Đoàn Văn công Quân khu 7: Hơn 60 năm miệt mài phụng sự…

Phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô có cuộc trao đổi với Thượng tá Nguyễn Đức Trường, Chính trị viên Đoàn Văn công Quân khu 7 về hành trình đầy tự hào này.

- PV: Nếu được, chúng ta có thể phác thảo dáng hình Đoàn Văn công từ những ngày đầu thành lập và hoạt động như thế nào?

Đoàn Văn công Quân khu 7 chụp ảnh lưu niệm cùng Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu 7 sau khi hoàn thành phần thi tham gia Hội diễn ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc lần 2 năm 2021 tại Đăk Lăk

- Thượng tá Nguyễn Đức Trường: Trước tình hình cách mạng miền Nam có những bước phát triển nhảy vọt từ khởi nghĩa từng phần sang chiến tranh cách mạng; Các lực lượng vũ trang cách mạng từng bước lớn mạnh trưởng thành, Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời, bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích được tổ chức trong một hệ thống thống nhất toàn Miền. Nhu cầu phục vụ đời sống chính trị, tinh thần của lực lượng vũ trang, khích lệ động viên cán bộ, chiến sỹ trên con đường đấu tranh đầy cam go, thử thách đặt ra cấp thiết.

Ngày 20/12/1962, tại chiến khu Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh, Đoàn Văn công Quân giải phóng miền Nam ra đời, với nhiệm vụ hoạt động nghệ thuật, vừa sáng tác, vừa biểu diễn phục vụ bộ đội và quần chúng Nhân dân, phục vụ sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Từ đó, ngày 20/12 hằng năm trở thành ngày truyền thống của Đoàn Văn công Quân giải phóng miền Nam, sau này đổi thành Đoàn Văn công Quân khu 7.

- PV: Trong bối cảnh như vậy, lực lượng diễn viên vừa là nghệ sĩ, vừa là chiến sĩ?

- Thượng tá Nguyễn Đức Trường: Rõ ràng là vậy! Ngoài hoạt động xây dựng lực lượng, sáng tác và biểu diễn phục vụ bộ đội, cán bộ, diễn viên của đoàn còn là những người lính trực tiếp cầm súng chiến đấu, lập nên nhiều thành tích xuất sắc, đặc biệt là trong hai cuộc phản công mùa khô (1965 - 1966, 1966 - 1967) và trong Cuộc tổng tiến công nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.

- PV: Đi trong những tháng năm khó lửa như vậy, hẳn là có nhiều tác phẩm hay, hào hùng được ra đời. Thượng tá có thể kể một vài phẩm tiêu biểu?

- Thượng tá Nguyễn Đức Trường: Nhiều tiết mục hay đã ra đời trong giai đoạn này như: Hợp xướng “Qua sông Sài Gòn” (thơ Trường Thắng), các ca khúc “Rừng xanh quê hương ta”, “Tâm tình người nữ quân y”, “Nhớ người chiến sĩ năm xưa” của Nhạc sĩ Vũ Thành; “Xuân chiến khu”, “Mùa xuân hoa nở” của Nhạc sĩ Xuân Hồng, “Cây chông tre” của Nhạc sĩ Trí Thanh; múa “Tải gạo”, “Trong lửa đỏ” của Trường Sơn; kịch “Bác Năm Hạng” của Văn Thơm (được chuyển thể từ truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Quang Sáng)...

Đoàn Văn công Quân Khu 7 thể hiện tiết mục “Dân quân miền Đông một lòng vững bước”

Sau khi chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, đất nước thống nhất, nhạc sĩ Xuân Hồng, Đoàn trưởng đã sáng tác ca khúc nổi tiếng “Mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh”, nhạc sĩ Lê Khiêm sáng tác bản hợp xướng “Chào năm 75, chào mùa xuân lịch sử” phát sóng truyền hình đêm đầu tiên ngay sau lễ mừng chiến thắng (ngày 15/5/1975).

Với lời ca tha thiết ngân vang, dội vào lòng người tình cảm sâu thẳm, đem lại những cảm xúc mới mẻ và dâng trào, khiến cho không khí ngày chiến thắng càng thêm từng bừng, trọn vẹn.

