.

Hình thành thói quen tham gia giao thông văn minh

Với Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, thực tiễn chứng minh cho sự phù hợp và hiệu quả của luật trong đời sống xã hội. Thứ nhất là hiệu quả. Theo đó, kể từ ngày Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực đến nay thì có thể khẳng định có sự chuyển biến rõ rệt về ý thức và chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông. Cụ thể, đầu tiên là về nhận thức pháp luật thì Nhân dân, người tham gia giao thông ủng hộ các quy định và tự ý thức khi tham gia giao thông với những hình ảnh đẹp nhường đường khi tham gia giao thông mà trước đây ít gặp trong những giờ cao điểm.

Ví dụ, nếu như trước đây khi tham gia giao thông còn có một số trường hợp người tham gia giao thông vượt đèn vàng, hoặc đèn đỏ thì nay đã giảm hẳn gần như là không còn, hay ý thức nhường đường khi tham gia giao thông… những hình ảnh đẹp này dường như được tự nhân lên của mỗi người tham gia giao thông.

Tiếp theo là chấp hành pháp luật; Là một người thường xuyên tham gia giao thông ở nhiều khung giờ khác nhau với loại phương tiện là mô tô và ô tô, chị Hoàng Phương Oanh (Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho hay: "Tôi thấy người tham gia giao thông tự giác chấp hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ ngay cả ở khung giờ rất sớm hoặc trong những ngày lễ. Ví dụ, những ngày đầu của Tết Nguyên đán Ất Tỵ vừa qua hoặc hiện tượng điều khiển xe ô tô đi vào làn khẩn cấp trên đường cao tốc hoặc đường vành đai 3 trên cao của Hà Nội giảm hẳn.

Chỉ sau thời gian ngắn thực hiện, Nghị định 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã nhanh chóng được người dân nghiêm túc thực hiện, trở thành thói quen chấp hành Luật Giao thông mỗi khi ra đường

Thứ hai là sự phù hợp; bước đầu khẳng định Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ phù hợp với sự phát triển của khoa học, công nghệ, và điều kiện kinh tế của đất nước ta. Sự phù hợp đó có thể nhận thấy trong các quy định về phương tiện, thiết bị, niên hạn sử dụng".

Cụ thể, quy định về thiết bị ghi nhận hình ảnh, dấu hiệu nhận biết, phương tiện vận chuyển tại Điều 46 Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ đối với xe ô tô chở trẻ em mầm non, học sinh, hay quy định xe ô tô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải, xe ô tô đầu kéo, xe cứu thương phải lắp thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, hay quy định các biện pháp phát hiện vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các phương tiện giám sát, phát hiện vi phạm của người tham gia giao thông.

Thực tế cho thấy, những quy định mới của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, Nghị định 168 của Chính phủ không làm ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhưng những vi phạm về trật tự, an toàn giao thông nếu không được đẩy lùi, thì không chỉ người vi phạm đối diện với mức xử lý nặng mà nguy cơ tai nạn giao thông sẽ luôn thường trực…

Với những quy định nghiêm khắc của pháp luật, với sự đồng tình ủng hộ của dư luận xã hội, người tham gia giao thông đang tạo dần cho mình các thói quen tốt để tham gia giao thông an toàn, văn minh.