­- PV: Ra đời trong bối cảnh vừa chiến đấu vừa hoạt động nghệ thuật, nên không thể tránh khỏi những hạn chế. Vậy, Đoàn đã dần hoàn thiện như thế nào?

- Thượng tá Nguyễn Đức Trường: Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, quân và dân trên địa bàn Quân khu lại bước ngay vào nhiệm vụ giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, ổn định đời sống Nhân dân, ra sức hàn gắn vết thương sau chiến tranh.

Tháng 12/1975, Đoàn được tách ra thành hai bộ phận: Bộ phận kịch nói, cải lương sáp nhập về Quân khu 9, thành lập Đoàn Nghệ thuật Quân khu 9. Bộ phận ca, múa, nhạc được củng cố, bổ sung về Quân khu 7, thành lập Đoàn Nghệ thuật Quân khu 7.

Trong lúc này lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục chiến đấu bảo vệ Tổ quốc trên tuyến biên giới Tây Nam Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế, cùng quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam cứu Nhân dân Campuchia anh em thoát khỏi chế độ diệt chủng Pôn Pốt, hồi sinh đất nước.

Để kịp thời phục vụ mặt trận biên giới, Đoàn vừa hoàn thiện lại những tiết mục đã có từ thời kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đồng thời gấp rút xây dựng chương trình mới, tổ chức các đội xung kích gọn nhẹ đến biểu diễn phục vụ Sư đoàn 5, quân dân tỉnh Tây Ninh, tỉnh Lộc Ninh, tỉnh Sông Bé đang làm nhiệm vụ chiến đấu ở biên giới.

Đoàn Văn công Quân khu 7 thể hiện tiết mục “Nhịp sống”

Những năm qua, Đoàn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Đề án “Xây dựng, phát triển Đoàn Văn công giai đoạn 2021 - 2025” nhằm trẻ hóa và nâng cao nhận thức chính trị, trình độ chuyên môn của diễn viên; Phát huy tốt khả năng kiêm nhiệm của diễn viên trong tổ chức thực hiện chương trình nghệ thuật và xây dựng đơn vị nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật.

Các tiết mục từng bước được củng cố, nâng cao chất lượng cả về nội dung và trình độ nghệ thuật thể hiện được tính cách mạng, truyền thống dân tộc, Quân đội, Quân khu và bản sắc văn hóa vùng miền trên địa bàn.

Song song với hoạt động biểu diễn thường xuyên, Đoàn còn tích cực hỗ trợ các cơ quan, đơn vị trong lực lượng vũ trang Quân khu xây dựng chương trình văn hóa văn nghệ; Đồng thời các hoạt động của lực lượng vũ trang Quân khu, Cục Chính trị Quân khu, đặc biệt tham gia các hội thi, cuộc thi đều đạt kết quả cao nhất.

Đoàn Văn công thường xuyên chú trọng đầu tư, bổ sung trang thiết bị, âm thanh, ánh sáng, nhạc cụ phục vụ cho các buổi biểu diễn; Cải tạo, nâng cấp doanh trại, thay thế phương tiện vận tải đáp ứng việc đi lại, lưu diễn. Hằng năm, doàn đều đạt và vượt chỉ tiêu biểu diễn trên giao (trên 80 buổi), trong đó có nhiều đợt tham gia biểu diễn phục vụ bộ đội, Nhân nhân tại các huyện đảo Trường Sa, Côn Đảo, Phú Quý… phục vụ công tác đối ngoại tại Campuchia, Lào và tham gia nhiều chương trình lớn.

- PV: Trên chặng đường hơn 60 xây dựng, chiến đấu và phát triển, Đoàn Văn công Quân khu 7 gắn liền với những trang sử hào hùng của Tổ quốc. Vậy, đâu là “chất liệu” để nhào nặn nên thành quả ấy?

- Thượng tá Nguyễn Đức Trường: Tôi nghĩ, trước hết là luôn có sự đóng góp thầm lặng của đội ngũ cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, chiến sỹ Đoàn Văn công.

Nhưng tiến quyết, vẫn là sự lãnh đạo của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu mà trực tiếp, thường xuyên là của Thường vụ Đảng ủy, Ban Chủ nhiệm Cục Chính trị Quân khu 7.

Xin cảm ơn Thượng tá Nguyễn Đức Trường!